1. Inleiding
Over jeugdcriminaliteit wordt veel gepraat en veel geschreven, er wordt ook veel onderzoek naar
gedaan. Vooral dankzij het onderzoek hebben we een redelijk inzicht in de ontwikkeling van
jeugdcriminaliteit in ons land en de kenmerken ervan.
2. Afbakening
Er is geen vast begrip van jeugdcriminaliteit.
In het Anglo-Amerikaanse taalgebied wordt onderscheid gemaakt tussen juvenile delinquency en
juvenile crime. Delinquency staat voor minder ernstige overtredingen en omvat ook probleemgedrag
(status offences), zoals weglopen van huis en spijbelen. Crime staat voor de ernstiger misdrijven.
In ons taalgebied wordt er niet zo’n strikt onderscheid gehanteerd tussen minder ernstige
overtredingen en ernstige misdrijven.
Jeugdcriminaliteit of jeugddelinquentie betreft het overtreden van normen en regels die zijn vastgelegd
in de strafwet of daaraan gelieerde verordeningen en regelgevingen zoals plaatselijke
politieverordeningen.
Probleemgedrag valt daar niet onder. Het gaat om gedragingen die betrekkelijk objectief zijn vast te
stellen en waarbij de (straf-)wet fungeert als referentiekader. Dat betekent overigens niet dat alle
schendingen van bepaalde normen altijd, overal en door iedereen als even ernstig worden opgevat.
Naast jeugdcriminaliteit of jeugddelinquentie wordt de laatste tijd steeds vaker de term antisociaal
gedrag gebruikt. Het verschil is dat dit meer onacceptabele of storende gedragingen omvat zonder
een eenduidig toetsingskader. Aan de hand van de DSM is het mogelijk psychiatrische stoornissen,
zoals gedragsstoornissen, oppositioneel opstandige stoornissen, ADHD en middelengebruik als
stoornissen te definiëren en onder de noemer antisociaal te brengen. Het omvat ook gedragingen
waarover in de wet niets te vinden is, te denken aan ‘rondhangen’.
Voor de afbakening van het begrip van criminaliteit (of delinquentie) geldt in deze bijdrage als criterium
dat in principe strafvervolging mogelijk is. Aangezien het jeugdcriminaliteit betreft, gaat het primair om
de leeftijdscatergorie van 12 tot en met 17 jaar, de strafrechtelijk minderjarigen. Op deze leeftijd is het
jeugdstrafrecht van toepassing. Onder bepaalde omstandigheden kunnen ook 18- tot en met 20-
jarigen volgens het jeugdstrafrecht worden berecht. Dit komt niet vaak voor. Kinderen jonger dan 12
jaar die een strafbaar feit hebben gepleegd, kunnen niet strafrechtelijk worden vervolgd.
3. Omvang en ontwikkeling jeugdcriminaliteit
3.1 Informatiebronnen
Omvang, aard en ontwikkeling van de jeugdcriminaliteit kunnen worden beschreven aan de hand van
twee soorten informatiebronnen: cijfers over door de politie gehoorde minderjarige verdachten en
gegevens uit zelfrapportageonderzoek.
Gegevens over door de politie gehoorde verdachten worden gepubliceerd door het CBS.
Zelfrapportage houdt in dat jongeren gevraagd wordt of en hoe vaak zij in een bepaalde periode
strafbare feiten hebben begaan. Dit wordt door diverse organisaties uitgevoerd.
Aan beide informatiebronnen kleven bezwaren. Politiegegevens hebben betrekking op geregistreerde
criminaliteit; dit is bij de politie aangegeven en hierbij hebben opsporingsactiviteiten geleid tot
aanhouding en verhoor van een jeugdige verdachte. Politiecijfers zeggen dus niets over de werkelijke
omvang van jeugdcriminaliteit, maar alleen over dat deel dat bekend en geregistreerd is.
Zelfrapportageonderzoek vormt een waardevolle aanvulling op politiegegevens. Het biedt inzicht in
strafbare feiten die wel gepleegd zijn, maar niet zijn aangegeven en/of opgelost. Ook
zelfrapportageonderzoek kent beperkingen. Veel jongeren zullen, mits anonimiteit gewaarborgd is,
best bereid zijn aan te geven dat ze zich schuldig hebben gemaakt aan niet al te ernstige feiten, maar
of ze dat ook doen bij ernstige gevoelige feiten is de vraag. Daarom geeft zelfrapportageonderzoek,
net als politiecijfers, geen volledig inzicht in de omvang van jeugdcriminaliteit. Een voordeel van
zelfrapportageonderzoek is dat er naar allerlei relevante persoons-, gezins- en schoolkenmerken
worden gevraagd. Daardoor kan meer inzicht verkregen worden in oorzaken en achtergronden van
jeugdcriminaliteit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniqueschilder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.