Mer ckelbach et al. – Psychodiagn ostiek ann o 2020
Goede diagnostiek vereist tenminste dat een psycholoog het met zichzelf en vakgenoten eens is.
- Zwakke consistentie (correlatiecoëfficiënt, r). Een psycholoog stelt bij mensen met dezelfde
kenmerken de ene keer een depressie en de volgende keer een angststoornis vast.
- Zwakke consensus (kappa, k). Eenzelfde persoon wordt door de ene vakgenoot met een
depressie en door de andere vakgenoot met een angststoornis gediagnosticeerd
Context van opdrachtgevers en begeleidende documenten kan diagnostische oordeelsvorming
vertekenen
- Diagnostisch momentum: de verwijzer meldt aan de psycholoog welke diagnose hij zelf in
gedachte heeft en de psycholoog neemt dat als startpunt en gaat op zoek naar verdere
onderbouwing. Dit kan leiden tot een tunnelvisie
- Affiliatie-bias: deskundigen willen hun opdrachtgever te vriend houden
- Remedie: protocollair werken
Observatie: Welk gedrag valt nog binnen de bandbreedte van het normale en wanneer is sprake
van abnormaal gedrag?
- Overreliance on salient data: een ongemakkelijk gesprek met psycholoog staat er garant
voor dat zo’n psycholoog per toeval een saillant feit zal gaan observeren
- Remedie: hypothese-toetsing: wanneer de psycholoog op voorhand duidelijke
hypotheses heeft geformuleerd en vastomlijnde ideeën heeft over welke
observatiegegevens welke hypotheses ondersteunen dan wel tegenspreken.
Gestructureerde interviews bevorderen de consistentie en consensus
- Stereotype ideeën over de causale samenhang tussen symptomen. Dit kan leiden dat aan
sommige symptomen veel meer gewicht wordt toegekend dan aan andere en soms ook
symptomen menen te hebben waargenomen die er simpelweg niet waren.
- Remedie: rijke beschrijvingen van prototypische diagnoses ter hand te stellen en
hen te instrueren de overeenkomst tussen de onderzochte en de prototypes op een
glijdende schaal te scoren.
- Base rate neglect.
- Remedie: Kennis nemen van lijsten met prevalentiecijfers
- Een te grote betekenis toekennen aan uitschieters
- Remedie: scores op de verschillende tests in hun onderlinge samenhang te bezien
- ANDI: zet met multivariate statistiek het scoreprofiel van de onderzochte af tegen
normgegevens en beziet langs deze weg of het profiel afwijkend is
- Response bias: geen zin hebben, klachten aandikken, uit duim zuigen, supernormaal
mogelijk willen overkomen,
- Remedie: symptoomvaliditeitstest en gegevens van derden gebruiken
Gegevens verstrekt door geïnformeerde derden gebruiken
Therapeutische diagnostiek: psycholoog formuleert met de onderzochte de belangrijke
onderzoeksvragen, vervolgens psychodiagnostisch onderzoek verricht en tenslotte de resultaten
uitvoerig bespreken met de onderzochte.
- Risico van diagnostische misinformatie: wat als de diagnosticus kwestieuze tests gebruikt
en de onderzochte voorziet van misleidende feedback?
- Mensen accepteren misleidende feedback over hun symptomen vrij makkelijk en
kunnen de misinformatie zelfs internaliseren
INFORMATIEBRON PROBLEMEN OPLOSSING
CONTEXT - Diagnostisch momentum - Protocollen
- Affiliatie bias - Alternatieve hypotheses
- Blindering voor
dossierinformatie
OBSERVATIE - Overwaardering saillante - Hypothese-toetsing
details
INTERVIEWS - Stereotypen - Rijke prototypen
- Base rate neglect - Kennis van epidemiologie
TESTS - Preoccupatie met - ANDI
uitbijters - Symptoomvaliditeitstests
- Slordige testattitude, - Informatie van derden
veinzen of mooipraterij
- Gebrekkig zelfinzicht
1
, W r ight - Condu ctin g Psychological Assessm en t
Introduction – the hypothesis testing model
Psychological assessment provides a catalogue of an individual’s cognitive, emotional, behavioural,
and psychological strengths, weaknesses and vulnerabilities, deficits, and resources. At its best, it
provides dynamic insights into the inner workings of an individual, yielding invaluable information
for diagnosis, potential intervention, and prognosis.
Goal: determining what will be most useful to the individual being assessed in the current
situation.
Six major processes of psychological assessment
1. Conducting a clinical interview
2. choosing a battery of tests
3. administering, coding, scoring, and interpreting tests
4. integrating and conceptualizing information gathered from test results, the clinical
interview, behavioural observations, and other sources
5. writing a psychological assessment report
6. providing feedback to the individual assessed or the referral source
The hypothesis testing model
Each individual assessment can be treated as a research study by:
- Making hypotheses
- Testing them to rule out possibilities and incorporate others
- Using multiple tests, methods and sometimes informants, which provide more solid data
Step 1: initial clinical assessment
Conduct a thorough clinical interview whenever possible. Then use the results of this interview,
together with background information collected from various sources, to create hypotheses.
Goals
- assessing impairment in functioning
- understanding the current and developmental context and course of functioning
- generating hypotheses
Step 2: selecting tests
Tests should be chosen based on an established set of criteria, which should include their own
internal psychometric properties, what exactly they assess, how they assess it, and how
appropriate they are in the current circumstances with the current individual being assessed
Step 3: testing
Administration, coding, and scoring of the chosen tests.
It is vital to know the limitations of each test, so that interpretation does not overstep the bounds of
what each individual test is able to do. It is also important to understand the psychometric
strengths and weaknesses, conceptual criticisms, and cultural performance of each test
Step 4: Integration of all data
All the data collected coalesce into a coherent, concise, and individualized description of an entire
person.
Step 5: Writing the assessment report
Finding the balance between using professional language while not using too much psychological
jargon
Step 6: Providing feedback
As at any moment you may need to change course, empathize, console, support, or explain a
concept in a different way. The focus of the assessment may need to be more psychoeducational,
reflecting the individual’s need to more fully understand the diagnosis and its implications
(dispelling any misconceptions).
Chapter 1 – The Initial Clinical Assessment
Components of a clinical interview
- A process of informed consent
- To ask what questions they want answered with the assessment
- Presenting problem and its history
2
