HC ‘Huid en weke delen infecties’
Huidinfecties
- Normale flora verschilt per locatie
- Afhankelijk van:
◼ Vochtigheidsgraad
◼ Elektrolytenconcentratie
◼ PH-waarde
◼ Zuurstof
◼ etc.
Huidflora weten
- Standaard op huid:
◼ Staph. Epidermis
◼ Staph. Aureus
◼ Stretococci
- Meeste niet pathogeen (ziekteverwekkend), veel zijn potentieel pathogeen, weinig zijn altijd
pathogeen (wonen niet op huid gezonde persoon)
- Sommige bacteriën die deel uitmaken van normale flora, kunnen onder speciale
omstandigheden pathogeen worden > bv. bij grote wond
◼ Verminderde afweer > kunnen heel veel bacteriën pathogeen worden
◼ Staf. Aureus, streptokokken etc
- Verminderde afweer
◼ Lokaal: wond, oedeem, eczeem (barrière huid doorbroken), infuus
◼ Systemisch: DM, medicatie bv. prednison, leucopenie bv. na chemotherapie
Anatomie huid kennen
- Epidermis
- Deris
- Subcutis
- Fascie (laag tussen subcutis en spieren) en spieren
Infecties oppervlakkig
1. Impetigo
- Oppervlakkige ontsteking door S. aureus
- Honinggele korsten in gelaat
- Kinderleeftijd
- Bijzondere vorm: bulleuze > kenmerkend door blaren in epidermis
◼ Toxine vormend s. Aureus > opperhuid laat los
2. Folliculitis
- Ontsteking haarzakje epidermis (oppervlakkig)
- S. Aureus
◼ Stafylokok kan je
breedsprectum nemen (dek je
ook streptokok?)
- Bijzondere vorm: furunkel
◼ Dieper gelegen vorm, ook
necrose naast blaasjes
1
,3. Erysipelas (wondroos)
- Acute lokale ontsteking epidermis
- Meestal benen
- Vaak gepaard met hoge koorts
- Rood, warm, pijnlijk been/arm, scherp begrenst (duidelijk waar
het begint en eindigt)
- Vaak via huiddefect
- Door: groep-A-streptokok Pyogenes
◼ Streptokok kan je smalspectrum nemen
- Vooral ouderen, DM, lokale factoren zoals oedeem (bij geen goede doorbloeding)
- Diagnose: kliniek, leukocytose (verhoogd leukocyten), kweek (meestal -), soms verwekker in
bloedkweek
- Therapie: penicilline (smalste spectruma antibiotica, werkzaam tegen beperkt aantal
grampositieve bacteriën waaronder streptokok)
Infecties dieper
4. Cellulitis
= acute ontsteking subcutis, ziet niet goed waar infectie begint en eindigt, wel zelfde klinische
ziektebeeld als erysipelas maar van diepere lagen
- Cellulitis en erysipelas zijn diepe, via lymfebanen bacteriële ontstekingen huid en subcutis,
gepaard met koorts, pijn en algehele malaise
◼ Is geen gouden standaard, iets om met zekerheid vast te stellen, alleen klinische blik
- NB: erysipelas te beschouwen als specifieke vorm van cellulitis
- Erysipelas scherper begrensd dan cellulitis
◼ Erysipelas: groep-A-streptokokken > grampositief in strengen > penicilline
◼ Cellulitis: s. Aureus > grampositief in trosjes > flucloxacilline
- Kan zitten in dermis, subcutane vet tot aan fascie
- Symptomen:
◼ Koorts, soms koude rilling
◼ Niet scherp begrensd, vlekkig
◼ Rubor, calor, tumor en dolor
- Als je verwekker niet weet > behandelen als staphylococ > breder antibioticum
- Diagnose: kliniek, kweek van aspiraat (bijna niet gedaan), bloedkweek (alleen bij eerste hulp)
2
,>> Nederlandse richtlijn cellulitis NHG
- DVT: geen hoge koorts
- Checken alarmsymptomen
◼ Vleesetende bacterie: onderhuids fascie
ontsteken > uitbreiden zonder dat je het al
ziet
- Bij geen alarmsymptomen
◼ Goed begrensd > erysipelas
◼ Geen goed begrensde roodheid > cellulitis
Alarmsymptomen
- Hele zieke patiënt
- Blauwe, paarse vlekken
- Ulceratie
- Crepeteren (voelen kisperen)
- Oedeem buiten huidafwijking (waar geen
roodheid is)
>>> Met spoed:
◼ Chirurg
◼ Geeft veel antibiotica
Diagnostiek bij cellulitis
- Opbrengst weken zeer matig
- Toegevoegde waarde kweek post d’entree, aspiraat of huidbiopt
- Indien indicatie (chemo, neutropenie, beet): neem bloedweek en kweek van evidente port
d’entree
◼ Bij immunogedeprimineerden
Diagnostische onzekerheid
- Bij niet beter worden van antibiotica:
◼ Verkeerde antibiotica, resistentie
◼ Antibiotica komt niet waar het moet komen
o Voornamelijk bij abcessen
o Komt namelijk via bloedbaan > komt niet bij abces terecht
- Zie plaatje voor behandelingen.
Behandeling
- Erysipelas > penicilline 10-14 dg
◼ Verwekker: streptokok
- Cellulits > flucloxacilline 10-14 dg
◼ Verwekker: staphylokok
- (In Amerika: 5 dagen)
Recidiverende cellulitis
- Continue penicilline? (profylaxe)
- Lagere dosis dan behandeling, 2 dd en langer
3
, - Hoe meer antibiotica in populatie > meer resistentie
4