Samenvatting

samenvatting economie centraal eindexamen 2024

1 keer verkocht

Vak
Economie

Niveau
HAVO

Boek
Cumulus

In dit document staat mijn samenvatting die ik heb gebruikt voor het centraal eindexamen havo 2024. Naar aanleiding van de methode cumulus heb ik een samenvatting gemaakt van leerjaar 4 en 5.

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 17 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Ja
Geupload op 23 september 2024
Aantal pagina's 17
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

Instelling Middelbare school
Niveau HAVO
Vak Economie
School jaar 5

Volgen

gwenversluis Lid sinds 4 maanden 2 documenten verkocht

€16,66

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Samenvatting economie CE 2024
Gwen Versluis H5a
Geldzaken: 1.1 procenten en indexcijfers
Procentueel aandeel = (deel/geheel) x 100
Procentuele verandering = ((nieuw – oud)/oud) x 100
Een indexcijfer is een verhoudingsgetal.
Absoluut naar indexcijfers = (waarde/basiswaarde) x 100
Basisjaar verleggen van een reeks indexcijfer = (waarde/basiswaarde) x 100
Geldzaken: 1.2 inkomen
Primaire inkomens: inkomens waarvoor tegenprestatie nodig is.
- Inkomen uit arbeid: met als beloning loon.
- Inkomen uit vermogen: zonder te werken (rente, huur, winst)
Overdrachtsinkomens: zonder tegenprestatie (uitkeringen/toeslagen)
Secundair inkomen = primair inkomen – belastingen en premies + sociale uitkeringen
en toeslagen.
Inflatie = gemiddelde prijsstijging van goederen en diensten die consumenten kopen.
Hyperinflatie = extreme prijsstijging.
Deflatie = gemiddelde prijsdaling van goederen en diensten die consumenten kopen.
Het consumentenprijsindexcijfer (CPI) berekenen:
1. Voor elk product enkelvoudig of partieel prijsindexcijfer berekenen.
2. Ieder product krijgt een wegingsfactor (hoe belangrijk is dit product).
3. Samengevoegd tot een gewogen prijsindexcijfer.
Reële verandering v/h inkomen = nominale verandering v/h inkomen – inflatie
Geldzaken: 1.3 sparen en lenen
Vermogen = bezit – schulden
3 fasen in de financiële levensloop:
1. Jeugd  je hebt nog geen of onvoldoende inkomen.
2. Werkzame leven  je verdient meer dan je consumeert.
3. Oude dag  je hebt geen inkomen meer dus moet consumeren op je
vermogen.
De keuze voor sparen of lenen wordt bepaald door:
- Levensfase

, - Rente
- Inflatie
- Consumentenvertrouwen
Voorbeelden van ruilen over tijd:
1. Pensioen
2. Sparen
3. Scholing
4. Lenen
2 soorten leningen:
1. Lening zonder onderpand  consumptief krediet
2. Lening met onderpand  hypotheeklening
Rente die een lener over de lening betaalt is een vergoeding voor:
- Het uitstellen van consumptie
- Risico op waardedaling van het geld door inflatie
- Risico van wanbetaling
2 belangrijke spaarvormen:
1. Spaardeposito (enkelvoudig interest)  vaste looptijd (1-10 jaar), geld
opnemen en bijstorten niet mogelijk (boete).
2. Spaarrekening (samengestelde interest)  variabele looptijd, geld opnemen
en bijstorten is mogelijk.
Geldzaken: 1.4 verzekeren
Soorten verzekeringen:
1. Zorgverzekering  je bent verzekerd tegen ziektekosten
2. Schadeverzekering  je bent verzekerd tegen de financiële gevolgen van
schade
3. Levensverzekering  je bent verzekerd tegen het financiële risico als gevolg
van overlijden.
3 factoren verzekeren of niet?
1. Risico-aversie  mensen houden niet van risico
2. Afweging tussen kosten en opbrengsten
3. Beschikbare middelen
Premie = kans op schade x (schadelast – eigen risico)
Solidariteit = mensen die weinig schade claimen dragen in verhouding meer bij dan
mensen die veel schade claimen.
Asymmetrische informatie = de verzekerde heeft meer informatie dan de verzekeraar
Moral hazard = verandering in het gedrag van mensen als zij niet direct risico lopen.

, Voorkomen van moral hazard:
1. Eigen risico
2. Bonus-malus  des te vaker je schade claimt, des te minder korting je krijgt
3. Uitsluiten  bepaalde schade uitsluiten van een vergoeding
4. Maximumvergoeding
Probleem averechtse selectie:
- De verzekeraar hanteert dezelfde premie voor iedereen vanwege
asymmetrische informatie
- Als de goede risico’s geen verzekering meer afsluiten blijven de slechte
risico’s over.
- Dit zorgt ervoor dat de uitkeringen hoger worden dan de premie inkomsten.
Voorkomen averechtse selectie:
1. Premiedifferentiatie
2. Risicoselectie
3. Collectieve dwang
Sociale zekerheid in Nederland:
- Sociale voorzieningen: betaald met belastingen aan mensen zonder ander
inkomen (of uitkering). Gekoppeld aan het minimumloon.
- Sociale verzekeringen (volksverzekeringen): betaald met premies voor het
volk. Gekoppeld aan het minimumloon.
- Sociale verzekeringen (werknemersverzekeringen): betaald met premies voor
mensen in loondienst. 70-75% van het laatste loon.
Welvaart: 2.1 het bbp
Bbp = de totale toegevoegde waarde van alle in een land geproduceerde goederen
en diensten gedurende een bepaalde periode (maatstaf voor de omvang van de
economie).
Produceren met behulp van de productiefactoren: arbeid, natuur, kapitaal en
ondernemerschap.
Omzet – leveringen van derden = toegevoegde waarde
2 manieren om het bbp te bepalen:
1. Objectief  optellen toegevoegde waarde van bedrijven van de overheid.
2. Subjectief  optellen van de primaire inkomens.
Reële verandering bbp = nominale verandering bbp – inflatie
Brede welvaart wordt gemeten met behulp van:
- Human Development Index  index op basis van volksgezondheid en
onderwijs.
- World Happiness Index  index op basis van vragenlijsten over belangrijke
onderwerpen.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gwenversluis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,66. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Samenvatting

samenvatting economie centraal eindexamen 2024

Document informatie

Onderwerpen

Gekoppeld boek

Meer samenvattingen voor studieboek

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud