Samenvatting van het vak ontwikkelingspsychologie, academiejaar , gedoceerd door Prof. Dr. Willem Van Den Broeck. Samenvatting van de slides, eigen lesnotities en de teksten. Er werd gebruik gemaakt van de powerpoints, het handboek en notities uit de lessen. Bovendien maakte ik gebruik van 2 samenv...
Biologische basis, prenatale ontwikkeling en geboorte
Slide 1 t.e.m 41 enkele puntjes
v Genotype: alle aanwezige erfelijke eigenschappen
v Fenotype: De eigenschappen die tot uiting komen (kan je zien)
v QTL: Kwantitieve trekloci à genen die instaan voor gedragskenmerken die van graduele of
continue aard zijn (bv. depressief – optimistisch)
v Teratogeen: factor die beschadiging veroorzaakt gedurende prenatale ontwikkeling
Continuïteit van pre- en postnatale ontwikkeling
¨ Reeds foetaal gedrag
Psychologisch leven, gedrag ontstaat dus niet pas vanaf de geboorte:
à Lichaamsbewegingen
à Reageren op zintuiglijke prikkels (bv. geluid, tast smaak)
à Leerprocessen (habituatie = het gewoon worden aan prikkels)
à Slaap- en waakpatronen (rijping van het zenuwstelsel)
¨ Foetus als ‘competent’ wezen
à Interactie tss genen, omgevingsgedrag en neurale processen
Þ Zowel vóór als na de geboorte
Þ psychologische prenatale ontwikkeling
þ Dus geen passief rijpingsproces, baby doet ervaringen op en past zich aan
Þ Zenuwstelsel is plastisch
à(+) Kan groeibevorderend werken
à (-) Factoren die de groei kunnen afremmen
à Men ziet al heel vroeg individuele verschillen, sommige factoren die een invloed
hebben gehad tijdens de prenatale tijd, kunnen nog merkbaar zijn tijdens adolescentie
Þ Kans op zelfregulatie problemen, in pubertijd groter als prenataal nog niet alles
ontwikkeld was
¨ Vroeggeboorte (prechtl 1984): 2 à 3 maanden
à = Mensen worden 2 à 3 maanden te vroeg geboren, anders zou het hoofd van het kind niet
meer door het geboortekanaal geraken
à Er doet zich dus een belangrijke sprong voor in de neurotische ontwikkeling op 2 à 3 maanden
na de geboorte → ontwikkeling gaat plots sneller
à 2 kenmerken van deze sprong:
Þ houdingscontrole hoofd van de baby
Þ visuele perceptie
à Gevolg: betere interactie
Interesse voor prenatale periode
¨ Sedert 30 jaar is er een wetenschappelijke interesse voor de prenatale periode
à Ontdekt dat er beïnvloeding is door omgevingsprikkels (stress, kalmte, depressie, ... van de
moeder heeft invloed op het kind tijdens de zwangerschap.
In China is het zelf zo dat moeders tijdens de zwangerschap naar een speciaal verblijf gaan
waar het rustig en kalm is
à Interessante wetenschappelijke vragen werden gesteld:
33
, Maud Lequeue 2019 -2020
Þ Wat zijn de korte- en lange termijn gevolgen van beïnvloeding?
Þ Wat zijn de onderliggende mechanismen van beïnvloeding?
(bv. genetische/ omgevingsfactoren)
à Er zijn enorme ontwikkelingen in ontwikkelingsneurowetenschappen en moleculaire genetica
(nl: niet invasieve technieken (bv: scan) en geavanceerde dataverwerking)
à Dit geeft ons meer inzicht op de complexe relatie tussen genen, moleculaire processen,
hersenfuncties, gedrag en omgevingsfactoren
Belang van de prenatale periode voor hersenontwikkeling
¨ Neuronen worden bijna uitsluitend in de prenatale periode gevormd (proliferatie16)
à Er worden meer dan 100 miljard neuronen gevormd
à Eerste maanden na de geboorte ook nog enkele neuronen gevormd
+ neuronen gevormd uit embryonale stamcellen
à Toch kunnen neuronen levenslang gevormd worden in de hippocampus en de bulbus
olfactorius (beperkt aantal)
à Stoornis in het proces van de vorming van zenuwen en hun verbindingen kan leiden tot
→ zwakzinnigheid L
¨ Migratie en differentiatie van neuronen
à Migratie: neuronen moeten op hun juiste plaats komen te staan (verplaatsing neuronen)
à Stoornissen hierbij kunnen leiden tot → epilepsie
à Alcohol en drugs heeft negatief effect op migratie en differentiatie
à Bij personen met ADHD en dyslexie is er waarschijnlijk iets misgegaan met de migratie en
differentiatie
¨ Hersenontwikkeling kan worden beïnvloed door omgevingsfactoren
à Omgevingsfactoren hebben effectief een invloed
Þ Bv. Kinderen van diabetische moeders: bloedsuikerspiegel van de moeder bepaalt
hersenontwikkeling. Hoger risico op subtiele stoornissen, visuele tactiele
geheugenprocessen (hippocampus)
Þ Bv. Kinderen van moeders die cocaïne gebruiken: verhoogde tolerantie voor drugs in
adolescentie
Prenatale hersengroei
16
Proliferatie= vorming van de neuronen zenuwcellen
34
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudleq. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
