Het bestand bestaat uit een uitgebreide samenvatting voor het vak economische geografie. De samenvattingen en zo ook de indeling van het bestand is op basis van de hoorcollege's.
College 1
Doelen college 1:
Inzicht in spreiding van welvaart op verschillende schaalniveaus
Inzicht in regionale economische ontwikkeling
Inzicht in locatievoorkeuren van bedrijven en organisaties
Inzicht in processen van concentratie en spreiding van economische activiteiten in diverse
sectoren
Je kunt de landen indelen in Centrum, semi-periferie en periferie. Hieruit kun je de
mondiale ongelijkheid van landen in beeld brengen. Dit kan verklaard worden aan de had
van (1) technologisch systeem. Denk hierbij aan transport systemen, productie systemen en
energie. (2) Ook is de geografische verdeling en beschikbaarheid van hulpbronnen zoals
grondstoffen, schoon water, vruchtbare grond een belangrijke factor. Nederland heeft
bijvoorbeeld geen aardolie maar heeft een aangename klimaat. Saudi Arabië daarentegen
heeft veel aardolie, maar heeft een enorm droog klimaat. Saudi Arabië is een oliegedreven
economie.
Als een land politiek instabiel is (denk o.a. aan corruptie), is niemand bereid olie te kopen.
Economische ontwikkeling is (1) de verandering van de structuur van de economie van een
regio
of (2) de toename van welvaart in een gebied.
Er zijn 3 soorten veranderingen om de economische positie te bepalen van een land:
1. Structuur van de economie
2. Economisch beleid en ideologie
3. Beschikbaarheid en gebruik van technologie in een gebied
1. Er zijn 4 sectoren waar we arbeid in kunnen indelen:
1. Primaire sector: winning van grondstoffen (landbouw, bosbouw, mijnbouw, visserij)
2. Secundaire sector: productie van goederen (industrie, bouw, ambacht)
3. Tertiaire sector: commerciële dienstverlening (winkels, banken, transport, adviesbureaus etc.)
4. Quartaire sector: niet-commerciële dienstverlening/overheid (onderwijs, gezondheidszorg,
openbaar bestuur etc.)
Voorbeeld van gebouw:
Om en gebouw uit de grond te stampen komen al deze 4 sectoren van pas. Zo zorgt de
primaire sector voor grondstoffen, denk aan ijzererts etc. De secundaire sector zorgt dat de
grondstoffen worden verwerkt naar bijvoorbeeld stalen constructies. De tertiaire sector
zorgt bijvoorbeeld voor het ontwerp (=architectenbureau). Als laatst is er de quartaire
sector, deze zorgt bijvoorbeeld voor vergunningen of arbeidsinspecties.
,Beroepsbevolking werkzaam in de sectoren:
Periferie landen werkt het grootste deel van de bevolking in de landbouwsector. Semi-
periferie, denk aan opkomende landen is dit industrie. Bij centrumlanden is dit de
dienstensector.
Rostow: zie bijlage 1
Veel kritiek op dit model:
Onvoldoende aandacht voor verbondenheid van gebieden.
Teveel nadruk op ‘logische’, lineaire ontwikkeling (westers ideaalbeeld)
Geen eerlijke vergelijking (situatie van arme landen nu is heel anders dan die van bv Nederland
in de 19e eeuw)
Internationale arbeidsdeling en dependency theory (=dependicia).
De manier waarop economische activiteiten in verschillende sectoren verdeeld zijn. Dus:
sommige gebieden voornamelijk primaire sector, andere secundaire of tertiaire sector.
Volgens G. Frank en E. Wallerstein (jaren ’70) leidt dit tot centrum – semi-periferie –
periferie verdeling van welvaart.
2. Economische beleid en ideologie
Bij ideologie moet je denken aan een democratie of een dictator. De Chinese economie was
eerst een planeconomie en is nu een kapitalistisch markteconomie waarbij de
productiefactoren niet meer in handen van de staat ligt.
Neokapitalisme = dominante ideologie wereldwijd waarbij vrijhandel efficiënt gaat door
middel van productiefactoren. Neokapitalisme is tegen de invloed van de staat in de
economie, dus worden veel staatsbedrijven geprivatiseerd en wordt er veel bezuinigd.
Mondiale vrijhandel gepropageerd door WTO, IMF en Wereldbank.
Veel landen hebben deze ideologie dit leidt tot grote productiviteit en welvaart maar leidt
ook tot grotere ongelijkheid tussen groepen en gebieden.
In Nederland was vroeger minder ongelijkheid en meer armoede, nu is er meer ongelijkheid
en minder armoede. Rijken worden rijker. De kloof tussen arm en rijk wordt zo steeds
groter.
3. Beschikbare productiefactoren
Er zijn 3 productiefactoren:
1. Natuur
2. Kapitaal
3. Arbeid
Om productie plaats te laten vinden zijn deze drie productiefactoren van toepassing. Natuur,
want je hebt een stuk land nodig om op te bouwen/verbouwen. Kapitaal: machines en geld
dat je nodig hebt om goederen te produceren. Technologie, spaargeld, stabiele instellingen
etc. en arbeid om het werk te verrichten.
, Arbeid kan per land zeer verschillend zijn. Zo is de arbeidsproductiviteit van een centrum
land hoger dan van een (semi-)periferie land. Ook zijn er verschillen in loonkosten,
arbeidsomstandigheden en beschikbaarheid (=vraag en aanbod van arbeid).
Bijlage 1:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noonmassive. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
