De precieze kwalificatie (benoeming) van bestuurshandelingen is van belang omdat op basis daarvan
kan worden bepaald bij welke rechter tegen een bepaald handelen kan worden opgenomen.
Bestuursrechter: burgerlijke rechter of strafrechter.
Ook is die kwalificatie van belang omdat aan de hand daarvan kan worden vastgesteld welke
rechtsnormen op dat bestuurlijk handelen van toepassing zijn.
Met het behartigen van het algemeen (of publiek) belang kan het bestuur allerlei handelingen
verrichten. Dit zijn voor een deel dezelfde handelingen die een natuurlijkpersoon of een
privaatrechtelijke rechtspersoon zonder publieke taken ook kan verrichten.
De staat, provincies, gemeenten en waterschappen hebben een rechtspersoonlijkheid en een
daartoe behorend bestuursorgaan die als vertegenwoordiger van deze rechtspersoon en de
betreffende privaatrechtelijke rechten namens deze rechtspersoon uitoefenen. Bijv. college van
B&W voor de gemeente.
Feitelijke handeling: handelingen zonder beoogde rechtsgevolgen.
Publiekrechtelijke handeling: beslissingen die eenzijdig de rechtsbetrekking bepalen tussen het
bestuursorgaan en de personen die onder de rechtsmacht van dat orgaan vallen
Handelingen van bestuursorganen kunnen op twee manieren worden gezien als: Instrumenten: zijn
de in eerste plaats middelen om een bepaald doel te bereiken(subsidies, vergunning). En
civielrechtelijke handelingen (verkopen van grond).
Het nastreven van een publiek doel maakt een handeling nog niet tot een publiekrechtelijke
rechtshandeling maar wel een bestuurshandeling.
Aard van de handeling: in dit verband is het in de eerste plaats van belang om te onderscheiden
tussen feitelijke handelingen en rechtshandelingen.
In het bestuursrecht richten we ons op die handelingen waarmee wordt beoogd een verandering in
‘’de wereld van het publiekrecht’’ aan te brengen.
Als wij de bestuurshandelingen dus nader bezien naar de aard van het bestuurshandelen, is er geen
onderscheid tussen een subsidieverstrekking en het verlenen van een vergunning. Beide hebben
publiekrechtelijke rechtsgevolgen als gevolg van een door de wetgever omschreven, exclusieve
bevoegdheid van het bestuur.
De Awb is op beide besluiten in gelijke mate van toepassing, want het zijn allebei publiekrechtelijke
rechtshandelingen.
, De in de Awb opgenomen normen zijn namelijk hoofdzakelijk van toepassing op publiekrechtelijke
rechtshandelingen. Binnen die publiekrechtelijke rechtshandelingen is de Awb vooral van belang
voor besluiten. Er kan een onderverdeling worden gemaakt bij besluiten: rechtsbescherming (de
vraag hoe je als burger tegen handelen van de overheid kan verweren) van belang is om te weten of
het besluit appellabel is of niet.
Appellabel: is een besluit waartegen beroep bij de bestuursrechter mogelijk is.
Besluiten:
1. de toepasselijkheid van de normen van de Awb wordt dus in beginsel bepaald door het
besluitbegrip. Dat noemen we de reikwijdte van de Awb.
2. De Awb neemt voor de rechtsingang het besluit als uitgangspunt. Dat zijn niet alle besluiten
die voor beroep vatbaar zijn en ook sommige bestuurshandelingen, die geen besluiten zijn,
kunnen voor de bestuursrechter komen.
3. Het besluitbegrip is dus mede bepalend voor de rechtsmachtsverdeling tussen de
bestuursrechter en de burgerlijke rechter.
Definitie besluit: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, een publiekrechtelijke
rechtshandeling.
Beslissing: uitkomst van een afwegingsproces. Alleen een beslissing die schriftelijk is, ook
elektronisch, is een besluit.
Rechtshandeling:
Een besluit is alleen geldig als het een rechtshandeling van een bestuursorgaan betreft. Een
rechtshandeling is iets anders dan een feitelijke handeling, omdat een rechtshandeling een
rechtsgevolg beoogt en een feitelijke handeling niet. Het is een menselijke handeling.
Rechtsfeiten: dit zijn feiten waaraan het privaatrecht of publiekrecht rechtsgevolgen verbindt.
De overheid kan feitelijke handelingen verrichten. Deze hebben soms een rechtsgevolg (niet beoogd)
en soms niet.
De overheid is aansprakelijk voor schade die ontstaat als gevolg van onrechtmatige feitelijke
handelingen van een bestuursorgaan dat tot die overheid behoort.
Bij rechtshandelingen verricht een bestuursorgaan een bepaalde handeling omdat het gevolgen in
het recht wil veroorzaken. Bij besluiten zal dit dan publiekrechtelijke rechtsgevolgen met zich
meebrengen.
Dat kan alleen op basis van exclusieve (alleen aan het bestuur toekomende) publiekrechtelijke
bevoegdheid.
Voor het verrichten van feitelijke handelingen oor de overheid gelden, ook al zijn het geen besluiten,
wel bepaalde publiekrechtelijke normen. De bepaling in hoofdstuk 2 Awb over het verkeer tussen
bestuursorganen en burgers zijn hierop van toepassing.
Men kan tegen sommige besluiten procederen bij de bestuursrechter. Er zijn echter een aantal
handelingen die geen rechtshandelingen zijn, maar wel appellabel zijn bij de bestuursrechter. Welke
handelingen dit zijn, heeft de wetgever en de bestuursrechter in de loop der tijd bepaald. Omdat
deze het wenselijk vonden dat er beroep open zou staan bij de laagdrempelige bestuursrechter.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nievesgoossens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.