Betoog over evidence based werken en herstel gerichte zorg in de ggz. Voor dit betoog heb ik een 8.9 gehaald. Je kunt dit betoog goed gebruiken als voorbeeld.
“De
toekoms
t van de,
in de
GGZ
geboden
zorg is
gericht
op een
combina
tie van
evidenc
e-based
werken
en
herstelg
Beschouwende tekst methodisch werken in de GGZ.
Jeroen Kalter
1
erichte
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................3
Evidence-based werken..........................................................................................................................4
De toegevoegde waarde van evidence-based werken...........................................................................4
Kritiek op evidence-based werken.........................................................................................................5
Evidence-based werken en herstelgerichte zorg....................................................................................6
Samenvatting en conclusie.....................................................................................................................8
Adviezen.................................................................................................................................................9
Geciteerde werken...............................................................................................................................10
2
,Inleiding.
“De laatste decennia werken we in de gezondheidszorg veel met evidence-based
interventies of evidence-based richtlijnen. Wanneer iets evidence-based geoormerkt is
weten we dat het wetenschappelijk onderbouwde richtlijnen en praktijkvoorbeelden
zijn. Het is een belangrijke graadmeter voor professioneel handelen en het leveren van
kwalitatief goede zorg” (van Duin, 2017).
Evidence-based werken is de norm in de medische zorg, zo ook in de geestelijke
gezondheidszorg. De laatste jaren zien we een duidelijke verschuiving in de geestelijke
gezondheidszorg. De geboden zorg wordt steeds meer herstelgericht. Volgens van Zuthem,
Kroon, Wunderink, van Weeghel, & van Rooijen (2017) is het (weer) vervullen van zinvolle
sociale en maatschappelijke rollen, oftewel maatschappelijk herstel, een belangrijke
dimensie van herstel bij (ernstige) psychische aandoeningen. Herstellen heeft te maken met
het ontstaan van een nieuwe betekenis en zin in het leven, terwijl men de rampzalige
gevolgen van een psychische aandoening ontgroeit. Belangrijke facetten van herstel zijn: het
herwinnen van een positief zelfbeeld ondanks de strijd met de psychische aandoening of
handicap; greep krijgen op het eigen leven en de ziekte; het aanboren van de eigen kracht
en mogelijkheden, en de ontwikkeling naar actief zelfmanagement; het herwinnen van een
leven buiten de psychiatrie, in een maatschappelijke omgeving, met betekenisvolle
activiteiten, sociale relaties en betrokkenheid [ CITATION van17 \l 1043 ]. Herstelgerichte zorg
biedt veel mogelijkheden om psychiatrische behandelingen te verbeteren door het toepassen
van de triade van behandeling, maatschappelijk functioneren en persoonlijk herstel, maar
hoe verhoudt zich de herstelvisie met evidence-based werken, de norm in de medische
praktijk? In een rapport van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) dat is
uitgebracht in 2017 wordt de term evidence-based werken stevig onder de loep genomen. In
het rapport wordt onder andere geconcludeerd dat evidence-based maakt dat andere
kennisbronnen zoals klinische expertise en ervaringen van patiënten, onbenut blijven en dat
evidence-based werken in de zorg een illusie is [ CITATION van171 \l 1043 ]. Het Trimbos
instituut spreekt liever van context gebonden evidence. Dit is ook een term die veel beter
aansluit bij de huidige tendens in de zorg die steeds meer herstelgericht is. Ik ben van
mening dat herstelgerichte zorg en evidence-based werken zeer goed kunnen samengaan
en elkaar zelfs kunnen verstreken. De oplossing van psychische problemen ligt niet
uitsluitend bij het toepassen van diagnostiek en kennis van psychopathologie. Door
evidence-based behandelingen als cognitieve gedragstherapie en motiverende
gesprekvoering en de samenwerking met de cliënt, diens omgeving en
ervaringsdeskundigheid, is er meer kans op herstel. Vanuit dit oogpunt wordt de volgende
stelling geformuleerd: “De toekomst van de, in de GGZ geboden zorg is gericht op een
combinatie van evidence-based werken en herstelgerichte zorg”.
Om deze stelling te beargumenteren wordt er verderop in deze tekst dieper in gegaan op wat
evidence-based werken inhoudt en wat de toegevoegde waarde is van evidence-based
werken. Ook wordt er ingegaan op de kritiek op evidence-based werken en wordt er
beschreven hoe evidence-based werken zich verhoudt tot herstelgerichte zorg.
3
, Evidence-based werken.
De laatste decennia werken we in de gezondheidszorg veel met evidence-based interventies
of evidence-based richtlijnen. Wanneer iets Evidence-based geoormerkt is weten we dat het
wetenschappelijk onderbouwde richtlijnen en praktijkvoorbeelden zijn. Het is een belangrijke
graadmeter voor professioneel handelen en het leveren van kwalitatief goede zorg[ CITATION
van171 \l 1043 ]. De Verpleegkundige Advies Raden, VAR Limburg (2019) stelt de volgende
definitie aan evidence-based werken: evidence-based werken is het gewetensvol, expliciet
en oordeelskundig gebruik van het huidige beste bewijsmateriaal om beslissingen te nemen
voor individuele patiënten. De praktijk van evidence-based werken impliceert het integreren
van individuele klinische expertise met het beste externe bewijsmateriaal dat vanuit
systematisch onderzoek beschikbaar is, in combinatie met de voorkeuren, wensen en
verwachtingen van de patiënt.
Evidence-based werken is de norm in de geestelijke gezondheidszorg. We willen immers
effect bereiken met interventies. De kern van evidence-based werken is steeds de
werkelijkheid te laten spreken. Te kijken of iets werkt aan de hand van empirische gegevens.
We mogen dus niet theorie of goed inzicht, meningen of voorkeuren laten domineren, maar
aanvaarden wat de empirie ons vertelt over de effectiviteit van interventies. De
uitgangspunten om dit tot uitvoering te brengen kunnen omschreven worden als enerzijds
een cyclisch proces van steeds praktijk en wetenschap op elkaar afstemmen en anderzijds
een lineaire rangschikking van slecht(er) en beter bewijsmateriaal[ CITATION Ste10 \l 1043 ].
De toegevoegde waarde van evidence-based werken.
De aanleiding voor de ontwikkeling van evidence-based werken was het feit dat de
effectiviteit en veiligheid van veel medische zorg onbekend of op zijn minst twijfelachtig was.
Dit uitte zich in een aanzienlijke praktijkvariatie. Het terugdringen van deze praktijkvariatie en
ineffectieve en zelfs schadelijke zorg, en hiermee gepaard gaande verspilling van middelen,
was het belangrijkste oogmerk van evidence-based werken. Daarmee sluit evidence-based
werken aan bij een van de belangrijkste morele principes in de geneeskunde, namelijk het
‘niet schaden’ [ CITATION Meu17 \l 1043 ].
Evidence-based werken heeft volgens Meurs, et al. (2017) belangrijke bijdragen geleverd
aan de kwaliteit van de medische zorg. Door evidence-based werken speelt
wetenschappelijk bewijs een meer expliciete rol in de medische zorg, waardoor onzekerheid,
subjectiviteit en bias wordt verminderd. Veel ineffectieve, schadelijke zorg is geïdentificeerd
en vervolgens geëlimineerd. Verder kan evidence-based werken gezien worden als een
systematische vorm van reflectie. De reflectie op de gevolgen van medisch handelen vindt
meer systematisch, georganiseerd en gezamenlijk plaats. Evidence-based werken heeft er
aan bijgedragen dat er een internationaal kennisplatform is ontwikkeld waar klinische
ervaringen worden gebundeld, getoetst en verspreid.
Evidence-based werken heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de kwaliteit van de
medische zorg doordat de bewijsvoering hierin een meer expliciete rol speelt en het de
systematische reflectie op de gevolgen van het medisch handelen heeft bevorderd. Ook zijn
instrumenten ontwikkeld om wetenschappelijk onderzoek te vertalen in aanbevelingen voor
de praktijk [ CITATION Meu17 \l 1043 ].
Voorbeelden van evidence-based behandelingen zijn onder andere cognitieve
gedragstherapie en motiverende gesprekvoering. Cognitieve gedragstherapie is een vorm
van behandeling die veelal wordt toegepast bij patiënten met ernstige psychische
aandoeningen en psychotische stoornissen. Cognitieve gedragstherapie is, volgens de
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jeroenkalter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
