Samenvatting voor het vak Sociaal recht, gegeven door mevrouw Vangheluwe in het 3e jaar Rechtspraktijk aan de Arteveldehogeschool. De samenvatting bevat info uit de powerpoints, lesnotities, het boek "Praktisch sociaal recht" door Ludo Laurysens, Luc De Bruyckere, Vanessa Verdeyen en Geert Polspoel...
Inleiding
Sociale wetgeving omvat het arbeidsrecht en socialezekerheidsrecht.
• Arbeidsrecht: regelt verhouding tussen WN’s en WG’s.
• Socialezekerheidsrecht: alle maatregelen waardoor WN’s en zelfstandigen in alle
omstandigheden kunnen voorzien in hun levensonderhoud.
Sociale zekerheid van groot belang in leven WN:
• Rechten en plichten t.o.v. WG liggen vast in AO.
• Wetgeving verzekert minimum aan vrije tijd: zondagsrust, jaarlijkse vakantie,
arbeidsduur, betaalde feestdagen etc.
• Wetgeving verzekert minimuminkomen: ziekteverzekering, leefloon, pensioen etc.
Wat weet je al van sociaal recht?
Ik moet altijd een schriftelijke arbeidsovereenkomst hebben?
• Niet verplicht, mondeling mag à schriftelijk aangeraden voor bewijs.
• Mondelinge AO: altijd onbepaalde duur.
o Afwijking onbepaalde duur à schriftelijk vastleggen.
• Student verplicht schriftelijk contract want dat is sws van bepaalde duur.
Een werkgever kan vrij bepalen of en hoeveel loon hij mij zal betalen?
• Je moet altijd betaald worden.
o Via barema’s: terug te vinden per sector.
o Via minimumloon
§ Geen minimumloon per leeftijd, wel qua jaren ervaring (anciënniteit)
en functie WN.
§ Uitzondering: studenten à wel per leeftijd.
• Onderhandelen over loon mogelijk tijdens (sollicitatie)gesprek met WG.
• Loon kan bestaan uit geld en eventueel extralegale voordelen: ecocheques, wagen,
aandelen etc.
Ik heb recht op 4 weken vakantie?
• Pas vanaf je 1 jaar gewerkt hebt: 1 jaar voltijds werken voor 4 verlofweken (20
dagen).
• Als bediende normaal gezien betaald verlof: 11 maanden werken, maar dus 12
betaald.
Een werkgever kan mij altijd zomaar ontslaan?
• Indien om dringende redenen (stelen, bedrog) à WG moet kunnen
motiveren/bewijzen waarom.
• Niet mogelijk bij vaste benoemingen (ambtenaren).
1
,Naomi Bordon
• Ontslag met opzeg: berekenen o.b.v. tijd dat je er werkt en contract loopt verder en
je blijft loon ontvangen. Max. 1 dag per week afwezig zijn om nieuwe job te zoeken
(sollicitatieverlof).
• Opzegvergoeding (of verbrekingsvergoeding à onmiddellijk beëindigt. Vergoeding
geldt zowel voor je WG als voor jezelf als je opstapt.
Ik heb altijd recht op werkloosheidsuitkeringen?
• Enkel indien werkzoekend
o Niet als je zelf ontslag nam of fout aan de basis van je ontslag lag.
• Bij aanvraag uitkering C4 voorleggen.
Ik mag afwezig zijn van het werk wegens ziekte van mijn hond?
• Neen, ziektebriefje telt enkel voor WN zelf, niet voor persoon/dier.
• Mogelijk te nemen:
o Onbetaalde dag verlof.
o Dwingend verlof (kinderen).
o Opgespaarde verlofdagen.
Word je betaalt als je ziek bent?
• Eerste 30 kalenderdagen betaald als je ziek bent (gewaarborgd inkomen).
• Daarna terugvallen op ziekenkas.
Wat is sociaal recht?
Definitie sociale wetgeving: geen duidelijk afgebakend geheel à onoverzichtelijk met
meerdere rechtsbronnen (is constant onderhevig aan evolutie).
• Wetten/ decreten/ ordonnanties
• KB, MB
• Rechtspraak, rechtsleer, gewoonte en gebruik
• Collectieve arbeidsovereenkomst
• Arbeidsreglement
• Arbeidsovereenkomst
Sociaal strafwetboek waar men inbreuken en sancties vd inspectiediensten kan terugvinden.
Sanctie naargelang de aard vd inbreuk:
• Administratieve geldboete
• Strafrechtelijke geldboete
• Gevangenis
Zwaarste inbreuk is zwartwerk! Vastgesteld door inspectiedienst via klacht à kan komen
van concurrentie, andere WN’s, ex-WN’s en ex-echtgenoten. Inspectie maakt een pv op en
indien er inbreuken zijn gaat dit naar het arbeidsauditoraat (OM van arbeidsRB). Men kan
een administratieve geldboete opleggen of een strafrechtelijke sanctie.
Doel sociale wetgeving
Bescherming belangen WN en sociaal verzekerden à bevorderen van hun welzijn via
beschermingswetten en sociale verzekeringswetten.
2
,Naomi Bordon
Sociale wetgeving omvat:
• Arbeidsrecht: individueel en collectief arbeidsrecht.
• Sociaal zekerheidsrecht (RSZ): arbeidsongeschiktheid, ziekte-uitkering,
werkloosheidsuitkering, pensioenen, kinderbijslag, vakantiegeld etc.
• Wetgeving inzake minimumvoorzieningen (sociale bijstand).
o Bestaansminimum/leefloon
o Gewaarborgd inkomen voor mindervaliden.
o OCMW-dienstverlening.
Berekening nettoloon:
Brutoloon met RSZ bijdragen WN = 13,07%
= Belastbaar loon
- BVH (gaat naar belastingen)
Wat is arbeidsrecht?
Individueel arbeidsrecht: regelt de individuele relatie tussen 1 WG en 1 WN.
• Sluiten vd AO en de uitvoering ervan.
• Schorsing vd AO
• Beëindiging vd AO
à Zeer grote vrijheid, maar let op voor dwingend recht en de hiërarchie vd rechtsbronnen.
Collectief arbeidsrecht: regelt relatie tss (groep van) WG’s en (groep van) WN’s.
• Vastgelegd in collectieve AO
• Onderhandelingen vakbondsorganisaties
• Op vss niveaus
o Nationale Arbeidsraad
o Paritair Comité (PC)
o Ondernemingsraad
o Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk
Wat is sociale zekerheid?
Voorziet in vervangingsinkomen/bestaansmiddelen voor personen die tijdelijk of definitief
niet meer kunnen werken.
Kern: solidariteit en verplichtend karakter à bijdragen op het loon en overheidssubsidies.
Stelsels:
• Voor loontrekkenden (WN’s)
• Voor zelfstandigen
• Voor ambtenaren
3
, Naomi Bordon
Structuur van de RSZ
Collectief arbeidsrecht
Wat is een CAO
Een akkoord tussen 1 of meer werknemersorganisaties en 1 of meer werkgeversorganisaties
of 1 of meer WG’s.
• Op verschillende niveaus: nationaal, per sector of per onderneming.
• Met arbeidsvoorwaarden: minimumloon, eindejaarspremie, extra vakantie,
opleidingen, aanvullend pensioenplangroepsverzekering, verplaatsingsvergoedingen,
oprichting vakbond etc.
Organisaties voor WN’s en WG’s
WN’s en WG’s kunnen zich aansluiten bij een organisatie die tot doel heeft de
beroepsbelangen vd leden te verdedigen. De aansluiting is vrij à mogelijk sinds de
vakverenigingsvrijheid (= vrijheid van vereniging) uit 1921.
• Positieve vakverenigingsvrijheid: het recht om aan te sluiten bij een vakorganisatie.
• Negatieve vakverenigingsvrijheid: het recht om er niet bij aan te sluiten.
Organisaties voor WN’s
• Professionele vakorganisaties = vakcentrales of vakbonden: organisaties waarbij
WN’s aansluiten per bedrijfstak. Vb. BTB = Belgische Transportarbeidersbond.
• Interprofessionele organisaties = vakverbonden: organisaties waarbij professionele
vakorganisaties zijn aangesloten. Vb. ACV = Algemeen Christelijk Vakverbond.
Organisaties voor WG’s
• Professionele werkgeversorganisaties: organisaties waarbij WG’s aansluiten per
bedrijfstak. Vb. Comeos.
• Interprofessionele werkgeversorganisaties: organisaties waarbij professionele
organisaties zijn aangesloten vb. VBO = Vakbond van Belgische Ondernemingen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper naomibordon. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
