HOORCOLLEGES EU RECHT
HC 1 – 30 AUGUSTUS 2022
Inleiding – Doorwerking in de Nederlandse rechtsorde
Kern van het vak:
Wat is de verhouding tussen Nederlands en EU recht?
Wat voor impact heeft de EU op:
- De nationale rechter?
- De nationale overheid?
- Een bedrijf?
- Een burger van de EU?
EU recht is heel horizontaal het betreft elk terrein
Het strekt boven nationaal recht
Staatssteun: bv PSV stadion wordt gekocht door de staat de vraag is of dit zomaar mag
i.v.m. het voordeel dat PSV daarbij heeft ten opzichte van andere
De EU in het nieuws:
- ‘Europese rechters klagen EU aan om miljardensteun aan Polen
- ‘Opnieuw meer geld en wapens naar Oekraïne, overleg over langdurige steun’
- ‘Lidstaten EU eens met gasnoodplan: 15 procent minder verbruik tot april’
- 'Uitkoopregeling boeren is mogelijk ongeoorloofde staatssteun'
- 'Zonder EU-arbeiders stijgen de bloemenprijzen’
- ‘Asielzoekers terugsturen naar EU-land van aankomst lukt meestal niet’
- ‘DNB-baas Knot: zonder verdere integratie is euro op termijn onhoudbaar’
- ‘Europese Commissie presenteert ambitieuze klimaatwetten: iedereen gaat het
merken’
- Zonder EU-miljarden krijgt Hongaarse premier Orbán het benauwd
De EU is een Federatie van Staten
- ‘Overdracht’ van bevoegdheden
- Doelstelling: Integratie
- Rechtspersoonlijkheid
- Eigen instellingen
- Eigen besluitvormingsprocedures
- Eigen rechtsbronnen
- Verplichte rechtsmacht Hof van Justitie EU
- Eigen interpretatiemethode
- Rechten voor individu
Supranationale organisatie (EU) staat boven de nationale staten
Niet vergelijkbaar met de staten van Amerika, het blijven wel nog eigen landen in Europa
EU is een uniek organisatie die wat te zeggen heeft op het wereldtoneel
Lidstaten dragen een deel van de bevoegdheden over aan de EU tijdens de toetreding
De EU heeft rechtspersoonlijkheid en kent eigen instellingen en besluitvormingsprocedures
De EU heeft dus een heel eigen systeem met eigen rechtsbronnen etc.
HvJ EU kijkt heel erg naar de doelstelling van een bepaling tijdens de beoordeling
Doelstelling van de EU
,Art. 3 VEU De unie heeft als doel de vrede, haar waarden en het welzijn van haar
volkeren te bevorderen.
Het begon met het opgeven van de bevoegden over kolen en staal niemand kon nog
langer zelf wapens maken
Historisch overzicht:
Van EGKS/EEG naar EU:
Verbreding van integratie:
- Van 6 naar 27 lidstaten (sinds Brexit)
o Bij toetreding van een nieuwe lidstaat moeten alle andere lidstaten instemmen
- Steeds meer beleidsterreinen
Verdieping van integratie
- Besluitvormingsprocedures meer efficiënt en democratisch
- Uitbouw van het EU recht (financiële crisis, openbaar ministerie, pandemie?)
- Vergroting onderlinge samenwerking en solidariteit?
Samenstelling van de EU
Verbreding en verdieping hoe?
- Verdragswijzigingen
o Europese Eenheidsakte, Maastricht, Amsterdam, Nice, Lissabon, Handvest…
(art. 1 VEU ‘een steeds hechter verbond tussen de volkeren van de EU)
- Wetgeving
o Bijvoorbeeld: Verordening 1612/68 betreffende het vrij verkeer, de
verplaatsing en het verblijf van werknemers (HC 4)
- Rechtspraak Hof van Justitie EU
, o Bijvoorbeeld Van Gend en Loos, Costa tegen ENEL, etc.
- Praktijk EU-instellingen en lidstaten
o Bijvoorbeeld Bachelor-Master structuur, uitwisseling studenten
Doel is om iedereen gelijkwaardig te houden, elke instelling moet even sterk zijn. Samen zijn
ze verantwoordelijk voor het beleid van de EU
Het EU komt tot leven IN de lidstaten
Europese instellingen: art. 13 VEU
Het Europees Parlement: artikel 14 VEU
- Bestaat uit (max. 751, nu 705) vertegenwoordigers van Unieburgers, politieke
groepen
- Wetgevende macht: beslist samen met Raad over wetgeving en begroting (‘gewone
wetgevingsprocedure’)
- Democratische controle op alle EU-werkzaamheden
- Kan (net als andere Instellingen) naar het HvJ stappen!
De raad en het parlement hebben evenveel macht in een wetgevingsprocedure
Is betrokken bij de benoeming van de commissie en kan eventueel de commissie naar huis
sturen
De Europese Raad: artikel 15 VEU
- Oefent politiek leiderschap uit
- Bestaat uit regeringsleiders en staatshoofden en voorzitter Commissie
- Vaste voorzitter sinds Lissabon (nu: Charles Michel)
- Besluitvorming door consensus
- Van essentieel belang voor verdragswijzigingen
Meest internationaal betrekkingen achtige instellingen (intergouvernementeel achtig)
Niet echt supranationale instelling
Is later in het leven geroepen omdat hier behoefte aan was vanuit de praktijk
De Raad van Ministers (‘De Raad’) artikel 16 VEU:
- Bestaat uit één vakminister per lidstaat, art. 16(2): behartigt nationaal belang!
- Roulerende president, behalve voor de Buitenlandse zaken
- Wetgevende macht: beslist samen met het EP over EU-wetgeving en begroting
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mg99x. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,06. Je zit daarna nergens aan vast.