Samenvatting
Samenvatting Specialistische Farmacotherapie
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Samenvatting van specialistische farmacotherapie, dekt alle stof. Alle college compact samengevat.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
InhoudMondgezondheid .....................................................................................................................2
Algemene Farmacotherapie .....................................................................................................2
Schildklier ...........................................................................................................................2
Infecties ..............................................................................................................................3
Astma & COPD ....................................................................................................................7
Maagklachten ......................................................................................................................8
Diabetes............................................................................................................................ 10
Hartaandoeningen ............................................................................................................. 12
Pijn.................................................................................................................................... 19
Centraal Zenuwstelsel ....................................................................................................... 22
Geriatrie ............................................................................................................................ 26
Elektrolytenstoornissen ..................................................................................................... 26
Klinische Chemie ............................................................................................................... 28
Palliatieve zorg ...................................................................................................................... 31
Psychiatrie deel 1 .................................................................................................................. 33
Psychiatrie deel 2 .................................................................................................................. 37
Psychiatrie deel 3 .................................................................................................................. 42
Bloedstollingsproducten ....................................................................................................... 46
Farmacogenetica .................................................................................................................. 50
Oncologie deel 1 ................................................................................................................... 52
Oncologie deel 2 ................................................................................................................... 57
Oncologie deel 3 ................................................................................................................... 61
Reuma .................................................................................................................................. 63
Ziekenhuisinfecties ............................................................................................................... 65
Tropische infecties ................................................................................................................ 68
HIV infectie ........................................................................................................................... 70
Intensive Care/Anesthesiologie .............................................................................................. 71
Nieuwe geneesmiddelen ....................................................................................................... 73
,Mondgezondheid
Droge mond → TCA’s, SSRI’s & amfetamines
Voornamelijk door anticholinerge bijwerkingen (vooral ouderen zijn gevoeliger)
Tandcariës & tanderosie → inhalatiemedicatie ICS/β2-mimetica
Inhalatiemedicatie: poedervorm heeft lagere pH (<5,5)
Verkleuring→ chloorhexidine, antibiotica
Tand:
Intrinsiek → ontstaat tijdens ontwikkeling van gebit (irreversibel)
Extrinsiek → aanslag op tandglazuur (reversibel)
Tong: verstoring orale microbioom
Kan ook door suikers in geneesmiddelen komen
Smaakstoornissen → ACE-remmers, β-blokkers, calciumantagonisten, terbinafine,
levodopa
Dysgeusie → verkeerde interpretatie van smaak
Ageusie → afwezigheid van één of meer basissmaken
Ontstekingen, tandvlees hyperplasie, hypertrofie → fenytoine, nifedipine
Voornamelijk bij al een slecht gebit
Stomatitis → MTX, NSAIDs
Angio-oedeem → NSAIDs, ACE-remmers
Extra risicofactor (ACEi) → DPP4-remmer, hartfalen, niertransplantatie, ouderen,
rokers, vrouwen
Bruxisme → SSRI’s, antipsychotica (→ bij langdurig gebruik)
Kaakbotnecrose → bisfosfonaten (→ remmend effect op botafbraak)
Algemene Farmacotherapie
Schildklier
Hypothyreoïdie TSH↑, fT4 ↑
Symptomen: gewichtstoename, kouwelijkheid, obstipatie, traagheid, vermoeidheid,
struma
Oorzaak:
∙ Hashimotos: auto-immuun levenslang substitutietherapie
∙ Iatrogeen: schildklieroperatie, bestraling hals, amiodaron, lithium
∙ Postpartum
Amiodaron → bevat grote hoeveelheid jodium, remt TPO (T4 → T3 verstoord)
Lithium → remmend effect op afgifte van T3/4, negatieve feedback op TSH valt weg
Behandeling (thyreomimetica):
∙ Levothyroxine (T4) → werking na 8-12 dagen ivm TBG
∙ Lyothyronine (T3) → snelle werking
! alleen bij noodzaak snelle werking/gestoorde conversie
Bijwerkingen: geen bij optimale dosering
Overdosering: nervositas, diarree, gewichtsverlies, hartkloppingen
Interacties:
OAC; cumarines → versterkte antistolling
Antacida/ijzer/sucralfaat → complexvorming, absorptie ↓ (thyreomimeticum)
Fenytoïne, carbamazepine, rifampicine → enzyminductor: pas dosis aan
(thyreomimeticum)
,Hyperthyreoïdie TSH ↑, fT4 ↑
Symptomen: gewichtsverlies, tachycardie, diarree, verhoogd activiteit, nervositas,
vermoeidheid, struma, oftalmopathie, myxoedeem
Oorzaak:
∙ Graves: auto-immuun ongeveer 1 jaar lang substitutietherapie
∙ Iatrogeen: medicatiegebruik (amiodaron, lithium)
∙ Postpartum
Behandeling (thyreomimetica):
∙ Thionamiden → inbouw jodium tegengegaan
Thio-uracilderivaat: propylthiouracil
Thio-imidazolderivaat: carbimazol, thiamazol
∙ Jodium → remt synthese + vrijzetting schildklierhormoon
∙ Radioactief jodium → destruerende werking door β-straling
Bijwerkingen: exantheem, koorts, misselijkheid, gewrichtspijn, leukopenie,
agranulocytose
Interacties: versterkt effect orale anti-coagulantia
Infecties
Aangrijpingspunten antibiotica:
1. Celwand synthese – penicillinen, cefalosporinen, monobactams, carbapenems,
glycopeptiden (vancomycine)
2. Celmembraan synthese – polymyxines (colistine), daptomycine
3. Foliumzuur antagonisten – sulfonamiden (sulfamethoxazole), trimetoprim, cotrimoxazol
4. DNA-gyrase inhibitoren – quinolonen (ciprofloxacine)
5. RNA polymerase inhibitoren – rifampicine, streptavaricine
6. Ribosomaal 50S inhibitoren – macroliden (~tromycine), chlooramfenicol, clidamycine,
lincomycine
7. Ribosomaal 30 S inhibitoren – tetracyclines, aminoglycosiden
8. Overig – intracellulaire omzetting naar reactieve stof → DNA schade
− Nitrofurantoïne, Metronidazol
Penicillines – remming celwandsynthese → bacteriële celdood
Voorbeelden
1. Smal + parenteraal: benzylpenicillines
2. Smal + oraal (zuurresistent): feneticilline en fenoxymethylpenicillines
3. Smal + oraal + ß-lact.ongev.: flucloxacilline
4. Breed + oraal/parenteraal + ß-lactamase gevoelig: amoxicilline/ampicilline
5. Breed + oraal + ß-lact.ongev.: amoxicilline+clavulaanz.
6. Breed + bepaalde toepassing: piperacilline, ticarciline + tazobactam
Indicaties: bacteriële infecties
Bijwerkingen: overgevoeligheid, maagdarmstoornissen, pseudomembraneuze colitis,
hypokaliëmie, kristalnefropathie (hoge doseringen)
CI: ziekte van Pfeiffer, overgevoeligheid
IA: orale anticoagulantia
, Fluorchinolonen – DNA gyrase inhibitie → celdood ~floxacine
Voorbeelden: ciprofloxacine, ofloxacine, norfloxacine, moxifloxacine
Indicaties: gram(-), vnl. darminfecties, gecompliceerde UWI, luchtweginfectie
Bijwerkingen: maagdarm klachten, hoofdpijn, duizeligheid, fotosensibilisatie,
achillespeesruptuur (tendinitis), verwijding of scheur binnenwand aorta,
bloedbeeldafwijkingen, neuropathie, hypoglykemie
CI: QT-verlenging, epilepsie, kinderen, nierfunctiestoornis, orgaantransplantatie en
gelijktijdig gebruik van corticosteroïden
! Extra voorzichtigheid bij ouderen
IA: cipro = sterke CYP3A4 remmer
Metronidazol – omzetting in schadelijke nitroimidazol → directe DNA-schade
Indicatie: anaeroben en protozoa, Trichomonas vaginalis, B. fragilis, Clostridium spp,
Gardnerella vaginalis en lamblia, C. difficile, H. pylori en Entamoeba histolytica
Bijwerkingen: misselijkheid, braken, metaalsmaak, verminderde eetlust, intolerantie
voor alcohol, rashes, superinfecties met candida
CI: X
Interacties: Directe interactie met VKA’s, spiegels ↑ van lithium, 5-FU en busulfan
! Metronidazol voorkomt omzetting alcohol
Nitrofurantoine – ribosomaal RNA beschadiging
Indicatie: G+ kokken, E.coli. Ps aeruginosa
Bijwerkingen: gastrointestinale bijwerkingen, anorexie, perifere neuropathie, pulmonaire
toxiciteit bij langdurig gebruik, hepatotoxiciteit (zeldzaam), Superinfectie door schimmel
of resistente bacteriën (>10%), geel/bruin verkleuring urine
CI: eGFR < 30 ml/min
IA: X
Cotrimoxazol – combinatie van foliumzuur-antagonisten trimethoprim en sulfamethoxazol
Indicatie: meeste G(+) en G(-) infecties zoals: luchtweginfecties, darminfecties,
gecompliceerde uwi’s, geslachtsziekten
Bijwerkingen: maagdarmstoornissen, hypoglykemie, overgevoeligheid (fotosens.),
bloedbeeldafwijkingen (zelden)
CI: X
Interacties: anticoagulantia, MTX, SU derivaten, kaliumverhogende medicatie (RAAS-
remmers en kaliumsparende diuretica)
Tetracyclines – blokkade van tRNA binding → remming eiwitsynthese ~cycline
Voorbeeld: tetracycline, doxycycline
Indicatie: G(+) en G(-) bacteria, Lyme-borreliose
Bijwerkingen: maagdarmklachten, stomatitis, enterocolitis, huidreacties,
geelverkleuring tanden (bij kinderen < 8-12 jaar), fotosensibilisatie, zwarte tong,
vestibulaire stoornissen (minocycline specifiek)
CI: zwangerschap, kinderen
IA: Ijzer, melk, antacida, anticoagulantia, carbamazepine
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper boer00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen