Samenvatting
Samenvatting Mens en Recht 1
Uitgebreide samenvatting van het boek Mens en Recht, tentamen recht 1e jaar. Hoofdstuk 1 t/m 4, 14 & staatsrecht. Begrippenlijsten en oefententamen toegevoegd.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Mens en recht samenvatting (Mr. A. Bunthof & Mr. Y.M. Visscher)Inhoud
Hoofdstuk 1 – Recht en regels
Hoofdstuk 2 – Indeling van het recht
Hoofdstuk 3 – Verbintenissen
Hoofdstuk 4 – Kopen
Publiekrecht
Hoofdstuk 14 – Strafrecht
Begrippenlijst
Oefenvragen + antwoorden
Leerdoelen
→ Je kent het wetenschappelijk domein van het recht en de verschillende rechtsgebieden.
→ Je beschrijft de basisrechtsgebieden (privaat-, publiek-, en strafrecht) en de wijze waarop
deze de basis vormen van het sociaal werk.
→ Je beheerst de belangrijkste wet- en regelgeving in het privaat-, publiek- en strafrecht en
kunt deze toepassen in casuïstiek.
Tip: neem je wettenbundels mee!
1
,Hoofdstuk 1 – Recht en regels
1.1 Waarom is er recht?
Wat is recht?
→ Fatsoensnormen
o Het recht gaat om rechten en plichten van individuen en van de overheid, die
voortkomen uit normen en waarden.
→ Spelregels
o Het recht brengt een doelmatige ordening aan in de samenleving en geeft spelregels
voor gedragingen. Denk aan verkeersregels, deze regels voorkomen chaos op de
weg.
→ Rechtsregels
o Door rechten en plichten in rechtsregels vast te leggen inclusief de handhaving krijgt
het recht vorm.
→ Sturing gedrag
o Rechten stuurt het individueel gedrag van burgers.
1.2 Vindplaatsen van het recht
De vier rechtsbronnen:
1 Wet- en regelgeving
Wetten bevatten rechtsregels die zijn vastgesteld door de overheid.
Hoogste wetgever in Nederland is de Staten-Generaal samen met de regering.
o Staten-Generaal = Eerste en Tweede Kamer
o Regering = Koning en de ministers
Een wet komt tot stand als de regering en de Staten-Generaal met een wetvoorstel
instemmen.
De hoogste wet in Nederland is de Grondwet.
Regels van de EU staan boven de Grondwet.
Een regeling die alleen afkomstig van de regering noem je een Koninklijk Besluit.
o Een Koninklijk Besluit (KB) met regels wordt een algemene maatregel van bestuur
(AMvB) genoemd.
Een regeling afkomstig van een minister heet een ministeriële regeling.
Een regeling van Provinciale Staten of van de gemeenteraad wordt een verordening
genoemd.
2 Jurisprudentie (rechtersrecht)
Ongeschreven recht.
Ontstaat doordat algemene regels in diverse wetten moeten worden toegepast in individuele
situaties.
De rechter interpreteert de rechtsregels en formuleert de uitkomst in een uitspraak. Deze
uitspraak heet een vonnis, uitspraak of arrest.
o Een uitspraak van de Hoge Raad der Nederlanden (hoogste rechter) heet een arrest.
Hoge Raad is het belangrijkste.
De rechter vult normen in die niet duidelijk in de wet staan.
Omdat er een nieuwe recht wordt gevormd heet jurisprudentie ook wel rechtersrecht.
3 Gewoonte
Ongeschreven recht.
Regels ontstaan in de loop van de tijd door het gebruik ervan in algemene kring.
Wordt nauwelijks gebruikt.
2
,4 Verdragen
Ratificatie = akkoord verklaren van een verdrag.
Verdragen zijn afspraken tussen twee of meer staten die op schrift zijn gesteld en die gelden
in de staten die partij zijn bij het verdrag.
Verdragsregels staat boven de rechtsregels die in Nederland zijn gemaakt.
Veel bepalingen in verdragen hebben een directe werking. Dat wil zeggen dat iedereen zich
daar direct op kan beroepen.
1.3 Aard van de regels
Soorten recht:
Dwingend recht
Moet je aan houden, mag je niet van afwijken.
Kom je tegen in recht gebieden waar machtsverhoudingen ongelijk zijn.
Nietig: de voorwaarde bestaat niet.
Semidwingend recht
Rechtsregels die partijen de mogelijkheid geven om zelf dingen nader te regelen.
Gericht op bescherming zwakste partij.
Mag je van afwijken als het in de CAO bepaald is.
Aanvullend recht
Regels gelden alleen als specifieke afspraken ontbreken.
Semidwingend en aanvullend recht komen vooral voor bij rechtsregels die betrekking hebben op het
sluiten van een overeenkomst.
De rechtskracht van een regel is afhankelijk van het orgaan waarvan de regelgeving afkomstig is.
Rangorde in regelingen:
1. Verdragen
2. Gemeenschapsverordeningen en richtlijnen
3. Grondwet
4. Overige wetten
5. Algemene maatregelen van het bestuur
6. Ministeriële regelingen en richtlijnen
7. Provinciale verordeningen
8. Gemeentelijke verordeningen
Het objectieve recht bevat alle geldende regels, dus alle rechten en plichten die in de rechtsbronnen
zijn vastgelegd. Het recht op bijstand is bijvoorbeeld een objectief recht.
Voorbeeld objectief recht; de wet bepaalt dat je niet door rood mag rijden. Deze regel geldt
voor iedereen en is vastgelegd in de verkeerswetgeving.
Een persoonlijk, subjectief recht moet van het objectieve recht worden afgeleid. Dat gebeurt als een
bepaald recht specifiek wordt toegekend aan een individu. Alleen subjectieve rechten en plichten
kunnen worden afgedwongen in een procedure voor de rechter.
Voorbeeld subjectief recht; als iemand jouw fiets steelt, heb je als eigenaar (op basis van het
objectief recht) het subjectieve recht om jouw eigendom terug te eisen of om
schadevergoeding te vragen.
1.4 Grondrechten
3
, Grondrechten – hoogste nationale wetgeving.
De Grondwet (Gw) is de hoogste wet in Nederland.
Klassieke grondrechten
o Vrijheidsrechten.
o De overheid mag op deze rechten in beginsel geen inbreuk maken, tenzij de wet haar
die bevoegdheid verleent (art. 15 Gw).
o Recht op vrijheid van meningsuiting, verbod op discriminatie.
Sociale grondrechten
o Creëren mogelijkheden.
o Prestatieplicht, vormen een opdracht voor de overheid om ervoor te zorgen dat er in
Nederland onder andere een goede gezondheidszorg is.
o Kan niet afgedwongen worden.
o Recht op gezondheidszorg, recht op sociale zekerheid
Begrippenlijst hoofdstuk 1
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmee710. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen