De Bil - Samenvatting Observeren, registreren, rapporteren en
interpreteren
Hoofdstuk 1 Observeren
1.1 Inleiding en definitie
Observeren = bewust en doelgericht waarnemen.
1.2 Terminologie rond observaties
Gedragsobservatie = observatie van gedrag van mensen.
Observator = degene die observeert
Observant = degene die geobserveerd wordt
Niet-systematische observatie = dagelijkse observaties over al de gedragingen en
gebeurtenissen die we tijdens het werk zien.
Er is geen observatiedoel.
Systematische observatie = bewust en doelgericht waarnemen.
Er is een observatiedoel.
Participerende observatie = de observator neemt deel aan de situatie die hij observeert.
- Onderzoekersrol (observatorrol) verhuld: de leerlingen of cliënten weten niet dat
de observator gericht aan het observeren is.
- Onderzoekersrol (observatorrol) niet-verhuld: de leerlingen of cliënten weten wel
dat de observator gericht aan het observeren is
Niet participerende observatie= de observator neemt zelf niet deel aan de situatie die hij
observeert (bijv. via een filmopname observeren).
Zelfobservatie (helikopterview) = de persoon van de observator en de observant vallen
samen. Je moet in staat zijn jezelf van een afstand te bekijken.
1.3 Doelstelling van de observatie
A: Wat is het doel van de observatie?
Het doel moet van tevoren voor iedere observator duidelijk (eenduidig) zijn. Dus voor slechts
één uitleg vatbaar.
B: Wat zijn de observatievragen?
Observatievraag/onderzoeksvraag = het doel in de observatie.
Een concrete observatievraag is eenduidig (=voor één uitleg vatbaar) en eindigt met een
vraagteken.
Observatievraag als een onderzoeksvraag wanneer je het observeren gebruikt als
dataverzamelingsmethode in een onderzoek
, C: Wat is het te observeren kenmerk?
Het kenmerk dat je gaat observeren staat
altijd in de observatievraag
D: Welke gedragingen worden
geobserveerd?
Operationaliseren = de te observeren
dimensies ga je uiteenzetten in concrete
gedragingen.
E: Is er een nulmeting?
Nulmeting = de beginsituatie
Nulmeting is nodig als je veranderingen
in het gedrag wil zien.
F: Hoe brengen we de observatie in kaart?
Via een registratie- of observatiesysteem.
G: Welke taal gebruiken we?
De woorden soms, weinig en vaak zijn verschillende te interpreteren. Spreek af wat de
woorden betekenen en zet deze betekenis onder aan het observatieformulier of gebruik ze
niet.
Als het gaat om intensiteit zijn woorden als erg, ernstig en zorgelijk ook multi-interpretabel.
Gebruik deze woorden niet of zet deze om in concrete gedragingen die je kunt tellen per
minuut of in absolute getallen
Hoofdstuk 2 Waarnemen
2.2 Waarnemen via de zintuigen
Elke waarneming start met een stimulus(prikkel) = een voorwerp of een gebeurtenis uit de
wereld om ons heen.
Voordat we een prikkel kunnen waarnemen, moet er een bepaalde drempelwaarde
overschreden zijn. Bepaalde hoge tonen kunnen mensen bijvoorbeeld niet horen. Daarnaast
moet er aandacht zijn.
2.3 Perceptie en selectie
Voordat we aan de gewaarwordingen zinnige conclusies kunnen verbinden, moeten de
prikkels omgezet worden in benoembare voorwerpen, smaken of geuren. Dit gebeurt met
perceptie = ontvangst/resultaat van het waarnemen.
Bij het waarnemen van prikkels krijgen we via de hersenen informatie binnen over de
perceptie van diepte = waar is het, beweging = wat doet het, vorm = wat is het.
Bottom-up benadering = van onderaf wordt uit alle samengestelde onderdeeltjes van een
voorwerp een geheel gekozen.
Top-down benadering = er wordt vanuit gegaan dat we door eerdere ervaringen zien wat we
denken te zien. We herkennen de context en nemen waar wat we verwachten waar te nemen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samenvattingenpedagogiek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.