Samenvatting
Samenvatting Toetsstof menswetenschappen thema 5, Pabo 2
- Instelling
- Fontys Hogeschool (Fontys)
Samenvatting kennistoets thema 5, Pabo 2. Artikelen + hoofdstukken uit meer dan onderwijs en ontwerpen van onderwijs.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
Voorbeeld 3 van de 27 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting menswetenschappenArtikel – Effectieve Instructie, leren lesgeven met het activerende instructiemodel
Onder instructie verstaan we het geheel van lesgeven van de leerkracht. Niet alleen de uitleg
van nieuwe stof, maar ook het begeleiden van de leerlingen bij het inoefenen van nieuwe
stof en de leerlingen de gelegenheid geven zelfstandig aan de stof te werken vallen onder de
instructie.
Als we kijken naar leerkrachten met effectieve instructiegedragingen, zien we vaak dat in hun
lessen de fasen naar voren komen van het activerende directe instructiemodel. Het
activerende directe instructiemodel wordt gekenmerkt dat de leerkracht in interactie met de
leerlingen, de leerinhouden en leerstrategieën die van belang zijn expliciet onderwijst. Door
de structuur van het stap voor stap voorbereiden en uitvoeren van de les, biedt het
activerende directe instructiemodel voor beginnende leerkrachten de gewenste houvast. De
leerlingen weten wat ze kunnen verwachten en wat er van hen wordt verwacht.
Het activerende directe instructie model bestaat uit de volgende fasen:
1. Terugblik
2. Oriëntatie
3. Uitleg
4. Begeleide inoefening Feedback
5. Zelfstandige verwerking
6. Evaluatie
7. Terug- en vooruitblik
Het doorlopen van de fasen van het activerende directe instructiemodel zorgt ervoor dat
leerlingen actief nieuwe kennis opnemen en koppelen aan kennis waarover ze al beschikken.
Ze ontwikkelen metacognitie.
Metacognitie → de kennis van het eigen leren en de vaardigheid om het eigen leerproces te
sturen.
Tijdens een les probeer je als leerkracht zo veel mogelijk rekening te houden met de eigen
beleving, interesses en mogelijkheden van de leerlingen. Je doet dit door veel interactie na te
streven en uit te gaan van reële situaties. Daarnaast kun je tijdens de les, minder sterk
presterende leerlingen als groep nog extra uitleg geven, terwijl andere leerlingen bezig zijn
met het zelfstandig verwerken van de stof. Dit is een vorm van differentiatie (aansluiten op
de verschillende leerniveaus van kinderen).
Differentiëren in de klas vraagt om goed klassenmanagement en een vermogen om
verschillende groepen tegelijkertijd in de gaten te houden.
Coöperatief leren → is een onderwijssituatie waarbij de leerlingen op een gestructureerde
manier in kleine groepjes samenwerken aan een gezamenlijk doel. Deze manier van werken
is effectief.
1
,Fasen van het activerende directe instructiemodel
Fase 1: terugblik
Effectieve leerkrachten beginnen een les met het bespreken van het gemaakte (huis)werk,
het ophalen van de voorkennis, het geven van een samenvatting van de voorgaande les en
het ophalen van de algemene voorkennis van de leerlingen.
De eerste lesfase is van groot belang omdat de leerlingen de nieuwe kennis dan kunnen
koppelen aan de bestaande kennis (voorkennis).
Met een bolletje worden de aandachtspunten aangegeven die vooral gericht zijn op de
structuur van het activerende directe instructiemodel.
Met een vierkantje worden de aandachtspunten aangegeven die vooral gericht zijn op het
activeren van de leerlingen.
Met een sterretje worden de aandachtspunten aangegeven die gericht zijn op het
differentiëren.
Aandachtspunten in deze lesfase zijn:
• Bespreek het voorgaande werk
• Haal de benodigde voorkennis op en vat deze samen
• Stel als het nodig is, de voorkennis opnieuw aan de orde
• Laat de leerlingen in tweetallen of groepjes hun voorkennis activeren
Bespreek het voorgaande werk
Bespreken van het werk moet in korte tijd gebeuren. Het is raadzaam de leerlingen de
gewoonte aan te leren bij de aanvang van elke les hun schriften of werkboeken open voor
zich op tafel klaar te leggen. Bij het bespreken van het werk, moet je erop letten dat het niet
gaat om het aangeven van de fouten, maar om het geven van feedback. Feedback is gericht
op het voorkomen van het opnieuw optreden van deze fouten.
Haal de benodigde voorkennis op en vat deze samen
Het activeren van de benodigde voorkennis is nodig voor het begrijpen van de nieuwe
lesstof. De nieuwe stof dient aan te sluiten bij de kennis waarover de leerlingen al
beschikken.
Het ophalen van voorkennis kan op verschillende manieren gebeuren. Je kunt de voorkennis
in een paar zinnen aan de leerlingen overdragen. Beter is het om door middel van vragen de
voorkennis uit de leerlingen zelf te laten komen.
Stel als het nodig is de voorkennis opnieuw aan de orde
Wanneer de leerlingen nog niet over voldoende voorkennis beschikken, is het belangrijk deze
te onderwijzen voordat je met de uitleg van de geplande les begint. Wanneer blijkt dat de
benodigde voorkennis in het geheel niet aanwezig is, herhaal je de les waar deze lesstof aan
de orde kwam en schuif je de geplande les op. Het heeft geen zin om je aan het geplande
lesdoel te houden als de basis voor het bereiken ervan ontbreekt.
Laat de leerlingen in tweetallen of groepjes hun voorkennis activeren
In plaats van voorkennis klassikaal te activeren, kun je er ook voor kiezen de leerlingen in
tweetallen of groepjes aan een opdracht te laten werken. Dit kun je doen met behulp van
een coöperatieve opdracht. Een voorbeeld hiervan is ‘denken-delen-uitwisselen’. Hierbij geef
2
, je eerst alle leerlingen de opdracht om over een bepaalde vraag individueel na te denken en
een antwoord op te schrijven. Vervolgens laat je de leerlingen in vooraf afgesproken
tweetallen delen wat ze bedacht hebben om vervolgens tot een gezamenlijk antwoord te
komen. Ten slotte laat je de leerlingen de gedeelde antwoorden klassikaal uitwisselen.
Fase 2: oriëntatie
In de oriëntatiefase komen het ‘wat’ en ‘waarom’ van de les aan de orde.
Wat zal er worden geleerd? Waarom is het belangrijk om dat te leren?
De oriëntatiefase heeft als doel om de leerlingen te motiveren.
Aandachtspunten in deze lesfase zijn:
• Presenteer het onderwerp van de les
• Relateer de les aan voorgaande en komende lessen
• Relateer de les aan betekenisvolle situaties
• Geef een lesoverzicht
• Stel leerdoelen
Presenteer het onderwerp van de les
Nadat je teruggeblikt hebt op wat leerlingen al weten, presenteer je het onderwerp van de
komende les. Door een leuk bijzonder voorwerp, een pakkende afbeelding, een stukje
toneel, video of muziek kun je iedereen in korte tijd bij de les betrekken.
Relateer de les aan voorgaande en komende lessen
Het is voor leerlingen belangrijk te weten waar de lesstof op voortbouwt en waar de lesstof
een voorbereiding op zal zijn.
Relateer de les aan betekenisvolle situaties
Het is niet alleen belangrijk om een nieuwe les aan andere lessen te koppelen, het is ook
belangrijk dat de leerlingen zich er bewust van zijn dat ze niet alleen iets moeten leren
omdat jij dat wilt. De leerlingen moeten ook beseffen dat ze in het dagelijks leven iets aan de
nieuwe kennis hebben. Door opdrachten te geven die betekenisvol (authentiek) zijn, versterk
je dit bewustzijn.
Geef een lesoverzicht
Er wordt begonnen met een overzicht van wat er behandeld gaat worden en er wordt
afgesloten met een samenvatting. Je kunt dit mondeling of op het bord doen. De leerlingen
kunnen zich voorbereiden op wat er gaat komen. Je verhoogt daarmee de betrokkenheid van
de leerlingen en wekt een juist verwachtingspatroon.
Stel leerdoelen
Leerdoelen geven de leerlingen, maar ook jezelf houvast.
Maar naast de (vak)inhoudelijke leerdoelen, die direct gericht zijn op de aan te leren kennis
of vaardigheden, is het zinvol om sociale doelen te stellen. Deze sociale doelen kunnen
steeds verschillen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisabercx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,76. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64450 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen