Europees Hof voor de Rechten van de Mens, Stes Colas Est and Others v. France,
application no. 37971/97, 16 April 2002.
- Inval van de Franse mededingingsautoriteit bij Franse bouwondernemers
- De invallen hadden plaatsgevonden zonder een specifieke rechterlijke machtiging
- In deze zaak (Stes Colas Est.) waren het drie rechtspersonen die aanspraak maakten
op bescherming onder art. 8 EVRM
- Het EHRM stelde in deze zaak voorop dat het EVRM als living instrument moest
worden beschouwd dat naar present-day conditions geïnterpreteerd dient te worden.
daaraan voegde het EHRM toe dat de tijd was gekomen om te overwegen dat ‘in
certain circumstances the rights guaranteed by art. 8 of the Convention may be
construed as including the right to respect for a company’s registered office, branches
or other business premises’. Met deze overweging heeft het EHRM in beginsel
aanvaard dat rechtspersonen voor wat betreft door hen gebruikte ruimten
bescherming kunnen ontlenen aan art. 8 EVRM
o Vertaling: ‘in bepaalde omstandigheden kunnen de rechten die worden
gewaarborgd door artikel 8 van het Verdrag worden uitgelegd als het recht op
eerbiediging van de statutaire zetel, vestigingen of andere bedrijfsruimten van
een onderneming’
- In bepaalde omstandigheden is art. 8 EVRM dus ook op bedrijfsruimten van
toepassing rechtspersonen kunnen net als natuurlijke personen
bescherming aan dit artikel ontlenen
- Verweer Frankrijk: geen sprake van inbreuk 8 EVRM er was gebruikgemaakt van
de wettelijke bevoegdheid tot binnentreden, er was geen actieve doorzoeking, de
inbreuk op het huisrecht zou proportioneel zijn in verhouding tot het publieke belang
dat werd nagestreefd (het bestrijden van kartelafspraken)
- Een kantoor en bedrijfsruimten kunnen onder het begrip home vallen
Europees Hof voor de Rechten van de Mens, Zakharov v. Russia, application no. 47143/06,
04 December 2015.
- Aanleiding: aftap-apparatuur die Russische mobiele netwerkproviders op bevel van
de regering op hun netwerken hebben geïnstalleerd
- Zakharov: de Russische veilheidsdienst kan met deze apparatuur direct mobiel
telefoonverkeer aftappen, zonder rechterlijke machtiging die eigenlijk vereist is
volgens Russische wetgeving
- Essentie: niet: het in bulk aftappen en elektronische communicatie wel: wetgeving
op basis waarvan de Russische veiligheidsdienst aangewezen personen kan
aftappen
- Zakharov klaagt dat het enkele bestaan van de Russische aftapwetgeving een
inmenging is met zijn recht op privacy zoals in art. 8 EVRM
- Hof: verheldert de voorwaarden waaronder iemand over aftapwetgeving kan klagen
normaal gesproken toetst het Hof nationale wetgeving niet in abstracto, maar
beoordeelt het alleen de toepassing van regels in een concreet geval. In het geval
van geheime surveillance maakt het hof sinds Klass en Anderen/Duitsland soms een
uitzondering (een verzoeken weet meestal niet of/dat zij slachtoffer is van geheime
surveillance, omdat het in het geheim plaatsvindt. = ontvankelijkheidsvereiste van art.
34 EVRM) in dat soort gevallen kan onder omstandigheden toch de slachtoffer-
status worden toegekend zodat burgers niet van rechtsbescherming worden
uitgesloten.
- De vraag of iemand bij het Hof kan klagen over aftapwetgeving, hangt voortaan
af van het bereik van de regels, en van de kwaliteit van de rechtsbescherming
op nationaal niveau. Ten eerste bekijkt het Hof of de verzoeken misschien is
afgetapt, ofwel omdat ze behoort tot een specifieke groep personen waar de
beklaagde regels op zien (bijv. mensen die verdacht worden van terroristische
, plannen), of omdat de regels simpelweg alle gebruikers van elektronische
communicatiediensten treffen, door een systeem in te stellen waaronder ieders
communicatie onderschept kan worden. Ten tweede onderzoekt het Hof of het
nationale rechtssysteem effectieve rechtsmiddelen beidt aan iemand die vermoedt
dat ze is afgetapt. Als er geen rechtsmiddelen zijn, heeft de verzoeker sowieso recht
van klagen, want in zo’n geval is het niet onredelijk dat burgers het gevoel hebben
dat aftapbevoegdheden worden misbruikt. Als er wel rechtsmiddelen zijn, moet de
verzoeker bewijzen dat ze vanwege haar persoonlijke situatie mogelijk het risico loopt
om afgetapt te worden
- Met betrekking tot de effectiviteit van het toezicht achteraf, herhaalt het Hof het
belang van kennisgeving en informatieverstrekking aan de betrokkene. Iemand
heeft namelijk alleen toegang tot de rechter of een klachtenprocedure bij een andere
toezichthouder als ze weet dat ze is afgetapt
- Het recht op privacy (8 EVRM) impliceert nog geen ‘right to be informed’ over
geheime surveillance, maar het gaat met deze uitspraak wel die kant op
Info uit Q&A college:
- Massa surveillance zaken:
o Rechtsregel: Je hoeft niet te zeggen: ik kan aantonen dat ik ben geraakt je
kan zeggen: er is een massa surveillance praktijk en die is niet legitiem,
HvJEU zal dan oordelen is tamelijk uniek
Sakarov/rusland
o In abstracto toets in het abstracte bekijken of het regime voldoet aan alle
voorwaarden
o De 9 voorwaarden moet je kennen maar niet heel gedetailleerd
Europees Hof voor de Rechten van de Mens, Mosley v. The United Kingdom, application
no. 48009/08, 10 May 2011.
- Vrijheid van meningsuiting. Recht op privacy. Fatsoensnorm voor de media om
publicaties vooraf te laten zien aan slachtoffers. Chilling effect van een algemene
verplichting
- Geconcludeerd wordt dat het gedrag van News of the World ernstige afkeuring
verdient. Het Verenigd Koninkrijk heeft echter geen positieve verplichting bij artikel 8
EVRM geschonden. De Lidstaten zijn niet verplicht een juridisch bindende regeling in
te voeren die journalisten verplicht de slachtoffers van een voorgenomen publicatie
vooraf te waarschuwen. De klacht is dus ongegrond.
- Dient het nationaal recht te voorzien in een wettelijke pre-notification (inzage) van de
inhoud van een publicatie door de media over privé-aangelegenheden van bekende
personen voorafgaand aan de plaatsing ervan?
- EHRM: Het EHRM geeft aan dat in het Verenigd Koninkrijk maatregelen zijn
genomen om het recht op privacy tegen inbreuken door de media te beschermen. Zo
kan er schadevergoeding toegekend worden. Gelet op de aard van de in het geding
zijnde rechten waaronder het recht op meningsuiting, in het bijzonder de persvrijheid
en de rol die de media in onze samenleving als democaratische rechtsstaat hebben,
en het gegeven dat er geen sprake is van Europese consensus betreffende een pre-
notification, geldt er een grote ‘margin of appreciation’ voor de Staat om uitvoering te
geven aan de bescherming van het recht op privacy. Een preventieve maatregel als
de pre-notification zou noodzakelijkerwijs een algemene strekking hebben: alle
perspublicaties die inbreuk kunnen maken op het recht op privacy zouden eronder
vallen. Om effectief te zijn zou schending van een wettelijke pre-notification regeling
zware sancties, zoals punitieve boetes en strafrechtelijke sancties, moeten kennen
en dat zou weer kunnen leiden tot een ‘chilling effect’ bij politieke verslaggeving en
onderzoeksjournalistiek, die een vergaande bescherming onder art. 10 EVRM
genieten. De zaak voor het EHRM betreft de positieve verplichting van het Verenigd
Koninkrijk onder art. 8 EVRM om een algemene pre-notificatie regeling op te stellen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mg99x. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,99. Je zit daarna nergens aan vast.