Onderwijsgroepen Onrechtmatige daad en
schadevergoeding
Onderwijsgroep 1. Hoofdlijnen van het aansprakelijkheidsrecht
Taak 1. ‘Ieder draagt zijn eigen schade’
Met LSO-busje onderweg, gedronken. Het regent en is mistig. Auto raakt in slip en komt met een
harde klap tegen de vangrail tot stilstand. Hoe het heeft kunnen gebeuren is onduidelijk. Ronald had
volgens PV te veel op, maar hieruit blijkt niet of hij te hard of roekeloos heeft gereden. Gevolgen zijn
ernstig. Tom en Simon krijgen ziekenhuisopname. Het busje is total loss ook Simons cello ligt in
duigen.
De vraag die hier centraal zal staan is of Ronald een onrechtmatige daad heeft gepleegd jegens Tom
en Simon, en ook of hij aansprakelijk is voor de schade aan het busje. Artikel 6:162 BW. Daarnaast
zou ook de werkgever aansprakelijk kunnen worden gesteld ex art. 7:658 BW
Spreiding: spreiding van risico’s, dus niet iedereen hoeft zelf te dragen wat hem overkomt, kijken
naar slachtoffer
Kostenallocatie: naar wie ga je toe voor vergoeding van je kosten, ouder aansprakelijkheid, of dieren
aansprakelijk
1. Heeft Ronald onrechtmatig gehandeld jegens Simon en Tom en noem de grondslag en
aansprakelijkheid van Ronald?
Ronald is bestuurder dus op grond van art. 6:162 BW
Hij kan een verzekering voor aansprakelijkheid nemen: AVP (aansprakelijkheidsverzekering
particulieren)
2. Is LSO aansprakelijk en noem de grondslag?
Werkgever art. 7:658 BW, art. 7:611 BW (goed werkgeverschap; behoorlijke verzekering),
art. 6:170 BW (ondergeschiktheid; onderaannemer)
3. Moet het LSO de schade vergoeden?
Hoedanigheid als werkgever, kan verzekering nemen AVB (aansprakelijkheidsverzekering
bedrijven).
Maar ook eigenaar van busje, verzekering nemen WAM (wet aansprakelijkheid
motorrijtuigen)
4. Is er sprake van eigen schuld bij Simon en Tom?
Omvang: billijkheid
Zo onredelijk eigen schade laten dragen omdat geen eigen inkomen bijv.
5. Wat zijn de schadeposten en hoe worden deze gekwalificeerd?
- Het busje zaakschade (materiële schade)
o Hoe zal worden vergoed: WAM
- Cello zaakschade (materiële schade)
o Eigen verzekering Simon; inboedelverzekering
- Ziekenhuiskosten schade in persoon (materiële schade)
o Zorgverzekeraar
- Gederfd loon vermogensschade
o Arbeidsongeschiktheidsverzekering, (Ronald, niet kunnen werken wegens
arbeidsongeschiktheid: ziektewet), loondoorbetaling werkgever LSO ex art. 7:629
BW
, - Vangrail zaakschade
o Opstalverzekering
- Vervangers voor orkest vermogensschade
o Kosten werkgever, zou verzekering kunnen hebben
- Immateriële schade categorie op zichzelf; immaterieel ander nadeel (art. 6:95 BW)
o Kun je je niet voor verzekeren. Aansprakelijkheidsrecht.
6. Zijn er verzekeringen? Hoe verhouden deze zich met de aansprakelijkheid?
WAM is verplicht art. 3 (zie blz. 1491); dekt aansprakelijkheid van iedere bezitter, houder en
bestuurder; dus Ronald, LSO worden gedekt door de WAM.
Als WAM in het spel is moet ook van de WAM gebruik worden gemaakt en niet van de AVP
en AVB. Regres blijft ook nog mogelijk.
AVP en AVB is niet verplicht
Voor slachtoffer is een verzekering niet belangrijk; luxesysteem, afwenteling via andere
vergoedingssystemen en niet via aansprakelijkheidsrecht
Regresrecht; boek 7:962; verzekeraars
Kan werkgever regres halen op Ronald? Art. 6:107a BW
Ziektewet: UWV keert uit, heeft zelf ook eigen regresrecht art. 52a Ziektewet. WIA: art. 99
WIA.
Zonder aansprakelijkheid is er geen regresrecht.
Ronald wordt gedekt door de WAM; zou de WAM ook wat kunnen verhalen op Ronald?
Alcohol: geen WAM bescherming, dan toch regres. Maar in beginsel; WAM kan regres nemen
op bestuurder waarop WAM bescherming biedt: nee, want dekt juist,
7. Wie kan aansprakelijk zijn en waarom:
a. Vraag 1
b. Vraag 3
c. Gemeente qua wegbeheer ondeugdelijke weg opstal ex art. 6:174 BW;
risicoaansprakelijkheid vs. Art. 6:162 BW (schuldaansprakelijkheid; hogere bewijslast;
subsidiair). Ook verzekering nemen; opstalverzekering.
,Onderwijsgroep 2. Gevaarzetting
Aantekeningen:
Startpunt onrechtmatige gevaarzetting: In het Bushalte-arrest heeft de Hoge Raad geoordeeld dat
gevaarzetting onrechtmatig is indien rechtens meer risico is genomen dan verantwoord was.
ongelukkige samenloop van omstandigheden = uitkomst, is geen categorie.
Sport en spel maar ook privésfeer
Algemene zorgvulidgheidsnorm
Invulling norm
Twee manieren:
- Kelderluik; wanneer gebruik je: veiligheidsvoorschriften geschonden geschreven normen.
Kelderluik ziet op ongeschreven normen. Dus eerst kijk je of er een schending is van
geschreven normen.
- Ongeschreven normen weet je niet, daarvoor jurisprudentie. Enkele feit dat je je aan norm
hebt gehouden wil niet zeggen dat er niet onrechtmatig gehandeld is.
- Denk aan relativiteit; norm schending, schenden leidt niet meteen tot aansprakelijkheid ook
kijken naar andere normen, zoals relativiteit. Invulling moet dan plaatsvinden voor
ongeschreven recht
Stappenplan:
1. Basisnorm bussluis arrest
2. Kelderluikfactoren toetsen aan de omstandigheden van het geval
3. Factoren hangen allemaal nauw samen
4. Het gezonde vertrekpunt (context). Niet elk risico dat zich voordoet kan worden
aangemerkt als een onrechtmatige gedraging zwiepende tak, zusjes Jansen.
Algemene raamwerk
Bushalte: is er rechtens meer risico genomen dan rechtens verantwoord?
- Is er een schending van geschreven verkeers- en veiligheidsnormen?
o Relativiteit
- Invulling voor ingeschreven recht
o Kelderluik; vraag beantwoord: was er zorg nodig? Had je moeten handelen
De mate van waarschijnlijkheid
Hoe groot is de kans
Ernst van de schade
Bezwaarlijkheid maatregelen
o Jetblast: welke zorg is er nodig?
Handelen moet effectief zijn, effectieve zorg
Gevaar moet worden vermeden
HR je wist dat ze er waren en bord niet effectief was
Was niet duidelijk wat de gevolgen konden zijn van bord
- Algemene raamwerk is context afhankelijk; alle omstandigheden van het geval
o Particuliere sfeer; hogere drempel, waarom? Omdat mensen zich anders niet meer
normaal kunnen gedragen.
Zusjes Janssen
Hof: door die manoeuvre en omvang kast: reële kans in leven
geroepen dat letsel zou worden opgelopen; dus OD. 50% jij hebt
gevaar gecreëerd, daardoor schade en daarom onrechtmatig
gehandeld en aansprakelijk
HR: geen zodanig risico, geen professionele verhuizers, ze zullen
overlegd hebben, ernstig letsel doet er niet aan af, tweede kast ging
al naar boven (eerste keer ging het goed)
, Bushalte
Rechtbank: had achter zich moeten kijken
Hof: normale handeling; ongelukkige samenloop van
omstandigheden is de uitkomst, geen categorie
HR: geen onrechtmatige handeling
Zwiepende tak
Rechtbank: normaal
Hof: nee je moet uitkijken, er was kans op schade, dus weerhouden
van gedrag
HR: niet iedere kans op schade is voldoende om te concluderen dat
er onrechtmatig is gehandeld. Kijken naar mate van
waarschijnlijkheid of gedrag zal plaatsvinden. Kans groot onthouden:
dan mate van onrechtmatigheid. Enkele omstandigheid dat er een
kans is, is niet voldoende. Dus ook kijken naar mate van
waarschijnlijkheid
o Sport en spel; verhoogde drempel, rekening houden met ongecoördineerde
handelingen, voorzienbaar dat je letsel oploopt
Tennisspel
Verwachtingen die partijen over en weer van elkaar mogen hebben
Gedragingen buiten spelsituatie onrechtmatig zouden zijn geweest,
binnen spelsituatie niet karakter hoeven te hebben, zie r.o. 3.3
Witmarsumer merke
3.6: kijken naar omstandigheden, maar naspel kan ook nog onder
sport en spel vallen. Sport en spel; niet steeds opgehouden, kijken
naar omstandigheden, kijken naar context
De vries heeft tegengestribbeld: rekening houden met kans dat
degene echt niet het water in wil en dat hem betreft het spel voorbij
was, als spel voorbij was dan geldt gewoon kelderluik, maar deed hij
het voor de show, dan geldt sport en spel
HR: hof heeft niet goed beoordeeld, maar komen zelf niet met
conclusie, want beslissing HR: terugverwijzing hof en hof moet die
vraag gaan beantwoorden of sport en spel situatie is
Natrappen
Spelregels schenden automatisch onrechtmatig? Nee, ligt ook aan de
spelregels, kan wel belangrijk zijn bij de beoordeling factor
Kijken naar omstandigheden van geval, trappen bij vechten of
voetbal
Wat mogen partijen over en weer van elkaar verwachten
Risicoaanvaarding is geen meewegende factor: rekening gehouden
met
Judo
Spelregels zo fundamenteel, schending, dan rekening houden
Broere/kegel
Niet wedijveren met elkaar: Geen omstandigheden waaruit kan
afleiden dat er geen sport en spel situatie is
HR: geen onrechtmatige handeling; gedragsregels (juist bedoeling
hard te gaan, risico sport)
Wilde professional worden en selectietrainingen, wanneer trainen,
tijdens trainingsuur, was dus juist het doel hier. Wist boeren dat of
behoren te weten? Ja trainingsuur, gedragsregels