Humane ontwikkeling samenvatting van de samenvatting
Hoorcollege 1: vroege embryogenese
Embryonale periode
De eerste 8 weken van de ontwikkeling. Word opgedeeld in 23 stadia.
Deze stadia zijn gebaseerd op uiterlijke kenmerken. Ze worden ook wel de
Carnegie stadie genoemd.
Theiler stadia
Bij de muis
Hamburger Hamilton stadia
Bij de kip
Abnormale ontwikkeling
Embryonaal: genetisch
Ouder is dragen van een mutatie
Spontane mutatie
Deletie, puntmutatie, chromnosoom aantal
Maternaal: genetisch of omgevingsfactor
Gezondheid
Drugs
Infectie
Omgeving
Dieet
Teratogenen
Alle stoffen of toestanden die tijdens die tijdens de zwangerschap de
normale ontwikkeling verstoren en prenatale schade veroorzaken
Er kunnen vier dingen gebeuren door blootstelling aan teratogenen:
Dood
Misvorming
Functie vermindering
Groeistoornis
alcohol kan alle 4 veroorzaken
De ernst van de schade is afhankelijk van een aantal factoren:
De hoeveelheid van blootstelling
Het tijdstip van blootstelling
De wijze van blootstelling
Het patroon van blootstelling
Kritische periode van de ontwikkeling
De embryonale periode is het meest gevoelig omdat hier de organen
worden aangelegd. De foetale periode is minder gevoelig want daarin
vindt groei en rijping plaats. De eerste twee weken van de ontwikkeling
zijn meestal niet gevoelig
Bevruchting
1) Capacitatie zaadcellen in de tractus
,2) ZP3 receptor > acrosoomreactie
3) Penetratie zona pellucida
4) Fusie met eicelmembraan
5) Toename calcium
6) Corticale reactie > wijziging ZP3 receptor
7) 2e meiotische deling afgerond
8) Vorming pronuclei
9) De eerste celdeling in de zygote
In het ovarium bevinden zich de rijpende cellen:
Primordiaal, primair, secundair, Graafse follikel, ovulatie
Eerste week van de ontwikkeling
1) Eicel opgenomen door fimbrea van de eileider
2) Bevruchting in infundibulum
3) Klievingsdeling > morula (blastomeren)
4) Blastocyst > differentieren naar embryoblasten en trofoblasten
5) Hatching
6) Innesteling
Gele lichaam
Ook wel het corpus luteum genoemd. Zorgt voor de productie van
progesteron in de eerste twee weken. Zo blijft het endometrium in goede
conditie voor mogelijke innesteling. Tijdens zwangerschap gaan de
syncytiotrofoblastcellen hCG uitscheiden. Hierdoor blijft het corpus luteum
in stand. Na 8 weken wordt de productie overgenomen door de placenta.
Het gele lichaam breekt af tot het witte lichaam, corpus albicans.
Endometrium
Is de bedekkende laag van de baarmoeder. Reageert sterk op oestrogeen
en progesteron. Onder invloed van oestrogeen wordt het dikker, onder
invloed van progesteron ontstaan er meer slijmkliertjes
Bestaat uit twee lagen
- Basale laag
- Functionele laag
Tweede week
Dag 6:
Het blastocyst met een blastocoel (holte), trofoblastcellen aan de
buitenkant en embryoblasten aan de binnenkant.
Dag 10:
Zijn in het embryoblast twee lagen ontstaan: de epiblast, waaruit het
echte embryo zal ontstaan en de hypoblast de trofoblastcellen zijn
gedifferentieerd in cytotrofoblast en synscytiotrofoblast. In het epiblast
ontstaat de amnionholte. Ventraal wordt de holte bekleed met het
membraan van heuser, dooierzak. Ook de chorionholte begint te
ontwikkelen.
,Dag 14:
Ontstaan lacune in de synscytiotrofoblast. De chorionholte is ontstaan. Het
chorionvlies bestaat aan de buitenzijde uit cytotrofoblast en de binnenzijde
uit extra embryonaal mesoderm.
Tweelingen
Dizigote tweelingen: zijn twee eicellen bevrucht. Ieder embryo heeft een
eigen amnionholte en chorionvlies/placenta
Monozygote tweelingen: is het eicel bevrucht en volgt de deling erna
Vroege splitsing: ieder eigen
Tussen 3 en 8 dagen: chorion/placenta is gedeeld
Tussen 8 en 12 dagen: beide zijn gedeeld
Placenta vorming
3 verschillende stadia
Primaire villus: cytotrofoblasten steken in het synscytiotrofoblast
Secundaire villus: groeit een kern van extra embryonaal mesoderm
Tertiaire villus: ontstaan bloedvaten in
Gastrulatie
Hierbij ontwikkelt het embryo zich van twee naar drie lagen. Dus van
epiblast en hypoblast naar endoderm, mesoderm en ectoderm. Vind
grotendeels plaat in de derde week.
Primitieve streep
Dit is een lang gerekte verdikking van epiblastcellen die wordt gevormd
doordat cellen naar de middenlijn bewegen. Deze streep ontwikkelt zich in
een groeve waardoor cellen naar de binnenkant van het embryo kunnen
bewegen.
Dag 13: vrij ronde vorm, primitieve streep op caudale middenas
Dag 16: primitieve streep op maximale lengte
Dag 19: trekt de streep zich terug, neurale buis groeve te ontstaan
Convergente extensie
Het embryo wordt langer en smaller
Epiblastcellen migreren
Bij de primitieve streep laten cellen los van elkaar. De eerste cellen die
migreren vormen het endoderm en vervangen de hypoblastcellen. De
volgende cellen vormt de mesodermale laag.
, Nodal
Een transforming growth factor eiwit. Reguleert het begin en het in stand
houden van de primitieve streep
FGF8
Is nodig voor de epitheliale-mesemchymale transitie (EMT) van de
epiblastcellen. Daardoor laten ze los van elkaar en kunnen ze invagineren.
FGF8 zorgt voor verminderde E-cadherine.
Epitheliale-mesemchymale transitie
Als cellen aan elkaar vast zitten in een buis of laag structuur zijn ze
epitheliaal. Als cellen een lossere samenhang hebben zijn de
mesemchymaal. Cellen laten los, dit heeft te maken met de afbraak van e-
cadherine verbindingen tussen de cellen. Dit wordt bevorderd door FGF8.
Chemorepulsie en chemoattractie
Ter hoogte van de primitieve streep: FGF8, Wnt3a verdrijven mesodermale
cellen van de middenlijn.
Craniaal van de primitieve streep: FGF4 trekt mesoderm cellen richting de
middenlijn
Drie kiemlagen
Ectoderm
Opperhuid en afgeleiden
Zenuwweefsel
Mesoderm
Bewegingsapparaat
Vasculair systeem
Urogenitaal systeem
Endoderm
Epitheel van darm en daarvan afgeleiden klieren zoals pancreas en
lever
Buccopharyngeal mondholte
Cloacaal membraan anus en urogenitale sinus
Differentiatie van het mesoderm
4 typen mesoderm
Axiaal: chorda dorsalis
Paraxiaal: somieten > wervels, huid en spieren
Intermediair: urogenitaal systeem
Lateraal: lichaamsholte bekleding en vasculair systeem
Ontstaan van de chorda dorsalis
Ectoderm cellen die door de primitieve knop kruipen. De chorda dorsalis
groeit ten koste van de primitieve streep. Het ligt ventraal van de neurale
buis. De chorda dorsalis induceert bovenliggend ectoderm tot het vormen
van het neuraal ectoderm.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper valerieruhe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.