Huisvestiging en Bioveiligheid
Deel 1: Stalklimaat
Inleiding
Huisvestiging van dieren
Historiek:
Pas vanaf jaren 50
Eerst bekeken bij pluimvee, toen varkens en als laatste runderen
4 invalshoeken: 4 e’s
Economisch
o Energieverbruik
o Prestaties dieren
Ecologisch
o Emissies
o Inplanting omgeving
o Impact op directe omgeving zo min mogelijk belasten
Ergonomisch
o Dier in relatie tot de ruimte
o Werk comfort, voor zowel dier als mens
Ethologisch, inclusief diergezondheid
o Diergedrag
=> Meestal niet onafhankelijk van elkaar, regelgeving
Dierenarts
Relatie met diergezondheid & dierenwelzijn
Wetgeving
Invloed van huisvestiging op het dier
Infectieziekten
Meestal voorkomen door goede huisvestiging
Ademhalingsstoornissen
Mastitis, diarree
Locomotieproblemen
Zoönosen en voedselveiligheid
Salmonella (hygiëne)
Antibioticumgebruik
Als de huisvestiging niet goed is moet je veel antibiotica gebruiken
Dierprestaties
Landbouwhuisdieren
o Groei
o Vruchtbaarheid
o Melkproductie
, Sportdieren
Dierenwelzijn
Bewegingsvrijheid
Letsels
Luchtkwaliteit
Regulatie van de 5 vrijheden
Het is essentieel om goed de omgeving van de dieren te observeren
Fysische elementen van de massa- en energie- balans
in de stal
Stallucht
Lucht
78% stikstof – 21% zuurstof
Waterdamp
CO2
Sporen van edelgassen
Stallucht
Idem
Stalgassen
Stof
Karakteristieken
Vochtigheid
Temperatuur
Soortelijk gewicht – volume (hoe kouder, hoe zwaarder)
Enthalpie of energie-inhoud
Luchtvochtigheid
Absolute vochtigheid
, = massa (g) waterdamp per massa (kg) droge lucht
Relatieve vochtigheid
% (0-100)
Hoeveelheid waterdamp die de lucht kan bevatten is aanwezig
Koude lucht kan niet veel vasthouden
Hoeveelheid waterdamp die lucht bevat in vgl met max hoeveelheid waterdamp die lucht kan
bevatten
Koude lucht is sneller verzadigd en heeft dus minder vocht nodig om tot 100% te geraken
Maat voor drogend vermogen of kans op condensatie
Soortelijk gewicht vochtige lucht
Vochtige lucht: lichter dan droge lucht
, Warme lucht: lichter dan koude lucht
Bovenaan in een stal:
Warme en vochtige lucht
Soms condens: vochtig, koude dokoppervlakken
Soortelijk gewicht = 1 / soortelijk volume
1m3 droge lucht = 1,2kg
Omgevingstemperatuur
Bv in een stal staan op een bepaalde plek geen kuiken, dit doordat op die plek de ventilatie de stal
binnenkomt. Dit is te koud, de boer moet er iets aan doen om zo min mogelijk verlies van warmte te
hebben en dat er niet te veel koude lucht naar binnen komt
De plek waar een sensor komt te hangen is ook zeer belangrijk. Als die te hoog hangt heeft die het te
warm en zullen de ventilatie systemen extra hard werken. Hangt die te dicht bij een ventilatie
systeem heeft die te koud en zal het ventilatie systeem sluiten en de verwarming aangaan. Men moet
die ten hoogte van de kuikens hangen om zo een perfect microklimaat te vormen
Bij een goeie ventilatie is er maar een klein verschil in warmte op de grond en tegen het plafond.
Enthalpie of energie-inhoud van vochtige lucht
Lucht: combinatie van
Droge lucht (zonder waterdamp)
Waterdamp
Energie-inhoud
Voelbare (sensibele) warmte
Verborgen (latente) warmte
o Zit vervat in waterdamp
o Als het buiten warm is en er ook nog vochtige lucht voelt het extra warm, omdat in
het water ook nog warmte zit die nodig was om het waterdamp te maken
Principe evaporatieve koeling
Water onder nevelvorm vermengen met lucht verdampt tot waterdamp
Verdamping onttrekt warmte aan omgeving temperatuur daalt
Lucht voelt kouder aan maar is wel vochtiger. Vooral effectief wanneer initiële lucht lage RV heeft
Lucht wordt door lamellenbord thv inlaat gestuurd
Water wordt verneveld in lamellen
Binnenkomende lucht frisser maar vochtiger
Voor het dier is het beter dat de temperatuur paar graden lager is, maar wel vochtiger, dan
warm
Cooldownsysteem bij melkvee
Verneveling van water vermindert gevolg van hittestress
Temperatuur: 5-7 graden lager
RV: + 5-10%
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper c-lemlijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,16. Je zit daarna nergens aan vast.