Ik maak een samenvatting beknopt, maar uitgebreid. In deze samenvatting worden hoofdstuk 1 aantekeningen uit de les behandeld vanuit het leerboek buiteNLand vwo 2. De behandelde thema's zijn: meten van de welvaart, sociale en regionale ongelijkheid, globalisering, veranderingen in het wereldsyste...
Meten van welvaart
1.Bruto nationaal product/ per hoofd
Alle inkomsten van een land : aantal inwoners
Nadeel: niet de werkelijke verdeling van de welvaart, maar een gemiddelde.
: diensten in de informele sector worden niet meegerekend.
2. VN-welzijnsindex
a. Levensverwachting: hoe oud iemand gemiddeld zal worden.
b. Koopkracht: hoeveel je in een land voor 1 dollar kunt kopen.
c. Alfabetiseringsgraad: hoeveel mensen boven de 15 kunnen lezen en schrijven.
Hoe dichter bij het getal 1, hoe beter.
3. Beroepsbevolking - alle mensen die tegen betaling werken, + de werklozen.
Landbouw en visserij, industrie en dienstverlening
a. Primaire sector: landbouw, visserij, mijnbouw
b. Secundaire sector: industrie, ambacht, bouw
c. Tertiaire sector: overheidsdiensten, handel, verkeer, banken en verzekeringen
Wereld ingedeeld in 3 groepen landen
Periferie- armste groep landen
Semiperiferie- landen die zich snel aan het ontwikkelen zijn.
Centrum- meest ontwikkelde landen
Sociale ongelijkheid
Grote verschillen in welvaart tussen groepen mensen.
- vaak arme mensen geen toegang tot basisvoorzieningen zoals;
- Onderwijs
- Gezondheidszorg
- Schoon drinkwater
In arme landen moeten kinderen vroeg werken omdat;
- ouders niet genoeg geld hebben
- Te weinig scholen
- Te weinig goede leraren
- Te weinig goede leermaterialen
Regionale ongelijkheid
Grote verschillen in welvaart tussen gebieden
Formele sector- officiële deel van de economie. Activiteiten in de formele sector kun je terug
vinden in de statistieken van de overheid.
Geld wordt meegerekend in het bnp/ hoofd
Informele sector- het niet-officiële deel van de economie. Activiteiten in de informele sector
kun je meestal niet terugvinden in de statistieken van de overheid.
Geld wordt niet meegerekend in het bnp/hoofd.
- schoenpoetser
, - Kleine bedrijfjes/winkeltjes
- Straatventers
Mensen zijn dus iets rijker dan de cijfers aangeven.
Welvaart- geeft bezit van mensen aan.
Welzijn - rijkdommen van een land gebaseerd op de levensomstandigheden zoals
gezondheidszorg, scholing en voedsel.
Door komst van internet en satellietverbindingen is de informatie- uitwisseling enorm
toegenomen. Gevolg- globalisering
Globalisering- proces waarbij gebieden op aarde op tal van terreinen steeds meer met
elkaar verbonden raken.
Oorzaken globalisering
1.Meer bedrijven ontwikkelen zich tot een multinationale onderneming (mno). Dat zijn grote
bedrijven die hun fabrieken en kantoren in meerdere landen hebben staan.
Zien wereld als hun afzetmarkt en werkplaats.
2. Handelsbelemmeringen verdwijnen
Landen zetten hun grenzen steeds meer open voor de wereldmarkt.
3. Afstanden tussen gebieden ‘krimpen’
- Door gebruik van moderne communicatiemiddelen
- Door de komst van glasvezel en satellieten
- Vooral doordat transport goedkoper en sneller zijn geworden.
Centrum, semiperiferie en periferie landen vormen samen een soort van wereldsysteem.
Wereldsysteem- hoe wereld op dit moment georganiseerd is. Bijv qua economisch.
Patronen van wereldsysteem veranderen
1. Economische rol van wereldsysteem veranderd
Vroeger periferie € verdienen door export van grondstoffen.
€ centrum maken halffabrikaten - bewerkte grondstoffen
en eindproducten- producten die gereed zijn om verkocht te worden.
Na 1980 verplaatsen multinationals bedrijven naar semi- en perifere landen: goedkoper.
Gevolg: industrieën in centrumlanden poorten sluiten, leidt tot armoede en werkloosheid.
2. Welvaart verschuift in wereldsysteem
- vraag stijgt naar grondstoffen en energie.
- Verliezers: landen die geen grondstoffen hebben en waar geen mno’s in willen
investeren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosmarijnvanoorschot. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
