Rechtstaat met de volgende beginselen:
Wetmatigheid van bestuur: het bestuur mag alleen ingrijpen in rechten en vrijheden van
burgers indien daarvoor een wettelijke bevoegdheid bestaat.
Grondrechten: er gelden bepaalde fundamentele rechten, die door de overheid niet of
slechts onder strikte voorwaarden mogen worden aangetast.
Scheiding van machten: het staatsbestel moet zo zijn ingericht dat de bevoegdheden
verdeeld zijn over verschillende overheidsmachten, die elkaar controleren en in evenwicht
houden.
Onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke controle: een geschil met het bestuur moet door
de burger aan een van dat bestuur onafhankelijke rechter kunnen worden voorgelegd.
Nederland is een democratische rechtsstaat: de wetgeving komt op een democratische wijze tot
stand en dat de controle op het handelen van het bestuur mede in handen is van
vertegenwoordigende organen, die door het volk in vrije verkiezingen worden gekozen.
Legaliteits- en specialiteitsbeginsel:
In de rechtsorde geldt als hoofdregel dat burgers alles ogen wat niet verboden is en dat zij alles
mogen nalaten wat niet geboden is.
Individuele vrijheid is het uitgangspunt. De overheid mag niet ingrijpen in de rechten en vrijheid van
de burger zonder dat daarvoor een bevoegdheid is toegekend in een wettelijk voorschrift. Dit is
opgesteld door de democratische gelegitimeerde wetgever.
Legaliteitsbeginsel:
1. geen bestuurshandelen zonder wettelijke bevoegdheid
2. de rechtsgelijkheid: de wet verzekert in de vorm van een algemene regel de gelijke
behandeling van burgers
3. de rechtszekerheid: doordat de overheid alleen mag ingrijpen op grond van algemene regels,
wordt dat ingrijpen voorspelbaar.
Belastend overheidsoptreden: dat zijn de handelingen waarmee de overheid ingrijpt in de vrijheid of
het eigendom van burgers door verboden en geboden.
Begunstigend handelen: de overheid die begunstigend en op aanvraag van betrokkene handelt,
uitkeringen en subsidies verstrekken en het geven van een diploma.
Kaderwetgeving: daarin wordt vooral geregeld dat op lager niveau, dus bijvoorbeeld in een
algemene maatregel van bestuur of in een ministeriële regels (normstelling) aan het bestuur worden
overgelaten.
De scheiding tussen wetgeving en bestuur is nogal vaag.
Specialiteitsbeginsel:
De handelingsvrijheid van het bestuur wordt niet alleen beperkt door het legaliteitsbeginsel, ook het
specialiteitsbeginsel speelt een rol.
Het specialiteitsbeginsel ligt in het verlengde van het legaliteitsbeginsel. Het houdt in dat het bestuur
bij het gebruikmaken van een wettelijke toegerekende bevoegdheid alleen die belangen mag
meewegen.
Als het specialiteitsbeginsel niet zou gelden dan zou het bestuur elke bevoegdheid kunnen gebruiken
ter behartiging van het nauwelijks te bepalen en begrenzen ‘’algemene belang’’, met als gevolg
machtsmisbruik.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nievesgoossens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.