NEUROLOGIE
INLEIDING
wpo en hoc overlappende vragen tijdens examen
Het opleidingsonderdeel Module neurologie I behandelt:
1) gebaseerd op inzicht in de biologische en psychologische processen van stress, de toepassing van
ontspanningstherapievormen (progressieve relaxatie, autogene training).
2) testing van de motorische en sensorische functies bij patiënten met een neurologische aandoening
3) het klinisch therapeutisch onderzoek, het bepalen van therapiedoelen en het uitwerken en uitvoeren van
een kinesitherapeutisch behandelplan bij patiënten met een perifeer zenuwstelsel (wortel-, plexus-,
zenuwaandoening, facialis parese, polyneuropathieën en ziekte van Guillain-Barré)
H1 STRESS EN STRESSMANAGEMENT
Betekenis
Stress is een aanhoudelijke geestelijke druk = spanning
Als de fysieke of psychologische belasting hoger is dan de belastbaarheid
Stress tijdens revalidatie
Bij P, partner en omgeving, (zorg)personeel, therapeut
1. BIOLOGISCHE ASPECTEN VAN STRESS
Eustress vs distress
Stress w doorgaans als negatief en verband houdend met een slechte mentale en fysieke gezondheid beschouwd.
Selye (1975) wees er echter op dat stress zelf een door adrenaline en/of cortisol gevoede opwinding is, relatief
neutraal van aard, maar door de context ofwel plezierige eustress ofwel pijnlijk leed wordt weergegeven.
- Eustress
o Een vorm van stress die een gunstig effect heeft op de gezondheid, motivatie, prestaties en
welzijn.
o Uitdaging, stimulering, adaptie
- Distress
o het soort stress waar we het over hebben als we het over stress hebben. Vorm van stress met
negatieve gevolgen
o Geen of onvoldoende adaptiemogelijkheid aan de dysbalans belasting/belastbaarheid
o Indien negatieve consequenties en niet kunnen ontsnappen à nadelige effecten op biologisch
en psychologisch functioneren
Omgekeerd U-vormig model v stress - productiviteit afh stressniveau
1
,Te gerust zorgt voor lage productiviteit. Je hebt zekere maten van stress nodig om productief te zijn & goed te
presteren. Echter te grote vorm v stress laat de productiviteit ook afnemen (negatieve invloed).
Optimaal stressniveau is afhankelijk vd moeilijkheid vd taak. Niveau van stress neemt toe naarmate de
moeilijkheid. Voor een erg complexe taak is er best niet een te hoog stressniveau voor een goede uitvoering, bij
een eenvoudige taak mag het stressniveau wel hoger zijn. Bv praktijkexamen: je kent de kennis goed en je hebt
dus minder kans om slecht te presteren door stress. Bij moeilijke materie zal je onder stress slechter presteren.
= Stress effect tov stress intensiteit
- Hoge intensiteit v stress & negatief effect = distress
- Matige intenisiteit v stress & positief effect = eustress
- Geen stress: apathie, verveling, onderstimulatie en gevolg slechte prestatie
Lichamelijke kenmerken v chronische stress
- Slaapproblemen
- Prikkelbaarheid
- Hoofdpijn
- Duizeligheid
- Maagpijn
- Vermoeidheid
- Gebrek aan energie
- Vergeetachtigheid
- Hartkloppingen
- Concentratieproblemen
- Fysiek
o Verhoogde spiertonus
o Toegenomen pijnzin
o Afname kwaliteit vh BW
o Verlaagde mechanische belastbaarheid (rugklachten)
o Vertraagd weefselherstel
2
,Neuro-psycho-fysiologie
Bij chronische stress: geintegreerde aanpak van stress op psychologisch en neurofysiologisch systeem nodig
- Stressgerelateerde somatische veranderingen
- Hoge aspecifieke arousal en aselectiviteit binnen het zs
Vb
- Ontstekingen in peesweefsel à weefselschade aan BW, minder snel herstel
- Verhoogde tonus in rusttoestand v nek-en/of rugspieren à daling pijndrempel (pijn bij prikkels die
normaal niet pijnlijk zijn)
Het verwerken van en omgaan met stressvolle situaties vereist de inzet
van complexe mechanismen die hersenen en lichaam integreren.
De reactie op stressvolle stimuli (stressoren) wordt uitgedrukt door een
grote verscheidenheid aan hersenstructuren die gezamenlijk in staat zijn
gebeurtenissen te detecteren of te interpreteren als echte of potentiële
bedreigingen. De identificatie van een stressor leidt tot activering van
twee belangrijke assen van het stresssysteem en het vrijkomen van
mediërende moleculen: de hypothalamus-sympathicus-bijniermerg as
(mogelijke route), die noradrenaline en adrenaline afscheidt, en de
hypothalamus-hypofyse-bijnierschors as (andere mogelijke route), die
glucocorticoïden afscheidt. Worden deze assen eenmaal geactiveerd dan
genereren zij een gecoördineerde reactie die binnen enkele seconden
begint en dagen kan aanhouden.
Om dit te bereiken bevordert de stressrespons systematisch de
mobilisatie van energie, metabolische veranderingen, activering van het
immuunsysteem en onderdrukking van het spijsverterings- en
voortplantingssysteem.
Meer specifiek in de hersenen induceert de stressrespons korte- en langetermijneffecten via niet-genomische,
genomische en epigenetische mechanismen.
Deze centrale effecten leiden tot veranderingen in de cellulaire prikkelbaarheid en in de synaptische en
neuronale plasticiteit. Tezamen bemiddelen deze ‘body-brain’ effecten veranderingen in fysiologie en gedrag die
aanpassing en overleving mogelijk maken.
Stress en het neuro-endocriene systeem
Stressoren hebben een invloed op de hormonen o.a.: adrenaline en noradrenaline (= catecholaminen) & cortisol
(= glucocorticoïd)
3
, 1. Hypothalamus-sympathicus-bijniermergas
- Sympathische centra in de hypothalamus
- kernen in de hersenstam (vb ademhalingsregulatie)
- Locus coeruleus (hersenstam) = belangrijk sympathisch centrum; onderdeel van het reticulair
activeringssysteem (RAS); projecteert uitgebreid op de hersenen
- De orthosympathicus is actief tijdens actie, de parasympathicus meer bij rust
bijniermerg:
> wordt gestimuleerd door sympathische zenuwen (acetylcholine als neurotransmitter)
> stimulatie leidt normaal tot afgave van adrenaline in het bloed
> bij stress: adrenaline + noradrenaline afgave in het bloed
Effecten v adrenaline en noradrenaline:
- noradrenaline stimuleert de alfa-adrenerge receptoren van de doelorganen:
o versterking van de prikkel-responsrelatie
- adrenaline stimuleert de bèta-adrenerge receptoren:
o Stimuleert de organen nodig voor fysieke actie en remt de andere organen
§ vasodilatatie van hart en spieren
§ remming van de darmwerking (verminderde werking gladde spieren van de darmen)
§ vrijmaking van glucose (vb. om spierwerking te stimuleren)
§ fight-flight reactie (FFF)
§ Voorbereiden op ‘actie’
2. Hypothalamus-hypofyse-bijnierschorsas
- Bij stress komen glucocorticoïden vrij uit de bijnierschors
- Corticoïden (cortisol) verschijnen bij een duidelijke overschrijding van de biologische en psychologische
belastbaarheid (signalering van alarmsignalen)
- Cortisol is meetbaar in het bloed als parameter voor stress
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Josie656. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.