Contractenrecht hoorcolleges
Week 1 - hoorcollege, dinsdag 31 oktober
Goederenrecht vs Contractenrecht
Goederenrecht
- Betreft verhouding personen t.o.v. een goed (absoluut)
- Wie is eigenaar?
- Hoe word je eigenaar?
- Wat mag de eigenaar met de zaak doen?
Contractenrecht
- Betreft verhoudingen personen t.o.v. elkaar (relatief)
- Welke afspraken zijn gemaakt?
- Soms over overdragen eigendom
- Soms over andere prestaties (bijv. arbeid, huur, internettoegang, game-account)
- Waar heb je recht op, wat moet je zelf doen?
- Wat gebeurt er als de afspraken niet worden nagekomen
Mag ik iemand ander zijn laptop verkopen?
- Ja, deze overeenkomst is geldig.
- Ik kan dat vervolgens niet doen, want de laptop is niet voor mij
- DUS wel wanprestatie, maar alsnog; ovk is geldig
- In het contractenrecht, mag je dus best wel veel
Wanneer word je eigenaar van een fiets?
- Afgifte fiets door verkoper-eigenaar, want levering is de stap voor
eigendomsoverdracht van roerende zaken
o Je draagt nog gen eigendom over bij mondelinge overeenstemming
o Schriftelijk koopcontract hoeft niet, doe je ook niet bij de bakker
Wanneer wordt je eigenaar van je nieuwe huis?
- Inschrijving transportakte in kadaster
HR Blauboer/Berlips
Relativiteitsbeginsel
- Verbintenissen gelden tussen schuldenaar en schuldeiser; voor schuldovername is
medewerking of toestemming van de schuldeiser vereist;
- De rechtsopvolger onder algemene titel van de schuldenaar ‘zet de persoonlijkheid
voort’ van de voorganger en is dus gebonden aan de verbintenissen van zijn
voorganger;
- De rechtsopvolger onder bijzondere titel is niet gebonden aan de verbintenissen die
zijn voorganger met betrekking tot het overgegane goed op zich heeft genomen.
- Zie art. 3:80 BW
- Hoge raad; relativiteitsbeginsel; uitgangspunt in contractenrecht
o Afspraken gelden alleen tussen de twee contractspartijen
Uitzondering in week 7
, o Als nieuwe rechthebbende op een huis, heb jij niks te maken met de eerder
gemaakte afspraken van een ander.
Beginselen contractenrecht
Waartoe dient het contractenrecht, wat zit erachter;
- Contractsvrijheid
o Wel/niet contracteren of (je een contract sluit)
o Bepaling inhoud wat (je precies afspreekt)
o Vormvrijheid (consensualisme) hoe (je dat doet)
- Beperkingen
…hebben vaak te maken met een scheve verhouding tussen partijen, leidt tot
beschermende beperkingen
o Mededingingsrecht, monopoliepositie
o Bescherming zwakke partij
Handelingsonbekwaamheid minderjarigen, ondercuratelegestelden
Consument (bijv. algemene voorwaarden, consumentenkoop,
bedenktijden)
Huurder, werknemer, patiënt
- Afspraak = afspraak (pacta sunt servanda)
Als jij de beslissing neemt om je te binden aan de afspraak, moet je hier ook aan
houden
o Partijen zijn vrij om zich te binden (contractsvrijheid),
o Maar als ze zich binden, dan zijn ze (ovk. hun eigen wil) ook gehouden hun
woord na te komen
o Uitgebreide regels over gevolgen niet-nakoming
- Beperkingen
o Handelingsonbekwaamheid
o Wilsgebreken (dwaling, bedrog, bedreiging, misbruik van omstandigheden)
o Algemene voorwaarden
o Beperkende werking redelijkheid en billijkheid (r & b)
o Natuurlijke verbintenis (verbintenis niet [langer] afdwingbaar)
o Bedenktijd bij koop op afstand/koop buiten verkoopruimte/koop woning
- Correctiemechanisme
o Redelijkheid en billijkheid
Het contractenrecht als chronologisch verhaal
1. Is er een rechtshandeling/overeenkomst tot stand gekomen?
o Wilsvertrouwensleer, aanbod en aanvaarding
o Zo nee: precontractuele fase
Wordt beheerst door onrechtmatigedaads-leer, dus in
aansprakelijkheidsrecht
2. Zo ja, met wie?
o Vertegenwoordiging
o Zo nee: eventueel 3:70 BW
3. Kun je deze onmiddellijk aantasten?
, o Nietigheids-/vernietigingsgronden
o Zo ja: art. 3:49 e.v. BW
4. Wat is de inhoud van de afspraak?
o Uitleg
o Aanvulling
5. Nakomen afspraken
o Hoe kom je na? Art. 6:27 e.v., 6:127 e.v. BW
6. In geval van niet-nakoming:
o Wat kun je eisen/doen?
Nakoming vorderen
Opschorten
Ontbinden
Schadevergoeding eisen
o Hoe kun je je verweren?
Overmacht, etc
Beperkende werking R&B
Verjaring
7. Heeft een afspraak ook gevolgen voor derden?
STAP 1; totstandkoming rechtshandeling/overeenkomst
- Hoe komt een overeenkomst tot stand?
= Aanbod en aanvaarding daarvan (art. 6:217 Bw)
o Aanbod
Wil EN Verklaring
o Aanvaarding
- Het aanbod en de aanvaarding zijn rechtshandelingen
Rechtshandeling (art. 3:33 Bw)
- Handeling
o Doen of nalaten
- Die is gericht op rechtsgevolg
o Persoon die handelt wil verandering in rechtstoestand
Vb; bij het krassen van iemand zijn auto, wil je wel degelijk die auto
krassen, MAAR niet het beoogde rechtsgevolg (boete oid)
o Ontstaan/wijzigen/eindigen rechtsverhouding
- Wil tot rechtsgevolg is geopenbaard door verklaring
Verklaring
- Vormvrij, tenzij anders bepaald (lid 1)
- Wanneer werking?
- Hoofdregel (art. 3:37 lid 3 BW): ontvangsttheorie
o Uitz.: bijvoorbeeld bedenktijd bij op afstand (art. 6:230o lid 3 BW), daar
ontvangsttheorie
- Intrekking verklaring mogelijk (art. 3:37 lid 5 BW)
o Mits intrekkingsverklaring eerder/gelijk bij ontvanger
o Gevolg: eerste verklaring heeft nooit bestaan
, Totstandkoming overeenkomst
- Art. 6:217 BW: aanbod en aanvaarding
o Verklaringen in de zin van art. 3:37 BW
o Rechtshandeling. in de zin van art. 3:33 en 3:35 BW
- Aanbod: voorstel om ovk. tot stand te brengen
o Voldoende bepaald (art. 6:227 BW) à
Enkele aanvaarding doet ovk. tot stand komen
o Aanbod gericht tot bepaalde persoon/personen
o Openbaar aanbod
- Aanvaarding: ‘ja zeggen’ tegen aanbod
HR Hofland/Hennis
= een uitnodiging om in onderhandeling te treden
Verval aanbod
1) Verwerping (art. 6:221 lid 2 BW)
2) Tijdsverloop
o Termijn gesteld: verstrijken termijn
o Anders: art. 6:221 lid 1 BW
o Mondeling: meteen aanvaarden
o Schriftelijk aanbod: redelijke termijn
3) Herroeping
o Is rechthandeling: je beoogt dat het aanbod niet langer geldt
- Verklaring in de zin van art. 3:37 BW
Herroeping
- In beginsel mogelijk
- Tenzij onherroepelijk
o ‘aanbod geldt tot 1 maart’ (art. 6:219 lid 1 BW)
o ‘optie’ (art. 6:219 lid 3 BW)
- Niet indien aanbod aanvaard of aanvaardings-verklaring verzonden (lid 2)
o Uitz.: vrijblijvend aanbod: ook na aanvaarding nog, mits ‘onverwijld’
Intrekken of herroepen
- Intrekking (art. 3:37 lid 5 BW): geldt voor elke verklaring
o Hoe? Nieuwe verklaring
o Wanneer effect? Ontvangst gelijk met/eerder dan eerste verklaring
o Gevolg? Verklaring komt niet tot stand
Nooit aanbod geweest
- Herroeping (art. 6:219 BW): geldt alleen voor een aanbod
o Hoe? Nieuwe verklaring
o Wanneer effect? Ontvangst voor aanbod aanvaard én
Aanvaardingsverklaring nog niet verzonden (lid 2) en
aanbod niet onherroepelijk (lid 1)
o Gevolg? (Geldig totstandgekomen) aanbod vervalt