Hey huidtherapie student! Dit is de de samenvatting van gastcollege jeuk en de bijbehorende zelfstudie uitgewerkt (cursus leven met een chronische huidaandoening). Met veel plaatjes, kopjes en kleur aanduidingen heb ik de samenvattingen zo overzichtelijk mogelijk gemaakt :) Voor alle andere samenva...
Wat is jeuk?
Jeuk (Latijns: pruritus) = een onaangename, kriebelende sensatie die ontstaat
door het prikkelen van zenuwuiteinden van de ongemyeliniseerde C-vezels in de
huid (epidermis) door lokaal vrijkomende mediatoren waarvan histamine de
bekendste is. Maar er zijn wel enkele tientallen jeuk mediatoren bekend, onder
andere:
● Histamine en andere biogene amines
● Neuropeptides: substance P, VIP, CGRP
● Arachidonzuur metabolieten: prostaglandines
● Proteïnases/proteases
● Cytokines: IL-31, IL-2, IL-4, IL-6
● Acetylcholine
● En nog vele andere!
De mediatoren hebben een eigen specifieke receptor waarmee ze de jeuk voelen.
Door deze activatie worden ionkanalen geopend. Daar stromen Na+ en Ka+ door
naar binnen. Daardoor is er depolarisatie. Dit signaal eindigt met het openen
van een ander kanaal, waar Ka+ juist naar búiten stroomt. Dit signaal wordt
vervolgens via de dorsale ganglion geleid en vervolgens naar de dorsale hoorn
van de ruggenmerg. Via de contralaterale tractus spinothalamicus anterior
wordt jeuk depolarisatie signaal naar de thalamus getransporteerd. Via de
thalamus komt het vervolgens aan in verschillende jeukcentra in de hersenen.
Daar wordt de jeuk daadwerkelijk bewust gevoeld. De precieze lokalisatie wordt
bepaald in de hersenschors. Als er op je hand een muggenbult zit, wordt daar een
motorisch krabsignaal gegenereerd.
Je weet nu hoe jeuk kan ontstaan. Om goed over jeuk te kunnen praten, is het
belangrijk de juiste terminologie te gebruiken. We gebruiken daarom twee
Latijnse termen:
● Pruritus
● Prurigo
, Het verschil tussen deze twee termen is dus dat bij pruritus het krabben het
gevolg is van de jeuk en dat bij prurigo de jeuk het gevolg is van het krabben.
Verscheidene neurologische aandoeningen kunnen de oorzaak zijn van de anders
onverklaarde jeuk. Deze neurologische aandoeningen die vaak neuropathische
pijn veroorzaken, kunnen ook of in plaats daarvan jeuk veroorzaken. Deze zijn
o.a. gordelroos (vooral van het hoofd of de nek), polyneuropathieën van kleine
vezels, radiculopathieën (bijv. brachioradiale pruritus) en verschillende laesies
van de nervus trigeminus. Laesies van het centrale zenuwstelsel die sensorische
paden beïnvloeden, waaronder beroertes, multiple sclerose en caverneuze
hemangiomen, kunnen eveneens neuropathische centrale jeuk veroorzaken.
Er wordt over neurogene jeuk gesproken als er geen (radiodiagnostisch)
aantoonbare neurologische pathologie aanwezig is.
Oorzaken van jeuk
Er zijn verschillende oorzaken die jeuk kunnen geven, zoals:
Er zijn in totaal vier bekende receptoren, aangeduid als H1, H2, H3 en H4. De
receptor waarmee de histamine reageert, is afhankelijk van waar de histamine in
het lichaam zich bevindt.
● H1 en H2 receptoren zijn de meest bekende receptoren.
● H3-receptoren zijn overal in het zenuwstelsel aanwezig, maar met name in
het centrale zenuwstelsel (CZS). Deze reguleren de totale hoeveelheid
histamine in het lichaam, door de verdere cellulaire synthese van
histamine te remmen. Hoe meer van deze CZS receptoren door histamine
worden geactiveerd, hoe minder histamine in het lichaam wordt
geproduceerd.
● H4-receptoren werden ontdekt in 2001. Ze reguleren de aanmaak en afgifte
van verscheidene leukocyten uit beenmerg. Er is ook aangetoond dat ze
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiebouts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,06. Je zit daarna nergens aan vast.
