Criminologie
Niet alle namen zijn nodig, maar Skinner en de belangrijkste namen wel
Week 1:
Doen:
Podcast luisteren
Hoofdstuk 3 lezen
Collegesheets:
Definitie criminologie:
- De wetenschap (evidence based) die zich bezighoudt met de bestudering van de aard en de
achtergronden van menselijke gedragingen die door de wetgever strafbaar zijn gesteld en van
de wijze waarop de overheid en de overige maatschappij daarop reageert.
Criminalisering: bepaald gedrag stellen we strafbaar
Decriminalisering:
Vier belangrijke vragen in de criminologie:
- Wat is criminaliteit
- Wie overtreedt de regels en wie niet
- Hoe wordt er op de criminaliteit gereageerd
- Wie zijn de slachtoffers van criminaliteit
De formele reactie op criminaliteit in onze rechtstaat is de toepassing van het strafrecht
Wat zijn de belangrijkste onderdelen van het strafrechtsysteem?
- Politie
- Om
- Gevangenis
- Rechters
Wat doet de politie:
- Hulp verlenen
- Handhaving openbare orde en strafrechtelijk
Wat doet het OM:
- Leiding geven aan de politie
- Belast met vervolging van verdachten: sepot, strafbeschikking en geldboete of taakstraf
- Toezicht op de tenuitvoerlegging van straffen, maatregelen en daarbij opgelegde
voorwaarden
Wat doet de rechtelijke macht:
- Zijn de ten laste gelegde stafbare feiten wettig en overtuigend bewezen
- Wat is de schuld/het aandeel van de verdachte
- Welke straf of maatregel dient opgelegd te worden
,Meervoudige kamers: drie rechters
Politierechter: doet eenvoudigere zaken
Selectiviteit in de strafrechtspleging:
- Het verschijnsel dat systematische dat wil zeggen niet-toevallige factoren bepalen welke
natuurlijke of rechtspersonen uit het totaal van wetsovertreders in aanraking komen met
politie en/of justitie
Drie vormen van selectiviteit:
- Selectiviteit door capaciteitsgebrek: er is een politietekort. Kleine woning inbraken worden
soms niet eens opgespoord, hierdoor krijgen deze dieven een kleinere kans om gepakt te
worden. Langere wachttijden kunnen er ook toe leiden tot strafvermindering, omdat de
dader al lang heeft moeten wachten.
- Selectiviteit door regionale verschillen: grote verschillen in het gevoerde beleid met
betrekking tot de opsporing, vervolging en berechting in verschillende regio’s van ons land.
- Selectiviteit naar groepskenmerken: anders afdoen van gelijke zaken door bepaalde
groepskenmerken van de dader.
Selectiviteit is gevoelig omdat bepaalde groepen zich gediscrimineerd worden
Criminaliteitscijfers zeggen niet alles:
- Aangiftebereidheid
- Opsporingsbereidheid van de politie
- Slachtofferloze delicten zijn enorm ondervertegenwoordigd
- Darknumber
Hoe wordt veiligheid gecreëerd:
- Rechtshandhaving: Politie, OM, reclassering, DJI
- Ondersteuning en hulpverlening: gemeente, GGZ, reclassering, DJI
- Gelegenheidsbeperking: politie, wooncorporatie
Criminalisering: de invoering van nieuwe wettelijke bepalingen waarop strafsancties
Decriminalisering: het schrappen van bestaande strafbepalingen
Beschrijvende criminologie: behelst de statische verdeling in tijd en ruimte. Strafrechtelijke systeem is
hier het product van.
Etiologische criminologie: oorzaken crimineel gedrag. Twee hoofstromingen:
- Biologische en psychologische stroming: proberen criminaliteit te verklaren waarom persoon
X wel crimineel gedrag vertoont en persoon Y niet.
- Economische en sociale benadering: probeert criminaliteit te verklaren als een
maatschappelijk verschijnsel.
Dark number is een term die vooral in de criminologie gebruikt wordt om de niet-geregistreerde
criminaliteit aan te duiden. Dit kan gaan om geen aangiftes of online criminaliteit.
Taken OM:
- Leiding geven aan politie
, - Belast met vervolging van verdachten
- Vervult de rol van aanklager
Selectiviteit in strafrechtspleging:
- Selectiviteit door capaciteitsgebrek
- Door regionale verschillen
- Persoonsgerichte selectiviteit
Conclusie selectiviteit:
- Het is onvermijdelijk (capaciteit vermogen)
- Het is een politieke keuze (kosten)
- Gedeeltelijk ook gewenst
- Ongewenst gevolg van regionale verschillen
ASP: antisociale persoonlijkheidsstoornis:
- Minimaal 18 jaar oud
- Voor 16e levensjaar
- Niet alleen tijdens schizofrenie of een manische episode
Generale preventie - Effectiviteit vergt gedegen empirisch onderzoek
Speciale preventie: onderzoeksmethoden - Hoge recidive cijfers zeggen niets over effectiviteit van de
straf - Voor goede meting is nodig te weten hoe recidive zou zijn zonder straf - Er spelen meerdere
factoren mee bij recidive zoals leeftijdseffect en delict typen.
Speciale preventie: effecten van incapacitatie - Korter of langer onschadelijk maken van criminelen
zou effect kunnen hebben Speciale preventie: effecten op recidive - Gevangenisstraf effectiever dan
taakstraf volgens recidive - Interventies binnen detentie zorgt voor daling recidivisme -
Arbeidstoeleidingsprogramma’s ‘’ Effectiviteit hangt af van de doelstelling van de rechter
Speciale preventie: effecten op resocialisatie - Levert een bijdrage aan recidivevermindering
3 Strategieën om veiligheid te creëren in de veiligheidsketen
- 1. Rechtshandhaving: Politie, OM, Gemeenten
- 2. Ondersteuning en hulpverlening: Gemeenten, scholen, GGZ etc.
- 3. Gelegenheidsbeperking: Politie, woningcorporatie, Gemeenten etc.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper s1173803. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,16. Je zit daarna nergens aan vast.
