Probleemstelling
Hoe verloopt de morele ontwikkeling?
Leerdoelen
Wat is moreel affect, cognitie en gedrag?
Shaffer & Kipp – Developmental Psychology. P.511
Drie componenten van moraliteit:
- Affectieve of emotionele component onderdeel dat bestaat uit gevoelens (schuld,
zorg voor andermans gevoelens etc.) bij goed of slecht gedrag. Dit vormt de motivatie
voor denken en doen.
- Cognitieve component richt zich op de manier hoe we goed en kwaad waarnemen,
het maakt beslissingen over hoe we ons gedragen
- Gedragscomponent geeft ons actuele gedrag weer wanneer we een neiging /
verleiding ervaren om te liegen, bedreigen of andere morele regels willen schenden
Gekoppeld aan bovenstaande componenten kunnen de volgende begrippen worden:
- Moreel affect = de emotionele component van moraliteit, waaronder gevoelens van
schaamte, schuld en trots op ethisch gedrag (=wat goed en kwaad is).
- Moreel redeneren = de cognitieve componenten van moraliteit; het denken van mensen
wanneer ze bepalen of bepaald gedrag goed of kwaad is.
- Moreel gedrag = de gedragscomponent van moraliteit; acties die overeenstemming met
iemands morele standaard (normen) in situaties waarin men geneigd is om deze te
schenden.
Piaget heeft heel schetsmatig het moreel redeneren uitgelegd. Kohlberg deed dit
uitgebreider en had Piaget als inspiratiebron.
Piaget is inspiratiebron geweest voor Kohlberg. Kohlberg heeft dus ook een holistisch
mensbeeld alles hangt met elkaar samen en moet gezien worden als 1 groot geheel.
(organistisch hoort bij holistisch kind ontwikkelt actief met nadruk op zelfregulatie en
rijpingsprocessen en dat alle domeinen van ontwikkeling met elkaar interacteren.
Mechanistisch is een passief mensbeeld klassieke leertheorie alles gestuurd door
wetten van de leerprincipes. Omgeving creëert er is geen interactie. Kohlberg heeft dus
niet een mechanistisch wereldbeeld.)
Hoe verloopt de morele ontwikkeling volgens de theorie van Kohlberg?
Shaffer & Kipp – Developmental Psychology. P.511
Naarmate we ons ontwikkelen, komen de meesten van ons op een punt waarop we ons
, verantwoordelijk willen gedragen en onszelf (en door anderen beschouwd) willen
beschouwen als morele individuen
Moraliteit = een aantal beginselen of idealen die het individu helpen goed en kwaad te
onderscheiden, te handelen naar dit onderscheid en zich trots te voelen in deugdzaam
gedrag en schaamte/schuld (of andere onaangename emoties) te ervaren voor gedrag dat
iemands normen overtreedt.
Morele volwassenheid bestaat uit 6 aspecten:
Impliciet in deze consensuele definities is het idee dat moreel volwassen individuen zich niet
onderwerpen aan dictaten van de samenleving omdat ze tastbare beloningen verwachten
voor het naleven of bang zijn voor overtredingen. In plaats daarvan internaliseren ze
uiteindelijk morele principes die ze hebben geleerd en voldoen aan deze idealen, zelfs
wanneer er geen gezagsdragers aanwezig zijn om ze te handhaven.
Internalisatie is het proces waarbij je kenmerken of normen van andere mensen aanneemt
als je eigen normen. Dit wordt beschouwd als een cruciale mijlpaal op weg naar morele
volwassenheid.
Shaffer & Kipp – Developmental Psychology. P.512
Affectieve component van morele ontwikkeling
Kinderen kunnen een geweten beginnen te vormen als ze stevig gehecht zijn aan warme en
responsieve ouders, die vaak hebben meegewerkt aan hun wensen en veel positieve
emotionele ervaringen met hen hebben gedeeld. In het kader van een warme, wederzijdse
responsieve relatie, zijn peuters geneigd om een toegewijde naleving (commited compliance)
te laten zien. Een oriëntatie waarin de peuters (1) zeer gemotiveerd om de agenda van de
ouders te omhelzen en voldoen aan haar regels en verzoeken, (2) gevoelig voor emotionele
signalen van de ouders die aangeven of ze het goed of fout hebben gedaan en (3) beginnen
met het internaliseren van ouderlijke reacties op hun triomfen en overtredingen, op naar
het ervaren van trots, schaamte en later schuld dat ze helpen hun eigen gedrag te evalueren
en reguleren. Afstandelijke of ongevoelige ouders die een paar wederzijdse leuke activiteiten
met hun peuters hebben gedeeld dreigen een situationele naleving (situational compliance)
te krijgen. Over het algemeen niet oppositioneel gedrag dat meer komt door de macht van
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dominiquekl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.