Ergometrie en Inspanningsfysiologie
Inspanningstest: is een onderzoek om het inspanningsvermogen van een
persoon in gezondheid en in ziekte te meten. In de klinische praktijk kan
met een inspanningstest in geval van hart- en/of longaandoeningen de
diagnose, ernst en prognose worden bepaald.
Tijdens lichamelijke belasting wordt er door de organen, die deze
belasting moeten leveren, met name de skeletspieren, een hoeveelheid
energie verbruikt. Deze kan aëroob en anaeroon geleverd worden.
Aëroob: bij aërobe energielevering gaat het om de verbranding van:
- Glucose
- Vetten
- Eiwitzuren
Zolang er voldoende zuurstof is, is er sprake van een aëroob
verbrandingsproces. Bij dit proces komt koolzuur (CO2) vrij, dat als gas
door de longen wordt uitgeademd.
Zuurstof Koolzuur
Aangevoerd door het bloed Aangemaakt door weefsels
Onttrokken door organen Door bloed afgevoerd naar
de longen
Dit zijn instantane processen: stagnatie in het
aanbod leidt tot onmiddellijke afname van de
beschikbaarheid
Anaëroob: wanneer een inspanning erg zwaar is, kan het zuurstofaanbod
tekort schieten. In dit geval kan er ook energie geproduceerd worden
zonder zuurstof. Dit proces (waarbij glucose gesplitst wordt) gaat gepaard
met de voring van melkzuur (lactaat) = anaërobe verbranding.
Aanvoer van zuurstof en afvoer van koolzuur vindt plaats door
samenwerking van een aantal organen en orgaansystemen. Deze
beschikken over grote reserves om bij inspanning aan de behoefte te
voldoen. Lokaal kan het zuurstofverbruik in de skeletspieren met
, factor 20 toenemen.
Organen en orgaanstelsens die de aanvoer van zuurstof kunnen
moduleren, zijn:
- Ademhalingsspieren
- Longen
- Hart
- Bloedvaten
- Bloed, m.n. rode bloedcellen (erytrocyten)
Rust: Ademhaling bestaat normaliter uit borst- en buikademhaling
waarbij in rust vooral de tussenribspieren (intercostaal) en middenrif
(diafragma) zijn betrokken.
+
Inspanning: Activiteit van de bovenstaande spiereenheden zal toenemen
en ook zullen de buikwand- en halsspieren worden ingeschakeld. De
longventilatie neemt ook toe:
- Verdieping ademhaling
- Hogere ademfrequentie
De bloedvaten bestaan uit slagaders/arteriën die zich als arteriolen in de
organen vertakken:
- Door verwijding of vernauwing zijn deze selectief in staat de
doorbloeding in de organen te regelen
- In de haarvaten vindt de uitwisseling van bouwstoffen, zuurstof,
koolzuur en afvalstoffen met de weefsels plaats
- Veel capillairen zijn in rust gesloten (door constrictie van de
precapillaire sfincters) en gaan bij inspanning open
- Via de capillairen stroomt het bloed naar de venulen (vertakkingen van
het veneuze stelsel in de organen) en vervolgens via de grotere venen
wederom naar het hart terug.
- Bij inspanning ontvangen de hiervoor belangrijke organen meer bloed,
zoals bewegingsapparaat en de huid (voor afkoeling).
- En het aanbod vermindert voor de nieren, lever en maag-darmstelsel
(daarom is een veel eten niet handig voor belangrijke inspanning).
In rust is een deel van het bloedvolume opgeslagen in
capaciteitsvaten en wordt dus niet gebruikt om zuurstof te
vervoeren, tijdens inspanning wordt ook dit deel van het
circulerend volume gemobiliseerd.
Zuurstofverzadiging van het bloed:
- Het bloed wordt door RV door de longen en capillairen om de
longblaasjes gepompt
- Als zuurstofarm bloedlangs de longblasjes stroomt, zal er stuurstof van
de blaasjes het bloed in diffunderen
- Het diffundeert vervolgens de rode bloedcel in
- Door dit diffusieproces wordt het HB bijna volledig met zuurstof
, verzadigd
- Arterieel bloed bevat 98-100% verzadigd hemoglobine, veneus
bloed 70%
- Tijdens inspanning wordt door de organen meer zuurstof aan het HB
onttrokken, de hoeveelheid zuurstof die aan orgaan wordt geleverd, is
evenredig met de lokale doorstroming (het zuurstof dragend vermogen
van het bloed en het verschil in de hoeveelheid zuurstof in de arteriën en
venen).
- Zuurstofafgifte wordt door verlaging van de pH vergmakkelijks, die ten
gevolge van koolzuur en melkzuur aanwezig kan zijn door anaërobe
verbrandingsproces.
Hemoglobine (hb): zuurstofdragende eiwit in rode bloedcellen
Sinus coronarius: het afvoerende eindbloedvat van de coronaircirculatie
welke rechtstreeks in mondt in RA
Zuurstofverzadiging van HB van het bloed in de sinus coronarius is maar
25-35% (normaal zie je 70% bij veneus bloed) omdat de zuurstofextractie
van het hart hoger is dan van de andere organen en is voor zijn functie
hier in sterke mate van afhankelijk.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper strnnd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
