Samenvatting veerkracht
Naar het hart van empowerment
Hoofdstuk 4 Principes van empowerend werken binnen zorg en welzijn
4.1 HET ONDERSTEUNEN VAN EMPOWERMENT
Principes voor het ondersteunen van empowerment op het niveau van het individu en
zijn/haar context.
1. Doel: het vergroten van de leefwereld. De cliënt ervaart een verschuiving van
bepaald worden naar bepalen
2. Aanpak: strategieën, samenwerkingsmogelijkheden, steun- en hulpbronnen of tools
3. Kenmerken aanpak: dialoog, integraal, steun
4. Voorwaarden: erkenning van zowel mogelijkheden als beperkingen
Individuele rehabilitatie benadering (ggz-doelgroepen) = methodiek om mensen met
psychische beperkingen te ondersteunen bij het realiseren van hun toekomstwensen op het
gebied van wonen, werken, leren, dagbesteding en sociale contacten. Omvat drie stappen:
1. Kiezen wat zouden de cliënten graag willen veranderen. Aandacht wordt besteed
aan doelvaardigheid, de mate waarin mensen nog geloven in verandering
2. Verkrijgen acties om het gestelde doel te behalen. Interventies en hulpbronnen
worden ingeschakeld
3. Behouden. onderzocht wat iemand nodig heeft om wat bereikt is vast te houden.
De elementen van reflection & action is duidelijk terug te zien. Het in gesprek gaan met cliënt
over wat hij belangrijk acht en waar hij rekening mee wil houden is een proces van reflectie.
In stap 2 volgt dan het actie-gedeelte.
Empowerende elementen:
- Cliënt zelf gekozen doelen binnen verschillende levensgebieden.
- Is in samenspraak met de cliënt in een dialoog bepaald.
Discussiepunten:
- Kan soms niet een dialoog aangaan met de cliënt door zijn beperking
Eigen kracht conferenties (Wmo-doelgroepen) = besluitvormingsmodel dat mensen in staat
stelt om met hun naasten te beslissen wat zij nodig hebben aan hulp en steun om hun
problemen te kunnen oplossen. Formuleren zelf een vraag en bespreken die met mensen
die ze vertrouwen. Melden zich zelf aan.
1. Gesprek met de cliënt en zijn gezin formuleren van de vraag
2. Samen met netwerk plan maken voor de vraag
Empowerende elementen:
- Problematiek aan te pakken binnen de leefgebieden
- Regie en zeggenschap liggen bij de cliënt en zijn naasten
- Het gesprek kan een dialoog worden.
Discussiepunten:
- Kan de coördinator genoeg ondersteuning bieden om door te breken?
- Is het netwerk bereid om het veranderproces te ondersteunen?
- Is een dialoog mogelijk in zo’n setting?
E-health (mensen met chronische ziekte of functiebeperking) = voorbeeld ervan is de
Makkekaart. Digitaal instrument waarmee een cliënt inzicht krijgt in zijn of haar
mogelijkheden en grenzen, hoe die te managen en hoe duurzaam te werken en leven met
een functiebeperking of chronische ziekte.
, Via internet vragen, opdrachten en oefeningen om zo je eigen ‘gebruiksaanwijzing’ te krijgen.
Vragen kun je onderverdelen in drie groepen: gebruiksaanwijzing, passend werk en
communicatie.
Empowerende elementen:
- Uitbreiden van mogelijkheden en zeggenschap op gebied van werk (leefgebied)
- De eigen mogelijkheden en grenzen worden in kaart gebracht.
- Stimuleert aangaan van dialoog met jezelf.
Discussiepunten:
- Waarop is de inhoud gebaseerd?
- Wordt weinig rekening gehouden met de maatschappelijke context.
4.2 HET FACILITEREN VAN EMPOWERMENT OP HET NIVEAU VAN DE SAMENLEVING
Niveau van de samenleving principes van empowerend werkend:
1. Doel: het vergroten van de leefwereld. De burger ervaart een verschuiving van
bepaald worden naar bepalen
2. Aanpak: faciliteren van ontmoeting en ontplooiing, verlagen van drempels, bieden
van ondersteuning, tools en realistische participatiekansen
3. Kenmerken aanpak: dialoog, breed georiënteerd en flexibel, steun
4. Voorwaarden: erkenning van zowel mogelijkheden als beperkingen
Moeder-/vadercentra (autochtone en allochtone vrouwen/mannen) = ontmoetingsplaats met
allerlei achtergronden in de wijk. Doel is persoonlijke ontwikkeling van kwetsbare
doelgroepen, mogelijk als opstapje naar opleiding of baan. De bezoekers zijn de vrijwilligers
en hebben de leiding en bepalen het aanbod.
Empowerende elementen:
- Richt zich op persoonlijke ontwikkeling, werk, sociale contacten, activiteiten en
burgerschap
- Bepalen zelf wat ze willen organiseren of ontwikkelen
- Creëert participatiekansen
- Biedt veel ruimte voor dialoog tussen betrokkenen.
Discussiepunten:
- Drempel is te hoog
- Kan zo’n organisatie voldoende ondersteuning bieden bij mensen met ernstigere
kwetsbaarheden
- Opent dit voldoende deuren naar de rest van de samenleving?
Ontmoetingscentrum Prinsenhof (verstandelijk gehandicapten) = biedt bewoners kansen
om buiten de eigen woning, maar wel in de vertrouwde buurt met anderen in contact te
komen en iets te ondernemen. Worden activiteiten georganiseerd voor beweging, creativiteit,
entertainment en educatie. Het doel is een civil society. De effecten zijn verbetering van
kwaliteit van leven, vergroting zelfredzaamheid en meer goodwill en samenwerking tussen
senioren en cliënten.
Empowerende elementen:
- Biedt mogelijkheden voor de invulling van het bestaan met nadruk op sociale
contacten, zelfstandig wonen en dagbesteding.
- Belemmeringen voortkomend uit de beperking kunnen veranderd worden
- Ze worden aangesproken op hun kwaliteiten
- Biedt ruimte voor een dialoog
- Match van vraag en aanbod voor activiteiten
