In deze samenvatting heb ik het boek Ethiek de basis in een beknopte versie beschreven in de woorden van de auteur. Op deze manier ben je klaar voor je tentamen!
ETHIEK DE BASIS
Social Work leerjaar 1: Windesheim
Samenvatting n.a.v. het boek Ethiek de basis
ISBN: 9789001738846
Amber Stok
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Moreel begint bij de mening.............................................................................................2
1.1 Je mening komt vanzelf....................................................................................................................2
1.2 Hoe werkt dat als je samenwerkt?....................................................................................................3
1.3 Morele competenties.......................................................................................................................3
1.4 Ethiek en professioneel functioneren...............................................................................................3
Hoofdstuk 2: Ethiek levert nieuwe argumenten.....................................................................................5
2.1 Wat zijn morele argumenten?..........................................................................................................5
2.2 Normen, waarden en deugden.........................................................................................................5
2.3 Ethiek: hoe weeg je argumenten?....................................................................................................6
2.4 Moreel argumenteren betekent gevoelig denken.............................................................................6
Hoofdstuk 3: Verantwoordelijkheid: ethiek voor jezelf...........................................................................8
3.1 Samenwerken: zo werkt dat.............................................................................................................8
3.2 Verantwoordelijkheid in actie...........................................................................................................8
3.3 Verzachtende en verontschuldigende omstandigheden...................................................................9
Hoofdstuk 4: Rechtvaardigheid: ethiek voor het samenleven..............................................................10
4.1 Waarom hebben we rechten?........................................................................................................10
4.2 Rechten vergelijken.........................................................................................................................10
4.3 Rechtvaardigheid is het erkennen van gelijkheid............................................................................11
Hoofdstuk 5: Zelfbeschikking en autonomie: ethiek voor de Ander.....................................................13
5.1 Vrijheid: dat mag je zelf weten.......................................................................................................13
5.2 Zelfbeschikking: dat kun je zelf weten............................................................................................13
5.3 Autonomie: dat moet je zelf weten................................................................................................14
Hoofdstuk 6: Integriteit: ethiek voor de professional...........................................................................16
6.1 Moraal en integriteit.......................................................................................................................16
6.2 Integriteit is een deugd...................................................................................................................16
6.3 Moraal van je vak............................................................................................................................17
Hoofdstuk 8: Systemische morele beoordeling van een situatie..........................................................19
8.1 Formuleren van een morele vraag..................................................................................................19
8.2 Gevoelig denken.............................................................................................................................19
8.3 Stappenplan voor moreel oordelen................................................................................................20
, Hoofdstuk 1: Moreel begint bij de mening
1.1 Je mening komt vanzelf
Als we een oordeel hebben of uitspreken over het gedrag van mensen en hoe ze met elkaar omgaan,
dan spreken we van een moreel oordeel. In een moreel oordeel spreek je uit wat je behoorlijk vindt
van jezelf en van anderen. Je geeft aan hoe je verwacht dat die ander met jou of anderen om zou
moeten gaan. Een moreel oordeel dat ‘vanzelf’ gaat (je verwacht dat iemand op je wacht omdat je
beide naar het station moet), noemen we een intuïtief moreel oordeel. Je oordeelt automatisch, het
valt niet op dat je het doet.
Vijf kenmerken van morele oordelen:
- Een moreel oordeel gaat over menselijk gedrag
- Een moreel oordeel overstijgt het individuele: wat ik voor mij goed vindt om te doen,
verwacht ik ook van jou.
- Een moreel oordeel is normatief: een moreel oordeel gaat over hoe je behoort te handelen.
- Een moreel oordeel is gericht op het goede: morele oordelen zijn gericht op zaken die zichzelf
goed of nastrevenswaardig zijn.
- Een moreel oordeel kan morele oordelen is dat het een heel specifiek soort emotie, morele
verontwaardiging, los kan maken bij mensen.
Wat doe je als je oordeelt
Wat gebeurt er precies als je een moreel oordeel hebt? Er is onderscheid tussen drie verschillende
zaken:
- Subjectief: je voelt dat je het oneens bent met de ander. Het oordeel brengt een bepaald een
gevoel met zich mee. (subjectief is wat je voelt van binnen, wat je ervaart)
- Objectief: je weet wat je mening is, je kent je oordeel. (objectief is juist buiten jou,
onafhankelijk van jou en voor iedereen hetzelfde)
- Normatief: je oordeelt dat iets goed of slecht is, jij vindt dat het goed is. (in een moreel
oordeel vergelijk je het gedrag waarover je oordeelt, met morele idealen en principes)
Waaruit bestaat een oordeel
Een moreel oordeel is een proces waarin jij een standpunt uitvoert, een oordeel voltrekt. John Dewey
formuleert het onderscheid tussen subjectiviteit, objectiviteit en normativiteit als volgt: je bent jezelf,
je kent jezelf, en je kiest voor jezelf.
De morele principes, de idealen, zijn juist inwisselbaar en uitlegbaar aan anderen. De verzamelnaam
voor alle idealen en principes is morele uitgangspunten. Een belangrijk kenmerk van morele
uitgangspunten is dat ze universeel zijn. Een moreel uitgangspunt is een omschrijving van iets dat op
zichzelf nastrevenswaardig is betreffende menselijk samenleven. Enkele voorbeeld van morele
uitgangspunten:
Moreel uitgangspunt Zaken met een extern doel die erop lijken
Een goed leven Veel verdienen
Inzet op school Je diploma
Vriendschap Veel vrienden hebben
Gezondheid Gezond eten
Dieren met respect behandelen Goed hondenvoer
Een moreel oordeel kun je uitwisselen als kennis en voelen als emotie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberstok. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
