Inhoud
1. Muziek in de kleuterklas..............................................................................................................................................4
1.1. De muzikale omgeving van de kleuter..................................................................................................................4
1.2. Kleuterkenmerken................................................................................................................................................4
1.2.1. Fantasie..........................................................................................................................................................5
1.2.2. Spelenderwijs leren en experimenteren........................................................................................................5
1.2.3. De kleuterleidster als voorbeeld....................................................................................................................5
1.2.4. Egocentrische of sociale omgeving................................................................................................................5
1.2.5. Een kleuter zit niet stil...................................................................................................................................6
1.2.6. Kleuterzappen: de concentratie is op!...........................................................................................................6
1.2.7. Herhaling.......................................................................................................................................................6
1.2.8. Muziek als kleuteruurwerk............................................................................................................................6
1.2.9. Nieuwsgierige kleuters - kijkruimte...............................................................................................................6
VB: kijkbanken plaatsen, bij muziek kleuters laten plaatsnemen als publiek...............................................................6
1.3. Muziek en de algemene ontwikkeling...................................................................................................................6
1.3.1. Ontwikkeling in de omgeving.........................................................................................................................6
1.3.2. Sociale ontwikkeling......................................................................................................................................7
1.3.3. Emotionele ontwikkeling...............................................................................................................................7
1.3.4. Denkontwikkeling..........................................................................................................................................7
1.3.5. Motorische ontwikkeling...............................................................................................................................7
1.3.6. Zintuiglijke ontwikkeling................................................................................................................................7
1.3.7. Muzische ontwikkeling..................................................................................................................................7
1.3.8. Taalontwikkeling............................................................................................................................................8
1.4. muzikale omgangsvormen – werkvormen............................................................................................................8
1.4.1. soorten muzikale omgangsvormen/werkvormen..............................................................................................8
1.4.2. mogelijke koppeling aan activiteiten in de klas..............................................................................................9
1.5. muzikale inhouden in de kleuterklas..................................................................................................................10
1.5.1. Duiding muzikale inhouden.........................................................................................................................10
1.5.2. Muzikale tegenstellingen.............................................................................................................................11
2. Muzikale omgangsvormen in de kleuterklas..............................................................................................................13
2.1. Muziek maken: zingen........................................................................................................................................13
2.1.1. kenmerken van een goed kleuterlied...........................................................................................................13
2.1.2. wat met commerciële liedjes?.....................................................................................................................14
2.1.3. Wat met liedjes uit de oude doos?..............................................................................................................14
2.1.4. Hoe zingen we voor een groep kleuters?.....................................................................................................14
2.1.5. Hoe zing je op de juiste toonhoogte?..........................................................................................................14
2.1.6. En de stemtechniek?....................................................................................................................................15
1
, 2.1.7. functionele kleuterliederen.........................................................................................................................15
2.1.8. Structuur van een activiteit bij een themalied.............................................................................................16
! luid zingen is niet schreeuwen.............................................................................................................................18
Speels werken met het themalied – moment 1.....................................................................................................18
Speels werken met het themalied – moment 2.....................................................................................................18
Speels werken met het themalied – moment 3.....................................................................................................18
Gesprekje over de inhoud van het lied..................................................................................................................18
Prenten op volgorde leggen...................................................................................................................................18
Meespelen met bodysounds.................................................................................................................................18
Lied uitbeelden ZORG IN HET EERSTE MOMENT ZEKER VOOR EEN MUZIKALE SPELVORM...................................18
Meespelen met slaginstrumenten.........................................................................................................................18
Meestappen in de maat van het lied.....................................................................................................................18
Spelen met dynamiek............................................................................................................................................18
Afwisselend zingen VOORZIE GENOEG SPELVORMEN IN HET TWEEDE MOMENT.................................................18
Woorden vervangen..............................................................................................................................................18
Inwendig zingen HEB GEEN SCHRIK OM SPELVORMEN TE HERHALEN MET EEN VARIANT....................................18
2.1.9. Uitgewerkte activiteit: discoridder...............................................................................................................18
2.2. Muziek maken: instrumentaal musiceren...........................................................................................................18
2.2.1. Instrumenten op kleutermaat......................................................................................................................18
2.2.2. Kleuters en slaginstrumenten..........................................................................................................................22
2.2.3. Muzikaal moment met instrumenten..........................................................................................................22
2.2.4. Een lied begeleiden met instrumenten........................................................................................................23
2.2.5. Een muzikaal verhaal met instrumenten.....................................................................................................24
2.2.6. Instrumententussendoortjes.......................................................................................................................25
2.3. Luisteren naar muziek – nadenken en praten over muziek.................................................................................25
2.3.1. opbouw van een activiteit – muzikaal moment...........................................................................................26
2.3.2. muziek uitkiezen..........................................................................................................................................28
2.3.3. Wat met het technische aspect...................................................................................................................28
2.3.4. Enkele luistervoorbeelden voor in de klas...................................................................................................29
2.4. Muziek lezen en noteren....................................................................................................................................29
2.4.1. mogelijkheden per leeftijdsgroep................................................................................................................29
2.4.2. woordkaarten..............................................................................................................................................29
2.4.3. Van concrete notatie naar grafische notatie................................................................................................30
2.4.4. Voorbeeldfunctie bij het grafisch tekenen...................................................................................................30
2.4.5. Een muzikaal moment of een tussendoortje?.............................................................................................30
2.5. Muziek ontwerpen – improviseren.....................................................................................................................31
2.5.1. soorten klankbronnen.................................................................................................................................31
2.5.2. een muzikaal moment of een tussendoortje?.............................................................................................31
2
, 2.6. Op muziek bewegen...........................................................................................................................................32
2.6.1. kleuters willen bewegen..............................................................................................................................32
2.6.2. creëren van een veilige leeromgeving.........................................................................................................32
2.6.3. bewegingslokaal..........................................................................................................................................32
2.6.4. onderdeel van een muzikaal moment of als activiteit op zich?...................................................................32
2.6.5. duidelijke instructies....................................................................................................................................32
2.6.6. hoe bewegen?.............................................................................................................................................32
2.6.7. wanneer bewegen?.....................................................................................................................................34
2.6.8. ritmiek in de kleuterklas..............................................................................................................................34
3. Muziek van maandag tot vrijdag................................................................................................................................35
3.1 muzikale activiteiten in de kleuterklas.................................................................................................................35
3.2. functionele liederen............................................................................................................................................35
3.3. themaliederen....................................................................................................................................................35
3.4. speelliederen......................................................................................................................................................36
3.5. muzikale momenten...........................................................................................................................................36
3.5.1. wat - wanneer?............................................................................................................................................36
3.5.2. Uitwerking...................................................................................................................................................36
3.5.3. voorbeeld stof is supertof – luisteren naar muziek (zie p206ev)..................................................................37
3.6. muzikale tussendoortjes.....................................................................................................................................37
3.6.1. wat – wanneer?...........................................................................................................................................37
3.6.2. Voorbeelden muzikale tussendoortjes (zie p211 ev)...................................................................................37
3.7. De muziekhoek...................................................................................................................................................37
3.7.1. Omschrijving................................................................................................................................................37
3.7.2. Organisatie en veiligheid..............................................................................................................................37
3.7.3. Voorbeeld muziekhoek (zie p219 ev)...........................................................................................................37
3
, Muziek didactiek – De beste maatjes
1. Muziek in de kleuterklas
1.1. De muzikale omgeving van de kleuter
Van kleins af aan komen kinderen met muziek in aanraking
- Worden geboren met een gevoeligheid voor muziek
- Reageren op geluiden al van tijdens de zwangerschap
- Doel: rustig worden en plezier beleven
Tijdens de voorschoolse periode in contact komen met muziek:
- Er worden liedjes gezongen
- Horen muziek op radio/tv
- Experimenteren met hun stel
- Speeltjes met muziek
Vanaf de schooltijd:
- Kleuterleidster speelt cruciale rol door op een bewuste manier met muziek om te gaan
o Kinderen laten zingen
o Instrumenten laten bespelen/beluisteren
o Op muziek bewegen
o Zintuigen gebruiken: voelen aan instrumenten, luisteren naar muziek, kijken hoe muziek gemaakt
wordt, proeven van muziekstijlen
o = eerste educatieve stappen van muziektaal aanbieden waarbij de kleuters hun muzikale
mogelijkheden leren ontdekken
o = ruim aanbod aanbieden aan muziek en muzikale activiteiten
Muziek van alle stijlen
Muziek met alle mogelijke klankbronnen als input
Gebruik maken van alle mogelijke omgevingsvormen; zingen, instrumenten bespelen,
luisteren, muziek spelen, op muziek bewegen…
1.2. Kleuterkenmerken
Om muziek op een optimale manier bij de kleuter te brengen, moeten we rekening houden met de algemene
kleuterkenmerken:
- Fantasie
- Spelenderwijs leren en experimenteren
- Kleuterleidster als voorbeeld
- Egocentrische of sociale omgeving
- Een kleuter zit niet stil
- Kleuterzappen: de concentratie is op
- Herhaling
- Muziek als kleuteruurwerk
- Nieuwsgierige kleuters – kijkruimte
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sien-basteleus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.