In dit document vind je de leerdoelen van de hoorcolleges in blok B. Daarnaast staat er veel extra informatie in. Deze informatie is een samenvatting van de boeken/hoofdstukken en artikelen die gelezen moesten worden.
Leerdoelen
Week 1
Leerdoelen HC1
Kan pijn onderverdelen in nociceptieve, neuropathische en nociplastische pijn, beschrijft wat de
kenmerken hier van zijn en globaal welke mechanismes hieraan ten grondslag liggen:
Definitie pijn:
Een onplezierige sensorische en emotionele ervaring, geassocieerd met actuele of potentiële
weefselschade, of beschreven in termen van dergelijke schaden.
Nociceptieve:
Is pijn veroorzaakt door actieve of dreigende weefselschade die leidt tot activering van de perifere
nociceptoren. De weefsel schade kan
Somatisch→ huid spier bot: constant, knagend kloppend, stekend zurend, scherp begrensd en
gelokaliseerd
Visceraal→ organen: aanvalsgewijs, diep, knijpend, slecht begrensd en moeilijk te lokaliseren.
Neuropathische:
- Zenuw pijn: de pijn ontstaat meestal door een ontsteking, beklemming of beschadiging van
een zenus. De pijn houdt vaak weken tot maanden aan, en kan soms hevige pijnscheuten
geven. Zenuwpijn is tintelende, prikkelende, branderige pijn, soms alleen aan 1 kant.
Nociplastische pijn:
- Centrale sensitisatie
- Er is geen directe schade
- Context speelt ook een rol
Kan uitleggen dat de context, cognities, emoties en gedrag van een persoon de ervaring van pijn
kunnen beïnvloeden:
Deze 3 hangen dicht samen. Stel je weet dat als je door je enkel gaat je 6 maanden niet mag sporten
(cognitie). Ga je negatief denken en zul je niet blij zijn (emoties). Vervolgens baal je er van en kun je
medelijden met jezelf krijgen. Hierdoor wordt de pijn erger (gedrag).
Het kan ook zijn dat je minden in een wedstijd zit en je dan minder pijn ervaart doordat je door wilt
spelen.
Kan de relatie tussen noxische prikkel, nociceptie, pijngewaarwording en pijnperceptie uitleggen:
Noxische prikkel:
Een pijnlijke prikkel. Die prikkel die ervoor zorgt dat er signalen worden doorgegeven aan de
nociceptoren zodat de ‘pijncirculatie’ gestart kan worden. Dit kan een mechanische, thermische of
chemische (noxische) prikkel zijn.
Nociceptie
De receptie van de pikkel en het signaal van de pijnreceptoren, en pijngewaarwording, namelijk de
perceptie van de nociceptieve signalen. Acute pijn na letsel. Zenuwimpulsen worden geactiveerd
door weefselschade. Nociceptoren: De receptoren voor pijnsensaties, komen vrijwel overal in het
lichaam voor, met uitzondering van het centrale zenuwstelsel. Vrije zenuwuiteinden zonder
gespecialiseerde kapsels om specifieke signalen op te vangen. Vrijwel alle prikkels (mechanisch,
chemisch, thermisch) kunnen leiden tot activatie van nociceptoren.
Pijngewaarwording
Het subjectieve gevoel ‘pijn’
, Pijnperceptie:
De verschillende aspecten van pijn en pijnbeleving geven de complexiteit van de verwerking van
pijnprikkels door het zenuwstelsel weer. Je hebt pijnperceptie op het gebied van fysiologie
(pijngewaarwording) en van psychologie (pijnbeleving).
Kan uitleggen wat primaire en secundaire nociceptieve pijn is, wat de kenmerken hiervan zijn en
hoe deze verschillend worden verwerkt in het zenuwstelsel:
Primaire nociceptieve pijn:
Als eerste wordt de prikkel via snelle, dikke gemyeliniseerde Aα-vesels naar ruggenmerg geleid. Dit
wordt direct gevoeld en is schep en duidelijk gelokaliseerd. Waaneer de beschadigde prikkel wordt
opgegeven verdwijnt deze pijn. De gemyeliniseerde Aα-vesels maken als snelst geleidenden
cociceptieve vezels deel uit van de reflexboog van terugtrekreflexen.
Secundaire nociceptieve pijn:
Als reactie op de weefselschade ontstaat er in het weefsel een ontstekingsreactie. De
ontstekingsmediatoren die hierbij vrijkomen uit kapotte cellen en uit de cellen van het
afweersysteem, zorgen voor het prikkelen van andere vrije zenuwuiteinden. De vezels die deze
prikkels doorgeven aan het ruggenmerg zijn langzame, dunnen, ongemyeliniseerde c-vezels. Deze
pijn wordt secundaire pijn genoemd. Prikkeling van c-vezels veroorzaakt doffe, zeurende pijn die
minder goed te lokaliseren is. de pijn heeft sterke emotionele component.
De pijn blijft aanwezig zo lang als de ontstekingsreactie duurt, maar kan naar de achtergrond
verdwijnen als je het minder aandacht geeft.
Deze pijn kan ook blijven bestaan wanneer de schade en ontstekingsreactie verdwenen is. dan is er
sprake van chronische pijn.
Kan uitleggen hoe perifere en centrale sensitisatie ontstaan:
Perifere sensitisatie:
C-vezels hebben nog een andere functie naast het geleiden van de pijn prikkel. Ze geven aan de
distale uiteinde een speciale stof af in het weefsel: supstance-P (SP). Hierdoor voel je de pijn niet
alleen op de plek van schade maar ook er omheen.
SP stimuleert namelijk het lokale ontstekingsproces in het beschadigde weefsel. Dit gebeurt op basis
van zogenoemde axonreflex. Deze reflex zorgt ervoor dat de prikkel niet alleen naar het ruggenmerg
gaat maar ook via vertakkingen terug het weefsel in waar nog meer SP word afgegeven. Het
ontstekingsgebied wordt uitgebreid.
SP zorgt voor een verlaging van de prikkeldrempel van C-vezels en stimuleert de eigen C-vezels om
zelf actiepotentialen op te wekken. De reactie in het ontsteking gebeid worden perifere sensatie
genoemd.
De lage prikkeldrempel van c-vezels veroorzaakt een verhoogde gevoeligheid voor pijn: hyperalgesie
Ook worden door de uitbreiding van het ontstekingsgebied prikkel die normaal niet pijnlijk zijn (zoals
tast) als pijnlijk ervaren: allodynie
Centrale sensitisatie:
De nociceptieve prikkels (van aβ- en C-vezels) worden eerst naar de thalamus vervoerd. Daar worden
de prikkels verdeeld. Een deel gaat naar de somatosensorische schors, waar de precieze locatie en
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Fiona333. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
