Inleiding bestuurskunde door prof. Filip De Rynck (1e bach bpm) Samenvatting van de slides en het boek 'Handboek bestuurskunde: organisatie en werking van het openbaar bestuur'.
,All rights reserved to: Prof. Filip De Rynck Handboek bestuurskunde: organisatie en werking van het openbaar bestuur
Inleiding bestuurskunde
Deel 1: Situering van de bestuurskunde ........................................................................................ 2
H1: Introductie tot de bestuurskunde: Sferen in de samenleving .......................................................2
H2: De bestuurskunde als discipline .....................................................................................................7
H3: Publieke versus private organisaties........................................................................................... 11
H4: Maatschappij, bestuur en bestuurskunde: een historische schets ............................................ 16
H5: Van bureaucratie over New Public Management naar New Public Governance ....................... 28
Deel 2: Cartografie en ontwikkelingen in het openbaar bestuur ....................................................39
H6: De federale overheid .................................................................................................................. 39
H7: De regionale overheid: Vlaamse overheid .................................................................................. 49
H8: De lokale besturen ...................................................................................................................... 56
Deel 3: Organisatie, processen en actoren in het openbaar bestuur ..............................................62
Deel 4: Kwaliteitsmaatstaven in het openbaar bestuur .................................................................82
H13: Goed bestuur ............................................................................................................................ 82
H14: Integriteit
1
,All rights reserved to: Prof. Filip De Rynck Handboek bestuurskunde: organisatie en werking van het openbaar bestuur
Deel 1: Situering van de bestuurskunde
Hoofdstuk 1: Introductie tot de bestuurskunde: Sferen in de samenleving
1.1 Inleiding
Drieluik: bestuurskunde – overheidsmanagement – beleidskunde
Bestuurskunde: vraagstukken van bestuur en organisatie
Overheidsmanagement: functionele managementdomeinen
Beleidskunde: beleidsprocessen binnen de overheid
Bestuurskunde kan gezien worden als koepeldiscipline
1.2 Vier sferen vanuit het individu bekeken
= de bouwblokken van onze samenleving (grenzen zijn relatief)
= elke samenleving die een politiek georganiseerd verband vormt
• Eigen kenmerken
• Onderling met elkaar in verband
• Elkaar beïnvloeden
• Veranderbaar in tijd en ruimte
IK
Mogelijke vraag: leg de kernwoorden voor elke sfeer uit.
2
, All rights reserved to: Prof. Filip De Rynck Handboek bestuurskunde: organisatie en werking van het openbaar bestuur
De vier sferen apart
1) De sfeer van de gemeenschappen
= de individuele private sfeer
Horizontale en machtsvrije relaties aangaan (familie/sociale netwerken)
Kenmerken:
• Liefde
• Vrijwilligheid
Ideaaltypisch ↔ Praktijk Voorbeeld
Sociale druk
Geen dwang ↔ Soms wel dwang
Maatschappelijke verwachtingen
Sociaaleconomische positie
Totale vrijheid ↔ Begrensde vrijheid
Afhankelijkheid van mensen onderling
Rechten en vrijheden zijn al grotendeels door de staat bepaald
Beïnvloeding door brede maatschappelijke fenomenen → nooit volledig private sfeer
2) De sfeer van de staat
WIE? Geheel van overheden en instellingen (en bindende beslissingen)
WAT? Optreden voor het algemeen belang
HOE? Door verplichtingen, stimulaties, ondersteuning of hindering (DWANG)
Wij, burgers, kunnen de samenleving ook mee vorm geven: voice = stem → staat
Rechten en vrijheden in de private sfeer: de afbakening, inperking, uitbreiding
STAAT = wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht
relatie varieert per staat, scheiding der machten
Hoe dwingt de staat, hoe organiseert ze zich? Beslissingen per staat
3) De sfeer van de markt
Verhouding via vraag en aanbod
Burger: klant, consument (van producten, woningen, cultuur…)
↓ruil: geld voor producten en diensten
Bedrijven of profit-organisaties: investeren en winst maken
Burger kan markt verlaten burger kan staat niet verlaten = exit
4) De sfeer van de ‘civil society’
Het maatschappelijk middenveld: organisaties van verenigde burgers, burgerinitiatieven
(= zorg)
➔ Vertrouwen van burgers: sociaal kapitaal
➔ Versterkt mensen individueel en door samenwerking met andere mensen
(empowerment)
➔ Oefent druk uit op private sfeer, markten en staat
➔ Streven maatschappelijke doelen na door groepsvorming
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brenna00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
