Samenvatting
Samenvatting Grenzen van de macht hoorcolleges (Deeltentamen 2)
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Dit zijn alle hoorcolleges van Grenzen van de Macht voor deeltentamen 2.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 30 pagina's
Voorbeeld 3 van de 30 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Grenzen van de macht – hoorcollegesHoorcollege 7 -> College 1 van Deel 2
Dynastieke macht wereldwijd; de legitimiteit van vrouwen op de troon (Jeroen Duindam)
De drie vragen:
1. Het ideaal van legitieme macht eruit?
2. Hoe werd beargumenteerd dat de macht de gemeenschap diende, hoe ontstond
gemeenschappelijkheid met de bevolking?
3. Hoe bleken kritiek en invloed van de bevolking, waar lagen de grenzen van de
legitimiteit, hoe ontstonden opstanden en werden die gerechtvaardigd?
Wij spreken over legitieme macht -> te danken aan Max Weber. Legitieme macht is de macht
die erkenning verkrijgt. Dat men ook wil gehoorzamen en niet dat ze zich gedwongen voelen.
Echt het element van gehoorzamen en niet omdat het per se moet. Wij weten heel veel hoe
mensen zich laten zien of gezien willen worden. Het beeld wat ze naar andere toe vertonen.
Wij weten weinig hoe zij door de bevolking gezien zijn. In het verleden werden er eigenlijk
nog geen enquêtes gehouden en kon lang niet iedereen lezen en schrijven. Wat we kunnen
vaststelling hoe macht van bovenaf wordt vormgegeven.
We moeten als historici brongevoelig zijn.
Vormgeving top-down? Voor welk publiek?
Erkent worden door gelijken (andere regeerders)
Ambtsdragers, elites en uitvoerders moeten je gehoorzamen
Het volk -> ze staan vaak ver weg
Sommige figuren zijn vooral bezig hoe ze door hogere machten gezien worden.
Sommige figuren proberen de hele tijd zichzelf overtuigen
Thema’s vandaag:
1e uur: Modelvorsten rond de wereld (met de drie vragen)
2e uur: Vrouwen op en rond de troon
De ideale Koning-Sultan-Keizer
1. Zorgt voor harmonie -> tegenstrijdige belangen proberen te verenigen. Dit geldt ook
voor groepen die tegen elkaar staan. Als vorst moet je een neutrale positie nemen
tussen de strijdende partijen.
2. Beschermt zwakkeren -> religieuze dimensie. We hebben het wel over idealen en
niet over de praktijk. In het voorbeeld: Chan gaat de honger te lijf. Ombudsman is
een verschijnsel wat vroeger ook veel voorkwam. Het idee dat iedereen die vindt dat
iets onrechtvaardig is zou dat mogen melden. Wat je hiermee doet is ten eerste ->
koning luistert naar klachten. Ten tweede kon je hiermee je ambtenaren in bedwang
houden want je kon als koning lang niet alle ambtenaren controleren want die
ambtenaren gingen ook vaak voor eigen gewin. Door de getuigenissen van de
bevolking kan een koning erachter komen of een ambtenaar wel goed functioneert.
Dit is een sterk element en is belangrijk.
, 3. Beschermt volk tegen agressie buitenstaanders; leidt legers -> er wordt dan ook
verwacht dat de koning het leger aanvoert maar dat is lang niet overal het geval.
4. Luistert naar adviseurs die onomwonden de waarheid uitspreken
5. Zoekt evenwicht tussen alle vorstelijke deugden -> Vrijgevigheid is een belangrijke
eis. Echter kom je met te veel vrijgevigheid weer tot ondeugden. Hier moet een
balans in worden gevonden. Dit geldt voor groepen en dus ook deugden (die
nauwelijks te verenigen zijn).
6. Komt uit voornaam geslacht -> stamboom. Dit is een belangrijke input-legitimiteit.
Dit is echter niet helemaal algemeen, wel in Europa maar bijvoorbeeld in China is dat
niet zo.
Hoge en tegenstrijdige eisen! Kan de ideale heerser bestaan? Is het überhaupt
mogelijk, zijn ze bijna niet onmogelijk uit te voeren. Al die raadgevers, geestelijken
etc. hadden veel argumenten om tegen de heerser te gebruiken.
Regionale varianten:
Vorsten moeten het goede voorbeeld zijn. Ze moeten een zuivere rol spelen. Er zit ook een
tegenstrijdigheid aan. China (Ming-dynastie) -> vechtersbaas, een strijder. Er bestaat daar
het ideaal dat als je eenmaal de troon hebt dat je je dan terugtrekt. Sommige heersers
kunnen hier niet tegen en vluchten.
Een goed voorbeeld is een Ming-keizer als ze door de Mongolen worden bedreigd -> hij
wordt gevangengenomen en een ander persoon pakt de troon. Men gaat er dan vanuit de
keizer moet beter thuisblijven en in de Verboden Stad blijven.
Ander voorbeeld is sultan Suleyman -> noodzaak van militair leiderschap want Suleyman
voert zijn leger aan (hij is hier al 70). Hier was het belangrijk laat je vooral zien en ga mee
naar het front en speel een actieve rol.
Alle clichés kunnen we ontkrachten want Murad III blijft in het paleis. Hij heeft allemaal
adviseurs en raadgevers die zich zorgen maken. De Ming-dynastie wordt veranderd in de
Qing-dynastie die weer veel meer actiever worden in de oorlogsvoering.
Europa en West-Azie: actief
Oost Azie: passief
Europa
Europese vorsten voeren hun legers meestal niet zelf aan maar de verwachting is wel dat zij
zelf regeren. Men laat zich militair kleden.
Gustaaf Adolf van Zweden -> veldheer
Keizer Ferdinand II -> Regeerder
Samenvattend: Actief regeerder of passief moreel voorbeeld: regionale typologie en
algemeen knelpunt
West-Zuid Azië en Europa: heerser vooral regeerder, soms ook bevelhebber.
Oost-Azië: passieve vorst, voorbeeldrol en vervullen van rituelen als belangrijkste
taak
Macht en vuile handen: in de praktijk regeren dikwijls anderen: Japanse variant is de
shogun naast de Keizer. Elders regeren ministers of favorieten.
, Algemeen: het is een breder probleem dat in de hoogste regio’s van politiek speelt. Mensen
die schone en juist vuile handen hebben. Veel vorsten laten vaak een figuur opkomen die
kan worden weggewerkt (vaak heeft deze persoon wel een hoge politieke positie) en als
zondeblok kan worden gebruikt. Voorbeeld in Japan: de keizer is verreweg en andere
regeerders doen de praktijk en hebben dan dus vuile handen. De keizer blijft schoon omdat
hij ver weg is.
Afrika: de koning mag de grond niet raken. Als hij zich wil verplaatsen dan moet hij gedragen
worden. Als hij die grond wel raakt dan krijg je misoogsten etc. Alles staat in het teken van
voorzorgsmaatregelen. Oogst, vruchtbaarheid en regen alles hangt samen met de koning. De
koning verliest zijn bewegingsruimte. Als een koning oud en ziek wordt dan kan er
gedwongen zelfmoord worden gekozen want ze zijn bang dat het rijk anders ook met hem
meevalt.
De koning bewaakt de balans tussen voorouders en levende: van hem hangt oogst,
vruchtbaarheid en regen af. Deze intimiderende macht eist allerlei
voorzorgsmaatregelen: iedereen in aanwezigheid van de koning krijgt regels
opgelegd, maar ook de koning wordt aan banden gelegd.
Extreme gevallen: gedwongen zelfmoord van koningen die oud of ziek worden: hun
zwakte ondermijnt het rijk.
De suggestie van almacht beperkt de bewegingsvrijheid en de politieke speelruimte
van de zittende koning – deze lijkt op de koning van het schaakspel.
De Chinese Keizer (Hemels Mandaat) vertoont deze trekken ook maar waarom juist
in Afrika en Oost Azië.
Opvallende punt: de rituelen rond de Afrikaanse koningen lijken erg op die in China.
Punt 2: Ritueel als verbinding met bevolking!!! -> heel belangrijk
Verbonden met religieuze feesten in Islam en Christendom (kerst, nieuwjaar etc.)
Dynastieke levenscyclus (geboorte, doop, besnijdenis, huwelijk, kroning en
begrafenis).
NB: Grote offerrituelen China en Japan in afzondering -> men is ervan bewust maar
het wordt niet waargenomen.
Ander voorbeeld van het element van rituelen
-> Besnijdenis 1720 zoons Ahmed III: een groot feest voor velen.
De ‘royal touch’
King’s evil “genezen” door koningen Frankrijk en Engeland
Onder Stuarts, en vooral Charles II is er een enorme vraag naar de royal touch:
Charles bedient bijna 100.000 patiënten
Onder Lodewijk XV raakt het ritueel in onbruik, maar in 1775 stromen duizenden
naar Reims voor de sacre van Lodewijk XVI.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jariluca96. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen