Deze samenvatting bevat alle informatie uit de hoorcolleges voor het vak Sociologie. Samen met het document over Karl Marx, Emile Durkheim & Max Weber heb je de tentamenstof compleet.
Inhoudsopgave
Sociologie...................................................................................................... 1
Hoorcollege 1.................................................................................................................. 1
1.1 Wat is sociologie? Verschil psychologie en sociologie...........................................1
1.2 Paradigmata.......................................................................................................... 5
Hoorcollege 2.................................................................................................................. 6
Karl Marx..................................................................................................................... 6
Hoorcollege 3................................................................................................................ 10
Emile Durkheim......................................................................................................... 10
Hoorcollege 4................................................................................................................ 13
Max Weber................................................................................................................ 13
Hoorcollege 5................................................................................................................ 15
John Dewey en pragmatisme.....................................................................................15
Hoorcollege 6................................................................................................................ 17
John Dewey en Sociale Controle................................................................................17
Hoorcollege 7................................................................................................................ 20
Sociale ongelijkheid en de verzorgingsstaat..............................................................20
Hoorcollege 8................................................................................................................ 22
Sociale Cohesie......................................................................................................... 22
Hoorcollege 9................................................................................................................ 26
Rationalisering, Bureaucratie en moderniseringsproces............................................26
Hoorcollege 10.............................................................................................................. 29
Globalisering en migratie.......................................................................................... 29
Hoorcollege 11.............................................................................................................. 31
Cultuur & Massamedia.............................................................................................. 31
Hoorcollege 1
1.1 Wat is sociologie? Verschil psychologie en sociologie
Centraal idee van alle sociale wetenschappen: daadwerkelijk functioneren
van de samenleving en het verbeteren van de samenleving
,Paradox van de moderne samenleving: de druk om autonoom en
uniek te zijn is groot maar mensen zijn sociale wezens. Mensen kunnen
niet zonder andere mensen, ze willen altijd bij groepjes horen. Aan de ene
kant goed presteren zodat je een goede positie in de samenleving krijgt,
aan de andere kant moet je een uniek individu zijn.
Sociologie doet systematisch onderzoek naar de menselijke samenleving
en onderzoekt menselijke patronen van denken, voelen en handelen en
bekijkt hoe we het bijzondere in het algemene kunnen zien. (Alles is altijd
anders – maar ook een beetje hetzelfde)
Alles wat er in de samenleving gebeurt roept bij een socioloog
vragen op
o Waarom kunnen Ajax -en- Feyenoordsupporters bij een
wedstrijd tegen elkaar niet normaal met elkaar omgaan maar
wel als het Nederlands elftal speelt?
o Wat heeft sociale media voor invloed op face-to-face
communicatie, bijvoorbeeld in het gezin of vriendengroepen?
o Waarom mochten vroeger emoties niet geuit worden maar nu
wel? (Zoals dr. Phil)
o Waarom kunnen sommige afdeling in een bedrijf wel met
elkaar samenwerken en sommige afdelingen binnen een
bedrijf niet?
Niet alleen kijken naar de cijfers maar juist naar het verhaal erachter, kijk
naar de kwalitatieve bestudering.
We delen mensen op in groepjes/categorieën. Overeenkomsten en
verschillen tussen hokjes. En daarin dilemma’s die opgelost moeten
worden collectieve goederen als iedereen individueel gewin nastreeft.
Voor en nadelen aan sociologie
- Debunking: alles wat we voor waar aannemen in twijfel trekken.
Niet alles wat we denken is altijd waar.
o Denk aan coronatijdperk, elkaar geen hand geven maar Rutte
maakt zelf de fout dit wel te doen. Vanzelfsprekende patronen
niet meer als vanzelfsprekend beschouwen. Kijken wat er voor
reden onder zit.
- Begrip: een beter begrip van de omstandigheden waar we inzitten
- Empowering: laat nadeel voor sommige groepen zien, wat
mobiliserend kan werken. Denk aan racisme/discriminatie, kennis
over fenomenen zoals deze kunnen helpen om hier stappen in te
nemen of andere groepen op gedrag te wijzen
- (H)erkenning: de groep die je onderzoekt, je moet een afstand
houden maar ook niet te erg want je wil weten wat mensen denken
oplossing: Survey. Je ziet de mensen niet maar je krijgt wel een
inkijkje en de antwoorden die je wil (misschien niet de gehele
informatie, dan wellicht interviews)
- Alles verandert altijd, sociologen zijn ook mensen (moeilijk afstand
houden), sociologie wordt onderdeel van maatschappelijk debat
(allochtonen/autochtonen debat)
,Durkheim: mens is individu en part of society
Voorbeeld ontleend aan Durkheim: Zelfmoord
De meest individualistische daad is zelfmoord, maar die is sterk sociaal
bepaald (door integratie en regulatie). Zaken zoals puur
individualistische daden kunnen beter begrepen worden als je de sociale
context meeneemt.
Sociologische verbeelding (Mills)
- Persoonlijke problemen vs. Sociale problemen
10 werklozen in een stad = persoonlijk probleem
10000 werklozen in een stad = sociaal probleem/maatschappelijk
probleem
- Bewust worden van hoe de samenleving werkt
- Manier van denken (theorieën) en een manier van doen (methoden,
in bijna iedere sociale wetenschap hetzelfde).
- Kritisch bekijken wat als vanzelfsprekend aangenomen wordt.
- Sociologie versus Common sense = sociologen vertellen wat
iedereen al weet op zo’n manier dat niemand het meer begrijpt
Bauman: sociologie versus common sense
1. Responsible speech: regels van verantwoorde argumentatie
2. Size of the field: overstijgen van de eigen sociale wereld
3. Making sense: verklaren en interpreteren van menselijk gedrag
door te kijken naar verschillende figuraties en instituties waarin
mensen zijn ingebed
4. Defamiliarize: het vermogen om bekende en vanzelfsprekende
zaken ter discussie te stellen.
3 niveaus
1. Micro: familie/vrienden: mensen in interactie met andere mensen
2. Meso: kantoor/universiteit
3. Macro: overheid/land
Deze 3 niveaus interacteren met elkaar.
3 hoofdvragen in de sociologie
1. Hoe is de sociale (wan)orde mogelijk
2. Hoe is sociale (on)gelijkheid mogelijk
3. Hoe werkt het proces van rationaliseren (modernisering) van de
wereld?
Ontstaan sociologie: sociologen kijken naar samenlevingstypen
1. Jagers en verzamelaars
2. Nomadische samenlevingen
3. Agrarische samenlevingen
, 4. Industriële samenlevingen
5. Postindustriële samenleving
Deze indeling is gebaseerd op (nieuwe) technologie.
Technologisch determinisme: technologie is niet neutraal, mensen bepalen
hoe het wordt gebruikt.
- Technologie kent grenzen geen oplossing voor alles
- Technologie produceert nieuwe problemen
- Technologische vooruitgang stelt grenzen aan milieu
Maatschappelijke veranderingen (waardoor sociaal denken is ontstaan)
1. Economische veranderingen: industriële revolutie
2. Politieke veranderingen: Franse revolutie
a. Vrijheid, gelijkheid en broederschap (solidariteit)
3. Kerkelijke ontwikkelingen: in Nederland een scheiding tussen staat
en kerk. Mensen kunnen wel individueel religieus zijn maar als
sociale wetenschapper geloof je dat tegenwoordig religie steeds
minder belangrijk wordt t.o.v vroeger. Omdat er nu ook een beter
strafrechtsysteem is waardoor sommige dingen worden gestraft en
de kerk daar geen straf (meer) op kan leggen.
4. Groei van steden en het ontstaan van sociale problemen. Fabrieken
waren vroeger de hotspot waar mensen naartoe kwamen,
tegenwoordig heb je industrieterreinen die niet in de leefgebieden
liggen. Ook werken mensen nu meer thuis (na corona).
Snelle groei van steden meer maatschappelijke problemen zoals
huizen bouwen etc slechte sanitaire voorzieningen, slechte
leefomstandigheden)
De ontdekking van de samenleving
1. De opkomst van de moderne wetenschappen (herwaardering
empirische waarneming)
2. De ontdekking van de samenleving
3. De sociologie als studie van de samenleving
Comte (1798-1857) bedenker term sociologie en bedacht de wet van de
3 stadia
1. Theologisch stadium: verklaringen door middel van goden en
geesten
2. Metafysisch stadium: verklaring door abstracte, filosofische
speculatie over de natuurlijke orde (denk aan de filosofen zoals
Descartes en Locke)
3. Wetenschappelijk stadium: wetenschappelijke verklaring voor
objectieve waarneming
19e eeuw:
- opkomst van sociaal-darwinistisch denken: evolutietheorie
- Spencer: Surivival of the fittest na aanleiding lezen van het boek van
Darwin. Eigenlijk overleven alleen de beste oplossingen en situaties.
Bij Spencer zit er wel een plan achter: we willen iets verbeteren en
vervolgens komen we met een beleid/oplossingen om de problemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanaspereneva. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.
