Deze samenvatting bevat ALLE informatie over het vak 'Inleiding in de Forensische Psychologie', dat nodig is voor het maken van het tentamen. Zelf heb ik het vak met een 8 afgerond en deze samenvatting heeft mij hierbij geholpen.
Forensisch werkveld
- Politiebureau en huis van bewaring (hechtenis)
- Gevangenis en penitentiair psychiatrisch centrum (PPC)
- Pro-Justitia rapportage (NIFP: Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en
Psychologie) persoonlijkheid wordt onderzocht voor rechtszaken
- Zorginstellingen:
• Forensisch psychiatrische poliklinieken deeltijdbehandeling (ambulant)
• Forensische woonbegeleiding (F-RIBW) – Niveau 1
• Forensisch psychiatrische afdelingen (FPA) – Niveau 2
• Forensisch psychiatrische klinieken (FPK) – Niveau 3
• Forensische verslavingszorgklinieken (FVK)
• Forensisch Psychiatrische centra (FPC) = TBS kliniek – Niveau 4
,Klinische forensische psychologie is een wetenschap dat zich bezighoudt met:
- Afwijkend (antisociaal) gedrag
- Persoonlijkheid
- Cognities
- Preventie en interventie
- Diagnostiek
- Snijvlak met de andere takken van psychologie (medische, biologische (genetica),
ontwikkeling (opvoeding), sociale (contacten))
Criminele carrière start vaak op jonge leeftijd
Hoe eerder de fout in, hoe hardnekkiger de problemen§
Leerdoelen:
- Wanneer gaat normale ontwikkeling mis?
- Wat zijn risico- en beschermende factoren?
4 thema’s:
1. Geschiedenis, wetgeving en organisatie
2. Verklaringsmodellen
3. Uitingen
4. risicotaxatie
Extramuraal: ambulante zorg
Transmuraal: combinatie van ambulante zorg en klinische zorg
De oorsprong van de forensische psychologie
Tijdlijn Gebeurtenissen
460-377 v. christus Hippocrates (medicus werd gevraagd om bij
een rechtszaak te zijn)
Middeleeuwen (500-1500) Onder curatele van familie (familie is
verantwoordelijk voor ‘onnozele’)
Machtiging voor opsluiting
Voor de verlichting 15e eeuw: dolhuizen (voorbode van
forensische zorg)
16e en 17e eeuw: bezeten door Satan >
heksenvervolging
1515-1588: Johannes Wier (oorsprong
forensische wetenschap)
18e eeuw Franse Revolutie: het verlichte denken (alle
mensen weten het verschil tussen goed en
kwaad en dit is een eigen keuze)
1809 in NL Crimineel wetboek
1811 Code Pénal (NL)
1886 Invoering wetboek en strafrecht (meer
aandacht voor psychische afwijking
(verboden van doodstraf enzovoort))
19e eeuw Pinel: manie sans délire’ =
gemoedstoestand zonder aantasting van
, het verstand (Steeds meer rechtszaken
waarin de dader niet gestraft werd op
grond van de geestelijke toestand)
1841 Eerste krankzinnigenwet: toezicht en
verbetering
1993 Wet Bijzondere Opnemingen in
Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ)
4 verklaringen van psychische stoornissen:
- Erfelijkheid =
Psychologische kenmerken geërfd van voorouders (er is geen gen voor psychopathie)
Erfelijkheid van crimineel gedrag
Immoreel gedrag af te leiden uit uiterlijke kenmerken (is niet waar) = eerste
systematische analyse!!
- Degeneratie = achteruitgang van genen (is niet waar)
- Evolutie = (we worden steeds beter) met elke generatie worden we moreler, als je
stilstand hebt word je immoreler (is niet waar)
- Neurologische verklaringen = door neurologische zaken kan je
persoonlijkheidsveranderingen tonen en dus delicten plegen
strafrecht jeugdigen in 19e/20e eeuw
Eerder Geen onderscheid tussen kind en
volwassene
Tijdens Code Pénal ‘zonder oordeel des onderscheids’
1905 Invoering kinderwetten (kinderen kunnen
toch niet goed nadenken wat goed/fout is)
Van straffen en wreking naar verbetering:
Staat in het teken van de verschuiving naar
moderne strafrechtschool: belang dader,
niet de daad
- Gericht op herstel/ verbetering
- Rechtvaardige straf
→ Mildere straffen, maar garantie
veiligheid burgers?
20e eeuw Van Hamel:
- Lichtere vergrijpen: maatregel of
straf ter afschrikking
- Zwaardere vergrijpen: behandeling
en verpleging van lange duur
- Zeer zware gevallen:
terbeschikkingstelling van de
regering; behandeling van 10 jaar en
daarna verder overweging
1928 ‘Psychopathenwetten’ – opname strafrecht:
, tbs van de regering (TBR) en verpleging.
probleem: te veel mensen kregen tbr
1933 Stopwet: instellingen zaten te vol > i.p.v.
vermogensdelicten meer geweldsdelicten
en psychoses TBR geven
Na 2e wereldoorlog - Commissie naoorlogs strafrecht:
genuanceerde opvattingen
- Utrechtse school: Baan, Pompe en
Kempe, internationaal
toonaangevend
- Betere zorg voor gevangenen en ook
speciale zorg voor gedetineerden
met een psychische stoornis.
Jaren ‘60 Toename duur TBR maatregel
1995 Longstay-afdelingen (mensen die
uitbehandeld zijn)
1988 TBR > TBS
Achtergrond Nederlandse forensische context: TBS
straffen / behandelen:
1. Waar wordt iemand van verdacht?
2. Maakt hij een zieke/gestoorde indruk? (PJ-rapportages)
3. Wat staat voorop: noodzaak behandelen of noodzaak bestraffen?
Welk onderzoek is vereist om een besluit te nemen over de passende maatregel die tevens
voldoet aan criteria van proportionaliteit, subsidiariteit en effectiviteit?
- Proportionaliteit: de ingreep of maatregel moet in verhouding staan tot het te
voorkomen gevaar (denk aan zelfverdediging)
- Subsidiariteit: een ingrijpende maatregel is alleen toelaatbaar als met een lichtere
niet kan worden volstaan (moet noodzakelijk zijn)
- Doelmatigheid: de behandeling of maatregel moet effectief zijn in het afwenden van
het gevaar.
Basis onder opleggen maatregel:
Delict gepleegd waarvoor minstens 4 jaar gevangenis kan worden opgelegd (ernst is hier
criterium)
- Niet (helemaal) verantwoordelijk te houden als gevolg van psychische ziekte of
stoornis = (verminderd toerekeningsvatbaar of) ontoerekeningsvatbaar
- Die indien niet behandeld tot herhaling van delict leidt
Dus: bij de instroom is de kans op recidive (herhaling) theoretisch gezien 100%. Deze moet
met de tijd afnemen. De behandeling moet tevens gericht zijn op het terugdringen van het
recidiverisico tot maatschappelijk aanvaardbare normen.
kern van tbs-maatregel:
TBS is een behandelmaatregel en geen strafmaatregel (kan wel als straf voelen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanaspereneva. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.
