Samenvatting
Biologie samenvatting H5: Ecologie 4 vwo
6 keer bekeken
0 keer verkocht
Goede samenvatting tot paragraaf 4
[Meer zien]
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Heel boek samengevat?
Nee
Wat is er van het boek samengevat?
Hoofdstuk 5
Geupload op
24 september 2024
Aantal pagina's
5
Geschreven in
2023/2024
Type
Samenvatting
€3,66
Ook beschikbaar in voordeelbundel v.a. €12,49
100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na betaling
Zowel online als in PDF
Je zit nergens aan vast
Ook beschikbaar in voordeelbundel (1)
1. Samenvatting - Biologie h1:inleiding in de biologie
2. Samenvatting - Samenvatting biologie h2:voortplanting en seksualiteit
3. Samenvatting - Samenvatting biologie h3: genetica vwo 4
4. Samenvatting - Samenvatting biologie h4: evolutie
5. Samenvatting - Biologie samenvatting h5: ecologie 4 vwo
Meer zien
iologieHoofdstuk5:Ecologie
B
5.1Ecologieopalleorganisatieniveaus
Ecologieisdewetenschapdiedewisselwerkingtussenorganismenenhunomgeving
bestudeert.
Ecologischonderzoekv indtplaatsopalleorganisatieniveaus:m olecuul,c el,orgaan,
organisme,populatie,ecosysteemens ysteemaarde.
EnvironmentalDNA:O rganismenlatennamelijkDNA-sporenachterinhunm ogen,aande
handv andatDNAk aneenecoloogachterhalenwelkeorganismenineenbepaaldgebied
v oorkomen
Invloedenuithetm ilieuoplevensgemeenschappen:
- Biotischefactoren:Afkomstigv anandereorganismen,doodoflevend
- Abiotischefactoren:Afkomstigv anlevenlozenatuur
inneneenecosysteemheeftelks oortz ijneigenhabitat.Datishetleefgebiedv aneen
B
organisme.
biotischefactorenz ijnv aninvloedopdesoortensamenstellingineengebied:de
A
v erschillendes oortendiebinnenhetgebiedv oorkomen.
Voororganismendieophetlandlevenz ijnhetk limaatendebodembelangrijkeabiotische
factoren.
- Bodembestaatuiteenm engselv anbodemdeeltjesv anv erschillendegrootte.Klei
k anwatergoedv asthoudenomdathetk leineholtenheeft.Ditisv oordeligv oor
planten.Aandeanderek antheeftz andwelm eerz uurstofdank lei,wortelshebben
ditnodigomtegroeien.Andereeigenschappenz ijnPH,degrondwaterstandende
c oncentratiem ineralen.
- Zonplantengroeienhetbestbijeenhogelichtintensiteit.Schaduwplantengroeienhet
bestbijeenbeperktelichtintensiteit.
- Plantenz ijnookaangepastaandebeschikbarehoeveelheidwater.
- Chemischeprocesseninorganismenwordengeregelddoorenzymen.De
enzymactiviteitisafhankelijkv andetemperatuur.Bijlagetemperatuurv erlopen
enzymreactiestraag,ofbijhogeretemperaturenv erlopenz es neller.
- Elkorganismeopdiversem anierenaangepastaanhetm ilieuwaarinhetv oorkomt.
Tolerantieishetv ermogenv anorganismenoms chommelingenineenabiotische
factortev erdragen.Detolerantiegrensisdeuiterstewaardewaarbijorganismen
v andes oortk unnenoverleven.Hetoptimumisdewaardev aneenabiotischefactor
diehetgunstigtisv oorhetorganisme.Dek rommediehetv erbandtusseneen
onafhankelijkev ariabeleeneenafhankelijkev ariabeleweergeeft,noemjeeen
optimumkromme.
, .2Populaties
5
Derelatiestussenorganismenk unnenz ijngerichtopconcurrentie(competitie)ofop
c oöperatie(samenwerking).
Denicheisderoldieeenbepaaldepopulaties peeltinhetgeheelv anrelatiesineen
ecosysteem.
ymbioseishetlangdurigs amenlevenv anorganismenv anv erschillendes oorten.Erz ijn
S
dries oortens ymbiose:
- M utualisme:beides oortenhebbenv oordeel
- Commensalisme:enes oortheeftv oordeel,anderes oortheeftgeennadeel
- Parasitisme:enes oortheeftv oordeel,anderes oortheeftnadeel
opulatiegrootte:hettotaalaantalindividuenv aneens oortineenbepaaldgebied
P
Populatiedichtheid:gemiddeldaantalindividuenperoppervlakte-eenheid(opland)ofper
v olume-eenheid(inwateroflucht)
Factorendiev aninvloedz ijnoppopulatiedichtheid:
- Dichtheidsafhankelijkefactoren(bijv.predatie,parasitisme,z iekte)
- Dichtheidsonafhankelijkefactoren(bijv.k limaat,invloedenv andem ens)
entehogepopulatiedichtheidk anleidentotuitputtingv andenoodzakelijkehulpbronnen,
E
eens nellev erspreidingv anz iekten,eenhogeres electiedrukenc ompetitie.
Eentelagepopulatiedichtheidk anleidentottek leinev oortplantingskansenbinneneen
populatie
egatieveterugkoppeling:reactiezorgtvoor
N
afnameproces,remmendewerking
Wanneereentoenamevanhetresultaateen
remmingvanhetprocesveroorzaakt.
Populatiegroter🡪krijgenfactorendieafname
vanpopulatieveroorzakenmeerinvloed
Populatiekleiner🡪krijgenfactorendie
toenamevanpopulatieveroorzakenmeer
invloed
ets chommelenv anbiotischefactorennoemjedynamiek.Hetresultaatv aneendynamiek
H
isdatdepopulatiedichtheidomeenevenwichtswaardes chommelt.
Dezedrieparameters(grootheden)k unnendepopulatiegroottev eranderen:
- Doorgeboortegroeiteenpopulatie.Hetgeboortecijferv aneenpopulatiegeeftaan
hoeveelorganismenerpertijdseenheiddoorv oortplantingontstaan.
- Doorsterftewordteenpopulatiek leiner.Hets terftecijferv aneenpopulatiegeeftaan
hoeveelorganismenerpertijdseenheids terven.
- M igratie
- Emigratie