Boek: Geowijzer
kennisbasistoets WO (Wereldoriëntatie)
Deel: Aardrijkskunde
Zie bundel voor 2 samenvattingen voor de prijs van 1.
Of de complete bundel voor de kennisbasis toets wereldoriëntatie
,Inhoud
Hoofdstuk 1. Kaart en atlas....................................................................................................................2
Hoofdstuk 2. Weer en klimaat................................................................................................................3
Hoofdstuk 3. Landschappen in Nederland..............................................................................................8
Hoofdstuk 4. Nederland en het water..................................................................................................11
Hoofdstuk 5. Actieve aarde..................................................................................................................15
Hoofdstuk 6. Bevolking en ruimtelijke inrichting..................................................................................19
Hoofdstuk 7. Bestuur in Nederland en Europese Unie.........................................................................22
Hoofdstuk 8. Bestaansmiddelen...........................................................................................................25
Hoofdstuk 9. Arm en rijk in de wereld..................................................................................................28
,Hoofdstuk 1. Kaart en atlas
Geografie en aardrijkskunde betekenen hetzelfde. Er wordt onderscheid gemaakt in twee soorten
geografie:
- Fysische geografie houdt zich bezig met de bestudering van fysische of natuurkundige
processen die het landschap normen of hebben gevormd.
- Sociale geografie bestudeert de rol van de mens op de aarde.
Geografen bestuderen natuurlandschappen en ingerichte landschappen. Een ingericht landschap
bevat inrichtingselementen: dingen die mensen aan het landschap hebben toegevoegd (wegen,
huizen, fabrieken).
KNAG Koninklijke Nederlandse Aardrijkskundig Genootschap
Mental image actueel wereldbeeld (Idee of beeld dat een mens heeft over de samenleving om
zich heen).
Multiperspectiviteit vanuit bepaalde invalshoeken iets bekijken.
Expanding horizon van dichtbij naar veraf.
5 schaalniveaus lokaal, regionaal, nationaal, continentaal en mondiaal.
Schaal 1 : 100 = 1 cm is in het echt 100 cm.
Schaalstok is een meetlat die op de kaart de afstand aangeeft.
Atlas
Atlaskaart bestaat uit: vlak-, lijn- en puntsymbolen, topografische
namen en coördinatenstelsel.
Er zijn 2 soorten kaarten:
- Overzichtskaart = staat en natuur
- Thematische kaart = geologisch, waterstaat en bodem
Er zijn ook nog zee- en waterkaarten.
- Alle kaarten worden gegeneraliseerd: dit houdt in dat er een deel wordt
weggelaten.
GIS Geografisch Informatie Systeem = is een computersysteem dat
geografische data verwerkt, opslaat en een duidelijk beeld geeft.
Remote sensing afstand waarnemen
Plaatsbepaling op aarde
De evenaar Equator (Een denkbeeldige lijn midden op aarde tussen de noord- en de zuidpool).
De evenaar loopt van oost naar west en dat is de breedtegraden (ofwel parallel)
Afstand tot de evenaar = breedteligging.
Meridianen De lijnen die van de noord- naar de zuidpool lopen zijn halve cirkels. (Geografische
lengte). Er zijn 360 meridianen. De nulmeridiaan is de geografische lengte.
Vakkenstelsel Een raster ontstaat door de lijnen die de aarde verdelen in vakken. Dit is het
vakkenstelsel.
Tijdzone = Een tijdzone is een gebied op aarde met een gelijke tijd.
De aarde staat schuin ten opzichte van de zon. Hierdoor schijnt de zon op één gedeelte van de aarde,
daar is het dag. Aan de andere kant is het nacht.
GPS Global Positioning System. Een wereldwijd system voor plaatsbepaling.
Plaatsbepaling en topografie het beschrijven en in kaart brengen van zichtbare objecten en
geografische verschijningsvormen van een gebied.
, Hoofdstuk 2. Weer en klimaat
Zonnestelsel Alle elementen samen: de aarde, planeten, de zon, manen, kometen en asteroïden.
Asteroïden = kleine planten. Een planeet is een grote bol van gas of steen.
Planten dichtbij de zon: Mercurius, Venus, de aarde en Mars.
Gasplanten bestaan voornamelijk uit waterstof.
De atmosfeer/dampkring de lucht om de aarde. Hieronder de opbouw:
- Exosfeer ↑
- Thermosfeer
- Mesosfeer
- Stratosfeer
- Troposfeer ↓
Daarnaast beschermd de atmosfeer de aarde tegen meteorieten.
Broeikaseffect Koolstofdioxide (O²) is een broeikasgas. Dit houdt de warmte van de zon in de
atmosfeer.
Ozonlaag Beschermt de aarde tegen gevaarlijke ultraviolette (UV) straling. De ozonlaag is de
stratosfeer en de mesosfeer.
Het weer
De toestand van de atmosfeer op een bepaalde plaats op een bepaald moment.
Bij weer gaat het om weerselementen: wind, neerslag en temperatuur.
Het klimaat = De gemiddelde toestand van het weer over een langere tijd (>30 jaar) in een groot
gebied.
Aardas
De baan die de aarde om de zon maakt noem je de ellipsvorming.
In gebieden ten noorden van de noordpoolcirkel is het 24 uur licht, dit verschijnsel wordt de
middernachtzon of pooldag genoemd.
In gebieden ten zuiden van de zuidpoolcirkel is het vrijwel 24 uur nacht, dit noem je de poolnacht.
Na een halfjaar verandert dit in noord en zuid.
Seizoenen
Deze ontstaan door een schuinerestand van de zon op de aardas.
21 maart = de zon staat loodrecht op de evenaar (lente).
21 juni = de zon staat loodrecht op de noordelijke keerkring Kreeftskeerkring (zomer).
23 september = de zon staat loodrecht op de evenaar (herfst).
21 december = de zon staat loodrecht op de zuidelijke keerkring Steenbokskeerkring (winter).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Anouk2010. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.