Samenvatting
Samenvatting Seneca maatschappijwetenschappen VWO H14
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting van Seneca Maatschappijwetenschappen hoofdstuk 14: Verandering in de moderne samenleving. VWO/ atheneum 6e klas. Examenjaar.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
6 beoordelingen
Door: emaalic05 • 2 jaar geleden
Goed!!
Door: sophiedrvz • 3 jaar geleden
Door: zarahwillekes • 3 jaar geleden
Door: suzdolle • 3 jaar geleden
Door: Isabelhartevelt • 4 jaar geleden
Door: JessavM • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
SenecaMaatschappijwetenschappen
Samenvatting H14:
Veranderingen in de moderne
samenleving
Paragraaf 14.1 Context: traditioneel of modern
Institutionalisering
Dat gedrag in de moderne samenleving grotendeels voorspelbaar is, komt door het proces dat we
institutionalisering noemen. Institutionalisering houdt in dat waarden worden vertaald in regels
(normen) en gedragspatronen.
In een proces van institutionalisering ontstaan er vaak allerlei organisaties die zich richten op de
standaardgedragspatronen die gevormd worden. Organisaties zijn verbanden tussen mensen die een
gemeenschappelijk doel nastreven.
Door gebrek aan institutionalisering in traditionele samenlevingen is er sprake van veel meer variatie
in normen dan in moderne samenlevingen, moeilijk te voorspellen welke normen er in die
samenleving gelden.
Rationalisering
Dit proces houdt in dat traditionele opvattingen en handelswijzen worden vervangen door een
weloverwogen doelgericht handelen.
Max Weber: onttovering van de wereld minder belang voor traditie, emotionele bindingen en
opvattingen en er was minder aandacht voor het bovennatuurlijke.
4 Voordelen rationalisering
Verdere uitbouw wetenschap en daardoor een grotere mate van beheersing van sociale
processen en de natuur
Rationele en efficiënte vormgeving van arbeidsorganisaties
Nadruk op universele formele regels en gelijke behandeling van gelijke gevallen in plaats van
personen gunsten verlenen op basis van emotionele binden (formalisering en rationalisering
van het recht)
Het meten van opbrengsten en de aandacht voor de juiste man of vrouw op de juiste plaats.
5 Nadelen rationalisering
Een wereld waarin ons bestaan als mens steeds meer dreigt te worden gecontroleerd en
waarbij de middelen steeds meer de doelen gaan overheersen.
Differentiatie in arbeidsverdeling die leidt tot enerzijds vervreemding van werknemers ten
gevolge van de ver doorgevoerde specialisatie van werkzaamheden en anderzijds tot grote
machtsverschillen in bedrijven, organisaties en de samenleving als geheel.
De onpersoonlijke benadering en formele, bureaucratische opstelling in relaties tussen
mensen.
De hoge eisen die het moderne arbeidsproces aan werknemers stelt waardoor veel mensen
zich ziek moeten melden als gevolg van stress. Daarnaast is er een onderklasse ontstaan die
niet aan die eisen kan voldoen en daardoor door de samenleving wordt uitgesloten.
De toename van de macht van bureaucratische organisaties.
, Paradigma’s en rationalisering
Theoretisch raamwerk, bepaalt wat wordt bestudeerd, wat de onderzoeksvragen zijn, hoe de vragen
worden gesteld en volgens welke regels die antwoorden moeten worden geïnterpreteerd
Functionalisme-paradigma
Benadrukt de voordelen van rationalisering: cement van de samenleving. Denk aan arbeidsdeling &
bureaucratisering.
Mechanische solidariteit: geringe arbeidsdeling (traditionele samenleving) gebaseerd op gelijkheid
Organische solidariteit: verdere arbeidsdeling (moderne samenleving) gebaseerd op onderscheid
Conflict-paradigma
Nadruk op de maatschappelijke ongelijkheidsverhoudingen door het proces van rationalisering.
Marx: ongelijkheid tussen de bezittende en de niet-bezittende klasse centraal. Vervreemding duidt
op het isolement van de individuele mens, die geen zeggenschap heeft over wat en hoe er
geproduceerd wordt en die in feite machteloos is.
Rationele-actor-paradigma
Actoren kunnen in toenemende mate processen beheersen om doelen te bereiken.
De variatie op macroniveau tussen traditionele samenlevingen is groot. De variatie op microniveau
is weer het grootst binnen een moderne samenleving. Dit komt door individualisering.
Dimensies van Hofstede: traditionele samenlevingen zijn meestal collectivistisch en de moderne
samenleving is veel meer individualistisch.
De betekenis van traditionele instituties, zoals gezin en huwelijk, verandert omdat het individu zich in
zijn denken en gedrag minder vanzelfsprekend en eenduidig door de normen van deze instituties laat
leiden.
Kanttekening: empirisch bewijs voor individualisering niet overal even sterk te vinden. Onderzoek
door sociale wetenschappers naar processen in de samenleving resulteert niet vaak in algemene
wetmatigheden of universeel geldige constateringen die waar zijn voor alle samenlevingen.
Bureaucratisering:
Knelpunten in het functioneren
Bureaucratie overheidsbureaucratie
In het ideaaltype een doelmatig, • Door omvang & complexiteit van het
controleerbaar apparaat ter voorbereiding en ambtelijk apparaat controle ervan lastig en
uitvoering van overheidsbesluiten politieke verantwoordelijkheid minister
• Onpartijdige behandeling van burgers minder serieus
• Tegengaan van willekeur en omkoperij • Teveel regelgeving op steeds meer terreinen
• Bestuurlijke continuïteit • Ondoelmatigheid
• Uitbreiding van capaciteit van de • Ondoorzichtigheid besluitvorming
overheid • Lange procedures
Maar ook: langdurige procedures, • Verkokering van beleidsgebieden /
bureaupolitiek & verkokering én stammenstrijd
• Teveel invloed specialisten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sven0102. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75057 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen