Samenvatting: Mondpathologie:
Pathogenese en Morfologie van
Aandoeningen van de Kaakbeenderen:
Bot:
• Skelet van een volwassene bestaat uit lamellair bot
o Zowel cortex als medulla van het bot
▪ Respectievelijk compact bot en spongieus bot
• Structuur lamellair bot:
o Bestaande uit parallel gerangschikte lamellen
▪ Bestaande uit parallel geschikte collageenvezels
type I
o Collageenvezels vormen belangrijkste extracellulaire
component
▪ Op de vezels is er afzetting van calciumzouten
(hydroxyapatiet)
▪ Collageenvezels zijn dubbelbrekend onder
polariserend licht
• Zorgt voor mooie visualisatie van
botlamellen
• Microscopisch onderzoek van bot moet voorafgaan door ontkalking
o Microtoomsnijding is enkel mogelijk na ontkalking
• Opmerking:
o Centraal in de medulla bevindt zich beenmerg tussen de bottrabekels
▪ Aanwezigheid van vetcellen en precursoren bloedcellen
Cellen in botweefsel:
• Osteoblasten
o Bevinden zich in het oppervlak van de bottrabekels
o Eigenlijke cellen die het bot aanmaken
• vOsteocyten:
o Bevinden zich in het bot in een lacune
▪ Volledig omgeven door bot
o Ontstaan uit osteoblasten
• Osteoclasten:
o Speciaal type van meerkernige macrofagen
o Spelen rol in botresorptie
Samenvatting: Mondpathologie: Pathogenese en Morfologie van Aandoeningen van de
Kaakbeenderen:
, 2
Fracturen:
• Verloop:
o Bloeding en acute inflammatie
▪ Gevolgd door ingroei van celrijk en vaatrijk granulatieweefsel
o Na 1 week:
▪ Vorming van nieuw bot in poging om defect te overbruggen
• Reactief bot is callus
o Meeste fracturen helen na 6-8 weken
• Eerst gevormde bot na fractuur is woven bone
o Jong botweefel nog niet bestaand uit parallelle beenlamellen
• Na remodellatie wordt reactief bot omgezet naar stevig matuur lamellair bot
Kenmerken van callus:
• Aanwezigheid van woven bone
• Aanwezigheid van onregelmatige trabekels die met elkaar in
verbinding staan
o Anastomoserende trabekels
• Celrijk weefsel door toename van osteoblasten en osteocyten
• Aanwezigheid van celrijk littekenweefsel tussen de trabekels
o Beenmerg wordt vervangen door littekenweefsel
• Opmerking:
o Biopsie kan verward worden met osteosarcoma
Acute osteomyelitis:
• Acute ontsteking van bot en beenmerg
• Etiologie:
o Odontogene infectie
▪ Vooral door peri-apicale inflammatie
o Fracturen
o Chirurgie
o Eventueel hematogeen
▪ Zeldzaam
• Acute symptomen:
o Dolor
o Calor
o Rubor
o Tumor
Morfologie van acute osteomyelitis:
• Acute inflammatie van het beenmerg
o Met vorming van pus
o Talrijke neutrofiele granulocyten tussen de bottrabekels
▪ Kern met 4-5 lobjes
• Resorptie van het bot door osteoclasten
• Eventuele necrose van het bot
o Vorming van sequesters
Samenvatting: Mondpathologie: Pathogenese en Morfologie van Aandoeningen van de
Kaakbeenderen:
, 3
Chronische osteomyelitis:
• OF osteitis
• Chronische ontsteking van bot en beenmerg
o Proces van langere duur
▪ Proces van weken tot maanden
o Proces van beschadiging, inflammatie en herstel in wisselende combinaties
• Etiologie:
o Vervolg van acute osteomyelitis
o Low-grade inflammatoire reactie zonder duidelijke klinische acute fase
▪ Kiem vaak niet aantoonbaar
• Symptomen:
o Pijn licht tot matig uitgesproken
• Radiologie:
o Botresorptie
o Toenemende botdensiteit of sclerose in latere fase
Morfologie van chronische osteomyelitis:
• Beenmerg is vervangen door
o OF granulatieweefsel
o OF celarmer littekenweefsel
• Aanwezigheid van ontstekingscellen
o Lymfocyten, macrofagen, plasmocyten en eventuele granulocyten
• Aanwezigheid van bottrabekels met reactieve veranderingen
o Bottrabekels zullen met elkaar anastomoseren
o Onregelmatig en met toegenomen cellulariteit
o Bottrabekels met onregelmatige cementlijnen
▪ Basofiele lijnen
▪ Plaatsen waar de collageenvezels van richting veranderen
• Zie groene pijlen
▪ Aanwezigheid van littekenweefsel tussen de trabekels
• Bot zal worden afgezet tegen acellulair necrotisch bot
o Lege lacunes zijn te herkennen
▪ Zie rode pijlen
Differentiaal diagnose van chronische osteomyelitis:
• Benigne fibro-osseuze letsels
• Laaggradig osteosarcoma
o Zowel radiologisch als microscopisch gelijkend
Samenvatting: Mondpathologie: Pathogenese en Morfologie van Aandoeningen van de
Kaakbeenderen:
, 4
Klinische vormen van chronische osteomyelitis:
• Chronische osteomyelitis met proliferatieve periostitis
o OF Garré’s osteomyelitis
o Gelokaliseerde chronische osteomyelitis rond een zonde van peri-apicale
inflammatie
o Kenmerkend door een toename van nieuw bot onder het periost
▪ Proliferatieve periostitis
• Focale scleroserende osteomyelitis
o Radiologisch gekenmerkt door toegenomen botdensiteit peri-apicaal
• Diffuse scleroserende osteomyelitis
o Lijkt op focale vorm
o Meer uitgebreide aantasting van de mandibula
Osteoradionecrose:
• Botnecrose na radiotherapie
o Tot 20% na radiotherapie voor tumoren
• Pathogenese:
o Radiotherapie zorgt voor ischemie door beschadiging van endotheel en destructie
van osteocyten
o Gaat gepaard met xerostomie
▪ Door straling van speekselklieren
o Gaat gepaard met secundaire purulente infectie
Morfologie van osteoradionecrose:
• Volledige necrose van het bot
o Er zijn geen osteocyten meer zichtbaar
▪ Bot lijkt acellulair
• Secundair purulente inflammatie gelegen tussen necrotisch bot
o Aanwezigheid van talrijke neutrofiele granulocyten
• Makkelijke herkenning van lege osteocytenlacunes
Osteonecrose door bifosfonaten:
• Werking van bifosfonaten:
o Analogen van anorganisch pyrofosfaat inhiberen osteoclasten
▪ Botresorptie wordt geïnhibeerd
• Indicatie van behandeling:
o Osteoporose
o Botmetastasen
▪ Bifosfonaten reduceren pijn en gaan fracturen tegen
o Ziekte van Paget
▪ Zie verder
o Plasmacel-myeloma
• Soorten behandeling:
o OF per os
o OF intraveneus
▪ Meer kans op botnecrose
Samenvatting: Mondpathologie: Pathogenese en Morfologie van Aandoeningen van de
Kaakbeenderen:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dedeny. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,49. Je zit daarna nergens aan vast.