Samenvatting gezondheidscommunicatie
Contents
Week 1...................................................................................................................................................2
Hoofdstuk 1: Health communication: An introduction to theory, method and application...............2
Week 2...................................................................................................................................................3
Hoofdstuk 9: Risky health behaviors among adolescents and young adults.......................................3
Hoofdstuk 14: Campaigns and interventions......................................................................................6
Week 3.................................................................................................................................................12
Hoofdstuk 13: Media effects and health..........................................................................................12
Hoofdstuk 16: Risk and crisis communication..................................................................................15
Artikel: Swine flu and hype: A systematic review or media dramatization of the H1N1 influenze
pandemic (Klemm, Das & Hartmann)...............................................................................................19
Week 4.................................................................................................................................................23
Hoofdstuk 7: Factors affecting the patient.......................................................................................23
Hoofdstuk 8: Socio-cultural factors in health communication..........................................................26
Week 5.................................................................................................................................................30
Hoofdstuk 4: Providers’ perspectives on health communication: influences, processes and
outcomes..........................................................................................................................................30
Hoofdstuk 5: Approaches to studying provider-patient communication..........................................32
Hoofdstuk 11: Ethical issues in health communications...................................................................35
Week 6.................................................................................................................................................37
Week 7.................................................................................................................................................41
Hoofdstuk 12: New technologies in health communication.............................................................41
Hoofdstuk 15: Internet and eHealth.................................................................................................43
Artikel: Characteristics of narrative interventions and health effects: A review of the content, form,
and context of narratives in health-related narrative persuasion research (Graaf, Sanders &
Hoeken, 2016)..................................................................................................................................45
1
,Week 1
Hoofdstuk 1: Health communication: An introduction to
theory, method and application
(8-27)
Wat is gezondheidscommunicatie?
Er zijn verschillende definities van het begrip gezondheidscommunicatie. De definitie volgens de
auteurs van het boek luidt:
Gezondheidscommunicatie de studie van berichten die betekenis creëren in relatie tot fysiek,
mentaal en sociaal welzijn.
De natuur van onderzoek naar gezondheidscommunicatie
Onderzoek naar gezondheidscommunicatie is multidisciplinair, interdisciplinair en trans disciplinair.
Onderzoek kan worden uitgevoerd vanuit wetenschappelijk, interpretatief of kritische-culturele
paradigmatische perspectieven. Onderzoeksresultaten kunnen worden vertaald om een positieve
impact te hebben op de gezondheid en het welzijn van de samenleving.
Multidisciplinair onderzoek verschillende disciplines werken onafhankelijk van elkaar aan
een vraagstuk (bijv. gedragswetenschappers, artsen en communicatiewetenschappers
werken aan verslavingsvraagstukken)
Interdisciplinair onderzoek verschillende disciplines werken samen aan HPV vraagstuk,
bijv. RIVM: epidemiologen en communicatiespecialisten
Trans disciplinair verschillende disciplines integreren kennis rondom vraagstuk generen zo
nieuwe inzichten en theorieën
Naast alle niveaus van disciplinariteit kan er ook een onderscheid gemaakt worden tussen
fundamenteel en toegepast onderzoek.
Fundamenteel onderzoek ontworpen om theoretische modellen te testen en te verfijnen
Toegepast onderzoek probleem oplossen
Theorie een georganiseerde verzameling van concepten en uitleg over een fenomeen.
Kwantitatieve methoden data in numerieke vorm, die kan worden geanalyseerd middels
statistische technieken doel is uitkomsten van een steekproef generaliseren naar de populatie
Kwalitatieve methoden diepte-analyse; doel is een dieper begrip creëren.
2
,Week 2
Hoofdstuk 9: Risky health behaviors among adolescents and
young adults
Vier typen risicogedrag: gebruik van verdovende middelen, risicovol seksueel gedrag, geslacht
gerelateerd geweld en cyberpesten.
Gebruik van verdovende middelen
Substance use (gebruik van verdovende middelen) is een gezondheidsrisico van jongeren en
jongvolwassenen in de VS. Zij worden op jonge leeftijd geconfronteerd met beslissingen omtrent
alcohol- en drugsgeruik. Deze beslissingen hangen samen met ontwikkelingsmomenten, zoals eerste
relaties en prestaties, zoals afstuderen. De beslissingen van jongeren alcohol of drugs te gebruiken
hangt samen met verschillende factoren, zoals blootstelling aan risicovolle situaties en sociale
invloeden. Invloed vanuit familie en de omgeving wegen zwaar in deze beslissingen, maar invloed
van gelijken (hun drugsgebruik) en school wordt op jonge leeftijd steeds belangrijker. Andere
factoren die bijdragen in risicovol substance use zijn verlangens van onafhankelijkheid, makkelijkere
toegang tot alcohol en drugs, minder in de gaten gehouden worden door ouders en erbij willen
horen. Daarnaast zijn er mispercepties waarbij er wordt gedacht dat substance use helemaal niet zo
gevaarlijk is.
Vroegtijdige substance use in de puberteit leidt vaak tot drugsmisbruik op latere leeftijd, met meer
frequent gebruik, experimenteren met andere drugssoorten, meerdere soorten gebruiken en
stoornissen.
Tevens is er, vanwege de verlaging van remmingen en verminderd beoordelingsvermogen een link
gevonden tussen substance use en risicovol seksueel gedrag, wat kan leiden tot soa’s en ongewenste
zwangerschap. Ook kan het leiden tot rijden onder invloed, geweld en criminele activiteiten.
Risicovol seksueel gedrag
Risicovol seksueel gedrag kan gevolgen hebben voor de gezondheid, zoals soa’s, HIV of ongeplande
zwangerschap.
Evidence-based interventions zijn gebaseerd op eerder gevalideerde theorieën en zijn
wetenschappelijk getest.
Geslacht gerelateerd geweld (GBV)
Dit gaat over verkrachting, seksueel misbruik, psychische of mentale mishandeling of economische
achterstelling. Het is vaak het gevolg van sociaal toegeschreven geslachtsverschillen, normen die
zorgen voor ongelijkheid en de noodzaak om macht of invloed uit te oefenen over individuen van het
andere geslacht. De slachtoffers zijn meestal vrouwen. Er zijn verschillende vormen van dit type
geweld, zoals intiem partnergeweld, verkrachting (door bekenden of vreemden), huiselijk geweld,
gedwongen prostitutie of mensenhandel en genitale verminking. Er wordt ingegaan om intiem
partnergeweld en verkrachting.
Intiem partnergeweld (Intimate partner violence; IPV) geweld dat fysiek en seksueel kan zijn en
ook psychologisch misbruik (of bedreiging hiervan) bij huidige of ex-partners kan zijn.
Acquaintance rape (verkrachting door een bekende) vindt vaak plaats bij jongeren op high school
en studenten; kan gebeuren op feestjes, wanneer iemand op een privéplek aan het studeren is of in
een andere sociale situatie. Vaak wordt er ook alcohol gebruikt; vanwege de remmende factoren en
3
, het beoordelingsvermogen worden de fysieke reacties beïnvloed, waardoor beslissingen niet meer
helder gemaakt kunnen worden. Overtuigingen over hoe alcohol invloed heeft op iemands handelen
kunnen de dominante rol van mannen ondersteunen; mannen kunnen vrouwen alcohol geven omdat
ze denken dat dit zal resulteren in toestemming voor seks of het onvermogen; ze kunnen ook
vrouwen zien als verdienstelijk voor seksueel misbruik of verkrachting.
Cyberpesten
Cyberpesten pesten via technologische middelen, zoals bedreigende sms’jes/appjes of roddels of
foto’s verspreiden via sociale media. Doordat (bijna) iedere tiener inmiddels een smartphone heeft
en zich op sociale media bevindt, is de mogelijkheid om te cyberpesten toegenomen. Gevolgen van
cyberpesten kunnen ook op latere leeftijd nog zichtbaar worden.
Risicovol gedrag: gebruik van alcohol en drugs, seksueel gedrag, geslacht gerelateerd geweld en
cyberpesten zijn gedragingen die (een negatieve) invloed hebben op de gezondheid van jongeren en
jongvolwassenen.
Theorieën, modellen en variabelen die ons helpen om risicopopulaties te identificeren en te bereiken
Sensatie zoeken de behoefte aan gevarieerde, nieuwe en complexe sensaties en ervaringen en de
bereidheid om fysieke en sociale risico’s te nemen omwille van dergelijke ervaringen (Zuckerman,
1979). Het is te voorspellen welke mensen de grootste kans hebben om risicovol gedrag te vertonen
door te kijken in hoeverre ze sensatie zoeken:
High Sensation Seekers (HSS) mensen die veel sensatie zoeken
Low Sensation Seekers (LSS) mensen die weinig sensatie zoeken
Sensatie zoeken heeft vier dimensies:
1) Spanning en avontuur zoeken: bungee jumpen, skydiven, alcohol/drugs gebruiken
2) Ervaringen zoeken: reizen, naar nieuwe muziek luisteren, nieuw eten proberen
3) Ontremming: bij sociale normen, regels of de wet de grens opzoeken of deze negeren
4) Vatbaarheid voor verveling: snel verveeld raken
Uit onderzoek is gebleken dat HSS niet alleen meer risicovol gedrag vertonen, maar dit ook al op een
eerdere leeftijd doen. Daarnaast bleek dat HSS ook sneller zullen cyberpesten.
Activation model of information exposure (AMIE) mensen verschillen in hun bereidheid
om een boodschap bij te wonen en die variantie hangt samen met hun verschillende
behoeften aan nieuwheid en sensatie. Als een boodschap aansluit bij iemands behoefte aan
nieuwheid en sensatie, dan zal deze persoon waarschijnlijk meer aandacht hebben voor de
boodschap en andersom. Als je de keuze hebt om op te letten bij gezondheidsboodschappen,
telt de sensatiewaarde van een bericht. HSS besteden meer aandacht aan emotionele en
snelle berichten; echter blijkt dat LSS deze berichten ook aantrekkelijk vinden. Dit is een
belangrijke ontdekking; nu kunnen berichten worden getarget naar het risicovolle segment
van de populatie, terwijl de minder riskante niet worden genegeerd.
SENTAR (SENsation seeking TARgeting) erkent dat berichten nieuw moeten zijn, dit
vergroot de kans dat ze door HSS worden opgemerkt en verwerkt
Theory of reasoned action (TRA) een effectief model om gedrag te voorspellen en
veranderen. Het is de basis geweest voor twee theorieën: de theory of planned behaviour
(TPB) en het integrale model of behavior change. Volgens TRA kan gedrag worden voorspeld
door iemands overtuigingen, houding, subjectieve normen en intenties.
4
