Samenvatting
Samenvatting hoorcolleges Bestuur en Beleid
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Dit is een uitgebreide samenvatting van alle hoorcolleges van Bestuur en Beleid van week 1 tm week 7.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcolleges Bestuur en BeleidWeek 1: Perspectieven op beleid
Wat is beleid?
- Het realiseren van doelstellingen met bepaalde middelen in een bepaalde tijd
(Hoogerwerf, 1987)
o Verschillende instrumenten in verschillende tijdsvolgordes
- De voornemens, keuzes en acties van een of meer bestuurlijke instanties,
gericht op de sturing van bepaalde maatschappelijke ontwikkelingen (Bovens,
1996)
o Niet alleen gesproken over beleid op papier, maar ook voornemens,
keuzes en acties (beleid in praktijk)
- Anything a government chooses to do or not to do (Dye, 1972)
Beleid omvat
- Voornemens en actie
- Output (wat er wordt gedaan) en outcome (wat dat genereert, de gevolgen
van wat er wordt gedaan, effecten van beleid)
- Wat de overheid doet en wat ze niet doet
- En; wie is de ‘overheid’?
o Verschillende subtypes binnen en buiten de overheid
Beleidsanalyse heeft verschillende functies
- Descriptief
o Verklaring en analyse van het beleid
o Welke rol spelen verschillende instituties van het openbaar bestuur
hierbij?
o Waarom wordt er voor een bepaald beleid gekozen
- Prescriptief
o Ontwerpen van een goed beleid
o Welke rol spelen verschillende instituties van het openbaar bestuur
hierbij?
Goed begrip staat aan de basis van goed beleid
Perspectieven op beleid
- Rationeel-analytisch
- Politiek
- Institutioneel
- Cultureel-discursief
Perspectieven om beleid te onderzoeken
Ze sluiten elkaar niet uit, maar vullen elkaar aan
Casus; het nieuwe donorregister
Rationeel-analytisch
- Beleid kiest de effectiefste en efficiëntste oplossing
- Probleem analyseren met behulp van cijfers
- Wat is de meest geschikte oplossing
- Kenmerken
o Doelrationaliteit
o Mens als rationeel wezen
1
, o Primaat van de politiek; de politiek maakt een keuze, deze gaat vooraf
aan de uitvoering van het beleid. Politiek zet het beleid uit en ambtelijk
apparaat zijn van elkaar gescheiden.
o Beleidsinstrumenten zijn neutraal; want politieke keuze gaat vooraf aan
de uitvoering van het beleid
o Beoordeling op basis van effectiviteit en efficiëntie
Politieke benadering
- Beleid als uitkomst van politieke machtsstrijd
- Bredere politieke speelveld
- Lobbyen van belangenverenigingen
- Kenmerken
o Macht en belangen; wie hebben er allemaal een belang en hoeveel
macht hebben de betrokken partijen (hele proces wordt bekeken)
o Beleidsproces als machtsstrijd
o Beleidsinstrumenten als machtsbronnen; met welke instrumenten gaat
de overheid werken? (Campagnes, boetes, voorlichtingen)
o Beoordeling op basis van belangen; wie wint?
Institutionele benadering
- Beleid als uitkomst van processen en tradities
- Politiek-bestuurlijke instituties (organisaties, beleidsambtenaren)
- Kenmerken
o Beleid is regelgeleid en padafhankelijk (historische trends van beleid)
o Regels beïnvloeden gedrag en rollen van actoren
o Overheid en politiek als institutie (de staat)
o Keuze beleidsinstrumenten is padafhankelijk
o Beoordeling op basis van passendheid; hoort het?
Cultureel-discursieve benadering
- Beleid moet passen bij de heersende ideeën in de samenleving
- Een probleem op de agenda komen te staan in de samenleving
- Hoe er wordt gekeken naar het probleem, moet leidend zijn in het beleid
- Framing; dit begrip past goed bij deze benadering. Hoe wordt het probleem
geframed? Hoe wordt er naar het vraagstuk gekeken.
- Kenmerken
o Betekenisgeving door communicatie
o Sociale constructie van wereldbeeld in discourscoalities (er is geen
objectieve waarheid, maar er wordt gekeken naar waar de samenleving
het meest van overtuigd is)
o Politiek als betekenisverlener; partijen zorgen voor aandacht voor
bepaalde problemen
o Symbolen en framing als instrumenten; beleidsinstrumenten
o Beoordeling op basis van draagvlak; is er maatschappelijk draagvlak
voor dit beleid
Week 2: De rationele benadering
De klassieke benadering
2
, - Eind 19e eeuw/ begin 20e eeuw
- Policy studies; studies over beleid, andere benadering van wetenschap
- Wilson (1886)
o Ambtenarij moet los worden gezien van de politieke elementen van het
bestuur
- Weber (1922)
o Bureaucratie heeft goede kanten
o Op basis van beschikbare kennis bestuur en beleid aanpakken
Kenmerken
1. Doelrationaliteit; beste manier om beleid te realiseren
a. Mensen zijn rationeel, en moeten zo gestuurd worden
2. Primaat van de politiek
a. Politiek staat los van de ambtenarij (uitvoeren binnen politieke kaders)
3. Beleidsinstrumenten zijn neutraal
a. De best beschikbare
4. Beoordeling op effectiviteit en efficiëntie (bijvoorbeeld de corona-aanpak)
De beleidscyclus
Maatschappelijke uitdaging agendavorming ontwikkeling besluitvorming
uitvoering evaluatie agendavorming enz…
- Dit is een cyclisch proces (Bekkers)
- Begrijpen en prescriptief beter laten verlopen van beleid
Een overheid heeft te maken met uitdagingen (problemen of kansen), hier moet uit
gekozen worden (agendavorming), gebeurt door politiek en ambtenarij, er moet een
objectieve maatstaf zijn (hoe groot is het probleem binnen het bestuur).
Ontwikkelen van beleidsscenario’s, verschillende beleidsalternatieven
Besluitvorming; er wordt een keuze gemaakt (politiek)
Implementatie en evaluatie; op basis hiervan besluiten of het een agendapunt blijft of
niet
De tekentafel
- Beleid ontwerpen voor beleidsprobleem (veronderstellingen)
o Probleem is bekend; probleem dient zich aan (hier kunnen mensen van
mening in verschillen in de praktijk)
o Primaat van de politiek in agendavorming
- Bronnen van kennis over beleidsproblemen
o Wetenschap
o Veldtheorie; theorie uit de praktijk
o Beleidstheorie
De beleidstheorie
- Veronderstellingen dat aan reeds bestaand beleid ten grondslag ligt
- Geen theorie in wetenschappelijke zin, maar een handelingstheorie
- Set van oorzaken, gevolgen, doelen en middelen
- Gebaseerd op verschillende soorten veronderstellingen
o Causale veronderstellingen
o Finale veronderstellingen; hoe bepaalde instrumenten bijdragen aan
behalen van het doel
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Noah201100. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,86. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen