SAMENVATTING KENNISTOETS ONDERZOEKEN
Leerdoelen: De student kent de overeenkomsten en verschillen tussen EBP, praktijkgericht
onderzoek en fundamenteel onderzoek inclusief de bijbehorende onderzoekscycli.
En deel: Kan EBP definiëren en verschillende aspecten hiervan benoemen en kan de 5 stappen van
EBP benoemen en beschrijven.
EBP: Zorgvuldig en expliciet en oordeelkundig gebruik maken van het huidige beste bewijsmateriaal
(BoK) om beslissingen te nemen voor de individuele patiënten.
- EBP impliceert het integreren van individuele klinische expertise met het beste
bewijsmateriaal (BoK), en de voorkeuren wensen en verwachtingen van de patiënt bij de
besluitvorming
Wanneer er in de literatuur geen kennis voorhanden is die antwoord geeft op jou (PICO)
vraagstelling, moet je zelf praktijkgericht onderzoek uitvoeren om antwoord te krijgen.
Wetenschappelijk onderzoek vindt plaats in theorie op bijvoorbeeld een universiteit, terwijl
praktijkgericht onderzoek plaatsvindt in de praktijk zoals bijvoorbeeld op het HBO.
Hieronder een schema over welke onderzoeksmethode relevant is
Fundamenteel onderzoek Toegepast/praktijkgericht onderzoek
Vooral theoretische relevantie bij bv. DNA Vooral maatschappelijk relevantie Patient,
onderzoek naar erfelijkheid van kanker. organisatie en maatschappij kunnen er direct bij
Klinische en maatschappelijke relevantie blijkt gebaat zijn, dit zorgt voor oplossingen en
vaak later verbetering/innovatie van de praktijk
Leerdoelen: deel: Kan EBP definiëren en verschillende aspecten hiervan benoemen en kan de 5
stappen van EBP benoemen en beschrijven.
De student weet waar de PICO elementen voor staan en kan deze herkennen in een
onderzoeksvraag.
De student kent de systematiek van zoeken (zoekstrategie) naar wetenschappelijke literatuur en
kan voor de fysiotherapeut relevante elektronische databases benoemen.
De 5 stappen van EBP
1. Formuleer een beantwoorde vraag: PICO – formulering (respectievelijk Patiënt of probleem,
Interventie, Vergelijking en Uitkomst.
2. a: zoekstrategie: geef aan in welke databases je hebt gezocht. Zoek eerst naar
samengestelde of voorbeoordeelde evidence die te vinden is in Trip Databese en/of the
Cochrane Library. Ga daarna bv door met PubMed of Google Scholar.
, b: opbrengst zoekstrategie: geef aan wat voor artikelen je hebt gevonden en met welke je
verder gaat.
3. een kritische beoordeling op de methode van het onderzoek en op de resultaten: geef je
oordeel over de validiteit van de studie(s), dus goed, twijfelachtig of slecht. Dan op het
aspect van de resultaten geef je de belangrijkste resultaten van het onderzoek weer, denk
aan hoe belangrijk het gevonden resultaat is en hoe betrouwbaar.
4. Conclusie en toepassing in de praktijk: In het kort moet er een eigen conclusie over het
artikel weergegeven worden, en hierin moet aangegeven worden in hoeverre het toepasbaar
is op de afdeling. De voor – en nadelen dienen tegen elkaar af te worden gewogen.
Uiteindelijk wordt evidence- based aanbeveling geformuleerd.
5. Evaluatie: Alle stappen die zijn doorlopen m.b.t. EBP worden nog even onder de loep
genomen, wat ging goed en wat ging wat minder?
PICO uitgelegd
PICO-systeem
Het PICO-systeem dwingt als het ware de mensen om van te voren goed na te denken wat men
precies wil weten. Een ‘beantwoorde vraag’ kan met PICO geconstrueerd worden. Een goede vraag
met de juiste zoektermen per aspect in de juiste combinatie, leidt van veel zoekresultaten naar een
handjevol resultaten. Door uiteraard alle 4 de aspecten van het PICO-element te gebruiken, zorgt dit
ervoor dat je een nauwkeurige uitkomst krijgt. Overigens wordt het PICO-systeem het meest gebruikt
in de medische industrie. PICO staat voor: Patiënts/population/disorder, intervention, comparison en
outcome
Voorbeeld van PICO-geformuleerde vraag:
Zijn jongens tussen de 16 en 18 jaar (P) beter, gemeten in tijd dat een meisje naar hen luistert (O), in
staat om met een meisje te praten na 3 glazen alcohol (I) of zonder dat ze alcohol hebben gehad (C)?
Daarnaast zijn er een 7-tal soorten vragen:
Definiëren
Beschrijven
Vergelijken
Verklaren
Voorspellen
Evalueren
Voorschrijven
• Definiëren
, Wat verstaan we onder rookverslaving (P of O)
• Beschrijven
Hoe vaak komt rookverslaving(O) voor bij eerstejaars studenten fysiotherapie (P)
• Vergelijken
Komt rookverslaving (O) vaker voor bij jongens (E) dan bij meiden (C) bij de eerstejaars studenten
fysiotherapie (P)
• Verklarend
Hebben studenten (P) die roken (E) vaker een infectie van de luchtwegen (O) dan studenten die niet
roken (C)
• Voorspellen
Hebben studenten (P) die een aansteker bij zich dragen (E) een grotere kans op een luchtweginfectie
(O) dan studenten die geen aansteker bij zich dragen (C).
• Evalueren
Wat is het effect van een anti rookcampagne (I) bij eerstejaars studenten (P) op het aantal studenten
dat gaat roken(O).
• Voorschrijven
Wat is de beste manier van voorlichten (I,C) om te voorkomen dat studenten (P) gaan roken (O).
Zoekstrategie
Met zoektermen afgeleid van de relevante PICO-elementen uit de onderzoeksvraag zoeken in het
"venster"
Gebruik Booleaan operators (in HOOFDLETTERS):
AND: Includeert alleen artikelen waar beide termen in staan
OR: Includeert artikelen waar één van de termen in voorkomt
NOT: Excludeert artikelen waar deze term in voorkomt
Use of *: knee and knees; knee*
Example: spastic* AND (spinal AND cord AND injury OR stroke) AND electric* AND stimulation
Gebruik filters (taal, full text, methodologie, human, publicatiejaar)
Leerdoelen: De student kent de kenmerken, voor en nadelen onderzoeksdesigns: Randomized
Controlled Trial (RCT), cross-over, cohort, cross-sectional studies, case-control, case series en is in
staat deze designs te rangschikken op niveau van bewijskracht (level of evidence)
De student weet hoe een artikel gescreend kan worden op de waarde (Critical Appraisal)
