Samenvatting
Samenvatting week 2 Principles of Human Physiology - HAP10306
- Instelling
- Wageningen University (WUR)
Samenvatting van week 2 van het vak Principles of Human Physiology - HAP10306
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
HAP10306 – Humane fysiologieWeek 2
College 5 – Endocrinologie
Hormonen:
- Hormao = in beweging zetten
Vier criteria voor een hormoon (endocriene cellen):
1. Afgegeven door cellen
2. Aan het bloed
3. Vervoer naar doel
4. Werkzaam in lage concentraties
Paracrien: cel-cel contact.
Neurotransmitters: via zenuwbanen effect op volgende cel.
Hormonen: endocrien; via de bloedbaan.
Communicatie endocrien systeem:
- Endocriene klier geeft hormoon af aan bloed (secretie)
- Transport naar distale locatie via bloedbaan
- Binding aan receptor op doelorgaan à respons
- Lage concentraties voldoende voor werkzaamheid
1. Indeling hormonen:
- Eiwithormonen: eiwit of polypeptide (aminozuren), bijvoorbeeld insuline
- Steroïden: gemaakt uit cholesterol, bijvoorbeeld testosteron
- Amines: gemaakt uit aminozuren, bijvoorbeeld adrenaline of schildklierhormoon
Synthese van eiwithormonen:
mRNA à prohormone à transport vesicle à Golgi à secretory vesicle à release signal à secreted
in blood by exocytose à target.
Synthese steroid hormonen:
- Cholesterol maakt verschillende soorten van dit type hormoon
Synthese aminerge hormonen:
- Tyrosine maakt twee soorten hormonen
o Catecholamines
§ Dopamine
§ Norepinephrine
§ Epinephrine
o Schildklierhormonen
§ Thyroxine (T4)
§ Triiodothyronine (T3)
2. Indeling hormonen:
- Polair: wateroplosbaar à kunnen niet zomaar het celmembraan passeren
o Eiwithormonen, catecholamines
o Ladingsverschil in molecuul
- Apolair: water onoplosbaar, lipofiel à kunnen het celmembraan passeren
o Steroiden, schildklierhormonen
Secretie en transport:
- Lipofiele componenten kunnen vrij over het celmembraan diffunderen, en worden in het bloed
grotendeels aan transporteiwitten gebonden
- Als een hormoon gebonden is aan een transporteiwit kan het niet aan een receptor binden,
maar is wel beschermd tegen afbraak
,Receptor specificiteit:
- Membraangebonden receptoren à vooral polaire hormonen
- Intracellulaire receptoren (cytoplasma/nucleus) à vooral apolaire hormonen want die kunnen
celmembraan passeren
Receptoren en regulatie van hormonen op target cel:
- Aantallen receptoren
o Receptor-down regulatie: receptor aantal omlaag
o Receptor-up regulatie: receptor aantal omhoog
- Affiniteit receptoren
o Hogere affiniteit; wanneer lage concentratie een groter effect geeft dan bij een lage
concentratie
Hormoon afbraak:
- In bloed; door lever en nieren
- Enzymatische afbraak van eiwithormonen gebonden aan receptor
o Na werking van het hormoon is er afbraak wat naar lysosoom gaat
- Endocytose van receptor-hormoon complex
Kinetiek hormoon afbraak:
- Halfwaarde tijd: tijd die nodig is om een concentratie hormoon in het plasma te halveren
o Hoe korter de tijd, hoe sneller de afbraak
o Polaire hormonen worden sneller afgebroken dan apolaire hormonen
- Binding van steroid hormonen aan plasma eiwitten beschermt tegen afbraak
Hormoon actie (sterkte van het hormoon), afhankelijk van:
- Hoeveelheid (vrij) hormoon in de bloedbaan
o Secretie door endocriene klier
o Hoeveelheid vrij versus gebonden
o Snelheid van metabolisering (afbraak)
- Hormoon actie/gevoeligheid
o Hoeveelheid receptoren
o Affiniteit receptoren
o Post-receptor signaaltransductie: wat gebeurt er na de binding van het hormoon in de
target cel (activering genexpressie of second messenger systemen)
Hormoonreceptor interactie:
Polair:
- Binding van extracellulaire receptor
- Activatie (bijv. fosforylering) van intracellulaire second messenger systemen
Apolair:
- Diffusie in cel
- Binding met intracellulaire receptor
- Stimulatie van genexpressie en eiwitsynthese
,Hormoon interacties:
- Additief: effecten van twee hormonen tellen op (1+1=2)
- Synergistisch: effecten van twee hormonen versterken elkaar (1+1=3)
o Bijvoorbeeld glucagon + adrenaline + cortisol à glucose aanmaken
- Antagonisme: tegenovergestelde effecten van twee hormonen (functioneel antagonisme!)
o Glucagon en insuline
- Permissief: een hormoon maakt de werking van een ander hormoon mogelijk
Communicatiesystemen: hormonale en neurale systemen worden vaak gecombineerd à
neuroendocriene respons (zenuwen + hormonen).
Regulatie van secretie:
- Hormoonafgifte vaak een combinatie van meerdere regulatie pathways
Twee delen in hersenen die invloed hebben op endocriene systeem:
1. Hypothalamus
2. Pijnappelklier (epifyse)
Pijnappelklier.
Melatonine:
- Afgifte hoog in de nacht, laag overdag
- Signaleert daglengte
- Afgifte onder invloed van biologische klok
Hypothalamus-hypofyse systeem:
- Hypofyse is cruciaal voor homeostase
- Hypofyse hangt onderaan hypothalamus verbonden door infundibulum
- Bestaat uit twee delen: neurohypofyse (posterior) en adenohypofyse (anterior)
Neurohypofyse (posterior): uitlopers van neuronen vanuit hypothalamus.
- Hypothalamus maakt oxytocine en vasopressine (ADH) en geeft dit af aan hypofyse dat het
afgeeft aan de bloedbaan
- Vasopressine = antidiuretisch hormoon (ADH)
o Doelorgaan: distale niertubulus
o Effect: verhoogde waterretentie uit de urine (reguleert dus waterbalans in het lichaam)
- Oxytocine
o Doelorgaan: uterus, melkklieren
o Effect: contracties van gladde spieren: bevalling en melkafgifte
Adenohypofyse (anterior): specifieke endocriene cellen.
- Staat onder invloed van hypothalamus
- Neurohormonen uit hypothalamus worden afgegeven aan het bloedcircuit van de hypofyse,
de hypofyse met endocriene cellen geeft vervolgens hormonen af aan het bloed
, Endocriene organen:
Bijnieren:
- Schors: produceert steroid hormonen: mineralcorticoiden, glucocorticoiden, androgenen à
cortisol
- Merg: produceert catcholaminen à adrenaline
o Beiden zijn stress hormonen
Schildklier: ligt op luchtpijp.
- T4 en T3; T4 kan omgezet worden in actieve vorm T3 (lever/schildklier)
- Reguleren metabolic rate
- Nodig voor normale groei en ontwikkeling
- Voldoende jodium is essentieel het voor goed functioneren van schildklier, bij tekort ontstaat
er krop/goiter
T3 verhoogt Na-K ATP-ase activiteit à verhoging metabolisme.
T3 zorgt er ook voor dat adrenaline beter zijn werk doet = permissief à door
verhoging aantal beta-adrenoreceptoren à verhoging metabolisme.
Regulatie: externe factoren
- Het (neuro)endocriene systeem speelt een cruciale rol bij handhaving
homeostase
- Invloed van externe factoren op hormoonsecretie
o Dieet: glucose à insuline
o Zuurstof à EPO (toename rode bloedcellen)
- Dieet kan ook stoffen bevatten die interfereren met hormoonhuishouding
o Fyto-oestrogenen: stoffen die structureel vergelijkbaar zijn met oestrogenen
o Hoge inname van zorgen voor verhoging van oestrogeen en cortisol gehaltes
§ Zorgt voor meer agressie, copulatie en minder grooming bij apen
College 6 – Skelet, huid en skeletspier
Huid en skelet
Basis van het humane integument (huid):
- Elke cm2 bevat gemiddeld;
o 70 cm bloedvaten, 100 zweetklieren en 15 talgklieren
o 230 sensorische receptoren en 55 cm zenuwvezel; afhankelijk van plek van de huid
- 16% van je lichaamsgewicht met een oppervlakte van 1,5-2 m2
Integument = huid:
- Vormt een interface tussen de interne en externe omgeving
o Homeostase
o Barrièrefunctie; fysisch, chemisch en biologisch
o Informatie uit omgeving opdoen; vele typen sensoren
o Excretie (meeste door nieren); ureum en urinezuur, water en zouten
o Regulatie lichaamstemperatuur
o Vitamine D synthese
o Immuniteit (cellen van Langerhans)
o Bloedreservoir; dermis bevat 10% van de bloedvaten, gebruikt slechts 1-2%
o Sociale functie; voorkomen en sociale acceptatie, gezichtsuitdrukking en non-verbale
communicatie
- Structuur en functie van de huid is gecorreleerd aan lifestyle en omgeving
Orgaan: samenhangende weefsels met 1 of meerdere functies.
Gelaagde opbouw integument en derivaten:
- Epidermis/opperhuid
o Meerlagig verhoornd epitheel (afdekweefsel)
o Geen doorbloeding; geen bloedvaten
o Turnover tijd van 15-30 dagen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinemadern. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen