Samenvatting

Samenvatting Ontwikkelingspsychologie, deel 2: adolescentie tot late volwassenheid (Prof Krampe)

7 keer verkocht

Vak
Ontwikkelingspsychologie: adolescentie tot late volwassenheid (P0M04A)

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Samenvatting dat ik in academiejaar 23-24 gebruikte voor het vak Ontwikkelingspsychologie, deel 2: adolescentie tot late volwassenheid ((B-KUL-P0M04A) van professor Krampe. Op basis van mijn notities en de powerpoint. Afbeeldingen uit de powerpoints zijn toegevoegd ! LET OP: dit is een GEUPDATE ve...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 76 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 5 oktober 2024
Aantal pagina's 76
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

deel 2
ontwikkelingspsychologie
b kul p0m04a
psychologie kuleuven
psychologie
psy
p0m04a
samenvatting ontwikkelingspsychologie
ontwikkelingspsychologie deel 2
adolescentie tot late volwassenheid

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Studie
Psychologie
Vak
Ontwikkelingspsychologie: adolescentie tot late volwassenheid (P0M04A)

€4,49

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Ontwikkelingspsychologie II

Inhoud
Inleiding: Het Levensloopperspectief ..................................................................................................... 3
Taken, periodes & levensloop perspectief .............................................................................................................................. 3

DEEL I: ADOLESCENTIE .......................................................................................................................... 7
Motorische ontwikkeling en fysieke activiteit ................................................................................................. 8
Psychologische impact van puberteitsgebeurtenissen ..................................................................................... 9
Hersenontwikkeling in de adolescentie........................................................................................................... 9
Slaapgewoontes in de adolescentie .............................................................................................................. 11
De stemming van de adolescent ................................................................................................................... 11
Ouder-kindrelatie tijdens de adolescentie .................................................................................................... 11
Voeding in de adolescentie .......................................................................................................................... 11
Eetstoornissen ............................................................................................................................................. 11
Seksuele aandoeningen................................................................................................................................ 12
Seksuele oriëntatie ...................................................................................................................................... 13
Theorie van Piaget: formeel operationele fase .............................................................................................. 13
Gevolgen van abstract redeneren: zelfbewustzijn & focus op ‘zelf’ ................................................................ 14
Andere gevolgen van abstract redeneren...................................................................................................... 14
Geslachtsverschillen in mentale bekwaamheden .......................................................................................... 15
ERIKSONS PSYCHOSOCIALE STADIA .............................................................................................................. 21
Cultuur en identiteit ..................................................................................................................................... 22
Problemen in de ontwikkeling ...................................................................................................................... 24
DEEL II: JONGVOLWASSENHEID ........................................................................................................... 26
Fysieke en Cognitieve Development in jongvolwassenheid ............................................................................................... 26
Biologische veroudering ............................................................................................................................... 26
Motorische perfomantie in volwassenheid ................................................................................................... 29
Gezond en fit: voeding ................................................................................................................................. 30
TE STELLEN VRAGEN (dit deel jongvolwassenheid I) ...................................................................................... 32
Sociaal-emotionele ontwikkelingstaken in jongvolwassenheid ........................................................................................ 33
Theorie van Erikson: Intimiteit versus Isolement ........................................................................................... 34
Levinson: vroege volwassenheid (Daniel Levinson, 1978) .............................................................................. 34
Vaillant: aanpassing aan het leven ................................................................................................................ 35
! Fases van psychosociale ontwikkeling in volwassenheid (handig overzicht) ................................................. 35
(ook al voor volgende fases, zie hun hoofdstukken)....................................................................................... 35

1

, Intieme relaties: partnerkeuze ..................................................................................................................... 36
Diversiteit van ‘lifestyles’ ............................................................................................................................. 37
Echtscheiding en hertrouwen ....................................................................................................................... 37
Beroepsontwikkeling in vroege volwassenheid ............................................................................................. 38
DEEL III: MIDDELBARE VOLWASSENHEID ............................................................................................. 39
Gezondheid in de middelbare volwassenheid................................................................................................ 42
Aanpassing aan middelbare volwassenheid .................................................................................................. 44
Cognitieve ontwikkeling vanuit de informatieverwerkingsperspectief ........................................................... 49
Expertise en creativiteit ............................................................................................................................... 50
Eriksons theorie: Generativiteit vs. Stagnatie ................................................................................................ 51
Levinsons “seizoen” van de middelbare volwassenheid ................................................................................. 52
Fases van psychosociale ontwikkeling in volwassenheid ............................................................................... 52
Verbeterde copingvaardigheden in de middelbare volwassenheid ................................................................. 53
Geslachtsidentiteit en persoonlijkheidsontwikkeling .................................................................................... 53
Relaties tijdens de middelbare volwassenheid .............................................................................................. 54
Ontwikkeling van carrière in de middelbare volwassenheid .......................................................................... 55
DEEL IV: LATE VOLWASSENHEID .......................................................................................................... 57
Levensverwachting, maximale levensduur .................................................................................................... 58
Lichamelijke veranderingen.......................................................................................................................... 62
Gezondheid, fitheid en handicaps ................................................................................................................. 65
Auto rijden en valpartijen ............................................................................................................................ 67
Mentale aandoeningen in late volwassenheid: dementie .............................................................................. 68
Ziekte van Alzheimer.................................................................................................................................... 69
Ziekte van Parkinson .................................................................................................................................... 74
Cerebrovasculaire dementie ......................................................................................................................... 74
Verkeerde diagnose en omkeerbare dementie.............................................................................................. 74
Verandering van cognitieve resources en gevolgen voor vaardigheden .......................................................... 74
Selectieve optimalisatie met compensatie (SOC) ........................................................................................... 75
Veranderingen in geheugenprocessen op hoge leeftijd .................................................................................. 75
Levenslang leren .......................................................................................................................................... 76

2

, Inleiding: Het Levensloopperspectief
Doeleinden ontwikkelingspsychologie II
- Verdeel de levensloop in betekenisvolle periodes
- Identificeer de ontwikkelingstaken voor een bepaalde periode
– Maak gebruik van de levensloop perspectief om de juiste vragen te stellen

Taken, periodes & levensloop perspectief
Ontwikkelingstaken
- Robert Havighurst’s Developmental Task Theory: (1900-1991)
o Developmental tasks are the array of skills and abilities that human beings develop across
their lifetimes.
 Ontwikkelingstaken = het reeks van vaardigheden en vermogens (bekwaamheden) dat
mensenontwikkelen doorheen hun levensloop. ( mengsel v aangeboren & verworven)
 hangen af van leeftijd, en zij definiëren dus periodes

Drie bronnen van ontwikkelingstaken
1. Lichamelijke (biologische) rijping
o Oprecht staan & leren lopen, aanpassen aan seksuele rijping (puberteit) of aan de menopauze
(middelbare volwassenheid), …
2. Individuele doelen en waarden
o Keuze voor studies, job of hobby’s, morele beslissingen, …
3. Culturele/maatschappelijke verwachtingen
o Leren lezen, verantwoordelijkheid milieu en samenleving, politieke meningen, …

Uitdagingen, bepalingen en kansen
= Developmental Constraints
- De Havighurst theorie slaagt de brug en zij bemiddeld tussen biologische (bv genetisch bepaalde)
facetten van ontwikkeling en ontwikkelingsaspecten die worden gesteund of vereist door andere
mensen in het leven van een individu.
 moderne visie: wisselwerking tsn deze 3, staan niet los v elkaar
 Bij psychologie: focus/nadruk ligt anders

Periodes van ontwikkeling

Prenatale Fase Conceptie tot geboorte
Baby- en Peutertijd Geboorte – 2 jaren
Vroege Kinderentijd (Kleuter) 2-6 jaren
Middelbare Kinderentijd 6-11 jaren
Adolescentie 11-18 jaren
Jongvolwassenheid 18-45 jaren
Middelbare Volwassenheid 45-69 jaren
Late Volwassenheid 69 jaren - dood
- Grenzen zijn vaag
o Begin adolescentie: puberteit -> verschilt individueel & qua geslacht
o Ook afhankelijk v/d tijd -> vroeger was 60 al heel oud, nu anders (naar 69)

3

, Levensloop perspectief
Ontwikkeling als:
1. Levenslang
2. Multidimensioneel en multidirectioneel
3. Plastisch
4. Beïnvloed door veelvoudige, interagerende krachten

1. Levenslang:

Peuter
Kindertijd

Adolescentie

Oude leeftijd

Jong Middelbare Jong-oud Oud-oud

0 18 35 60 85
Leeftijd (jaren)

Volwassenheid en ouder worden

“Japan kent een vergrijzingscrisis. Eén op de vijf Japanners is ouder dan 65.” “Japan is snelst verouderende land ter
wereld.”
“Aantal eeuwelingen in België sinds 1990 meer dan verdubbeld.” “Bijna 2000 eeuwelingen in België.”
➔ Noodzaak: invalshoek v ‘levenslang ontwikkelen’ (en nadenken over plaats v ouderen in maatschappij)

2. Multidimensioneel en multidirectioneel
Dimensies van ontwikkeling:
- Lichamelijk: veranderingen in lichaamslengte, verhoudingen, uiterlijk, functioneren
vanlichaamssystemen, perceptuele en motorische capaciteiten, en lichamelijke
gezondheid
- Cognitief: veranderingen in intellectuele vermogens, waaronder aandacht,
geheugen, academische en alledaagse kennis, probleemoplossing, verbeelding,
creativiteit en taal
- Emotioneel en Sociaal: veranderingen in emotionele communicatie, zelfbegrip, kennis
van andere mensen, interpersoonlijke vaardigheden, vriendschappen, intieme relaties
en moreelredeneren en gedrag

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper uhmidk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis