Samenvatting van het deel erfgoed, gegeven door Wim Oers.
Gebaseerd op cursus en lesnotities.
p 1-16: uitgebreide samenvatting
p 17-20: beknopte handgeschreven samenvatting
2. DEFINIËRING, INDELING EN CATEGORISERING
HINT: verschil indeling en categorisering (en onderdelen)
2.1 Definiëring
- Erfgoed = wat met van de voorouders erft -> nalatenschap
- = wat mensen waarderen, wat te bewaren waard is, zich mee identificeren,…
- = verzamelbegrip voor alles wat we overerven (materieel of immaterieel)
2.2 Indeling cultureel en natuurlijk erfgoed
- Cultureel erfgoed = door de mens gemaakt
o Vb: gebouwen, literatuur, kunst, taal, media,…
- Natuurlijk erfgoed = dat door de natuur is ontstaan
o Vb: natuurgebieden, fossielen, plant- en diersoorten,…
2.3 Categorisering
2.3.1 Materieel erfgoed
= tastbaar erfgoed
- Roerend erfgoed
o = verplaatsbaar, niet grondgebonden
o Vb: schilderijen, meubels, publicaties
o Mobiel erfgoed
Vb: voertuigen, vaartuigen, vloegtuigen,…
Behalve als het ingeschreven is in een land, dan behoort het tot dat land, dus
wordt het onroerend goed
o Vb: Coca-Cola = materieel roerend erfgoed
- Onroerend erfgoed
o = niet verplaatsbaar
o Monumenten (waardevol bouwkundig erfgoed)
Religieuze gebouwen, belforten, stations, bruggen, luchthavens,
sportcomplexen, oorlogs- & vredesmonumenten,…
o Landschappen
Natuurlandschappen, cultuurlandschappen, waardevol stedenbouwkundig
erfgoed,…
o Archeologische sites
o Varend erfgoed
o Heraldiek = wapenkunde, leer van familiewapens
- Slechts uitzonderlijk wordt onroerend goed verplaatst (vb: openluchtmuseum Bokrijk)
2.3.2 Immaterieel erfgoed
= niet tastbaar
- Omvat elementen van cultuur, traditie,…
- Vb: muziek, geuren, dans, religie, recepten, ambachten,…
1
,3. OORZAKEN VAN VERVAL
- ‘tand des tijds’ & speech over tijd
- De natuur heeft zijn eigen opruimingsstelsel
Tijd
- Kunstenaars waren altijd al geboeid en geïntegreerd door thema’s rond ‘tijd’ en
vergankelijkheid
3.1 De vier ‘elementen’ uit de klassieke filosofie
- Aarde
o Vb: aardbevingen
- Lucht
o Vb: winderosie
- Water
o Vb: sneeuw (vriesschade) – water (overstromingen) – damp
o Water zet uit als het vriest -> schade gaat optreden op zwakste punt
o !! als ontwerper: waar gaat al het vocht naartoe?
- Vuur
o Vb: brand, bezonning (zonlicht -> verkleuring), belichting,…
Deze 4 elementen zullen onder verschillende omstandigheden optreden:
- Normale omstandigheden
o Temperatuurschommelingen (uitzetting), winderosie, watererosie, vorst,…
- Bijzondere omstandigheden
o Blikseminslag, rukwinden, hevige regen- of sneeuwval, agressief milieu,…
- Uitzonderlijke omstandigheden
o Natuurrampen, orkaan, aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, tsunami, droogte,…
3.2 Schimmels of zwammen
- = ook fungi genoemd
- Schimmels + bacteriën = reducenten in ecosysteem
- Ecosysteem = natuurlijk systeem dat bestaat uit alle organismen in een bepaald gebied,
samen met abiotisch systeem en de wisselwerking tussen beide
- Schimmels zijn heterotroof = ze zijn afhankelijk van andere levensvormen voor hun
stofwisseling
- Bacteriën in de douche vermijden door:
o Damp afvoeren -> ventileren
o Genoeg licht
o Kuisen met verdund bleekwater en hitte
- Zwammen en bacteriën houden van:
o Donker
o Vocht
o Warmte
- Planten zich voort:
o Geslachtelijk: door sporen
o Ongeslachtelijk: vegetatieve wijze met schimmeldraden of door knopvorming
- Schimmels spelen een belangrijke rol bij de biologische afbraak van plantaardig materiaal
2
, 3.2.1 Gevaarlijk voor monumenten
Huiszwam
- = op verdiepingen en zolder
- = schadelijk voor houten constructies
- Vooral in vochtige en niet te koude omgeving
- Wat wijst er op huiszwam:
o Geur: ‘zweet’ van de zwam
o Kijken: sporen in stof -> oranje kleur
- Wat doet een huiszwam:
o Vanaf het begint te zweten gaat het groeien
o Vreet alles op
o Kan zich verplaatsen door mortel (niet door baksteen)
- Hoe behandelen:
o Verschroeien met brander of gas
Bij bakstenen
Oppervlakkig
o “au de javel” behandeling
Duur
Moet door experten gebeuren
o Zoeken naar vruchtlichaam
- Vb: verhaal van mycelium in kasteel en de barones
- Vb: verhaal van zijn neef en de buurman tandarts
Kelderzwam
- = enkel in kelders
- = zwart mycelium
3.3 Planten
- Ongebruikelijke plantengroei
o Vb: wortelschade aan funderingen en rioleringen
- Klimplanten
o Vb: woekerplanten zoals klimop
3.4 Dieren
- Insecten -> plagen
- Wormen
- Knaagdieren
- Uitwerpselen van dieren
- Vb: verhaal van Engeland “doodskloppertjes” die vrouwtjes lokken met lokroep
- Vb: huisboktor (soort kever), houtwormkever
o Komen in hout
o Eerst te weten komen welk beestje er in uw hout zit
o Vb door naar boorgaten te kijken of zoeken naar dode kevers (op de grond)
o Hoe bestrijden?
Met gassen (voor alles wat vliegt en kruipt)
Gevaarlijk voor uzelf!
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlotte96. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
