Hoorcollege week 1: Inleiding insolventierecht, hoofdrolspelers en opening faillissement en
surseance van betaling – (hoofdlijnen en hoofdrolspelers) donderdag 7 september 2023
Dia 1: Onderwerpen
Opzet van het vak
Programma
Insolventierecht: wat is dat?
Typen insolventieprocedures
Hoofdrolspelers
Uitgangspunten en beginselen van faillissement
Fixatie
Dia 2: Opzet van het vak
Mastervak – voorbereiding en zelfstudie
Hoorcolleges, werkgroepen en kennisclips (als hulpmiddel)
Bezoek rechtbank Gelderland (locatie Zutphen) (onder voorbehoud)
Annotatie
Details worden bekendgemaakt via Brightspace
12 oktober 2023: uitspraken op Brightspace
26 oktober 2023: 23:45 uur: deadline inleveren annotatie
Tentamen
Als het faillissement niet wordt uitgesproken loop je imagoschade op en daarom is de zitting
besloten en wordt het pas na faillietverklaring openbaar.
Dia 3: Literatuur en jurisprudentie
Syllabus op Brightspace
Andere bronnen, bijvoorbeeld:
• R.D. Vriesendorp, Insolventierecht, tweede druk, 2021
• Polak-Wessels, Insolventierecht (serie)
• Tijdschrift voor Insolventierecht (TvI)
• Tijdschrift voor Financiering, Zekerheden en Insolventierechtpraktijk (FIP)
• JOR
• NJ
De uitspraken die in de bundel zijn mag je niet geprint meenemen, maar die krijg je
uitgereikt tijdens het tentamen. TvI en FIP zijn goede tijdschriften waarin onderwerpen staan
voor scripties.
,Dia 4: programma
Week 1: Inleiding insolventierecht, beginselen insolventierecht, hoofdrolspelers en opening
faillissement en surseance van betaling
Week 2: Goederenrechtelijke zekerheidsrechten, executievraagstukken en positie fiscus
Week 3: Wederkerige overeenkomsten
Week 4: Girale betaling en verrekening
Week 5: Verhaalsbenadeling
Week 6: Boedelvraagstukken en aansprakelijkheid curator
Week 7: Voortzetting, doorstart, medezeggenschap en positie werknemers
Week 8: Aansprakelijkheid bestuurders en commissarissen
Week 9: Internationaal insolventierecht; Harmonisering: invloed van EU-recht op
Nederlands insolventierecht
Week 10: Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA)
Week 11: Verificatie, akkoord, uitdeling & Toezicht en Ethiek
Week 12: Schuldsanering natuurlijke personen (WSNP)
Bezoek Rechtbank Gelderland (NB: locatie Zutphen): 31 oktober 2023 (ovb)
Responsiecollege: 21 december 2023 NB: rooster (mn. locatie) kan aan verandering
onderhevig zijn!! Actuele gegevens en syllabi via Brightspace!
Dia 5: Insolventierecht: wat is dat?
De term insolventierecht is een verzamelterm voor faillissementsrecht, surseance, WSNP en
WHOA. Ze worden als synoniemen gebruikt, maar het faillissementsrecht is maar een
onderdeel ervan. We hebben het voornamelijk over de faillissementsprocedure. Het
faillissementsrecht bestaat al heel lang. In de middeleeuwen had het meer een strafrechtelijk
karakter. Dat is met je de jaren veranderd en toen heeft het meer de positie gekregen om
jouw vermogen te gelde te maken ten behoeve van de schuldeisers.
,Een faillissement is bedoeld voor iemand die zijn schuld niet meer kan betalen. Dat wordt
geconstateerd en vastgelegd door een rechter. Die curator gaat het aanwezige vermogen te
gelde maken en de opbrengst wordt verdeeld over de aanwezige schuldeisers en die moeten
zich hebben aangemeld. We hebben gemerkt dat het aantal faillissementen in coronatijd
historisch laag was vanwege de steunmaatregelen van de overheid. De reserves zijn
opgemaakt in die tijd. De Belastingdienst had begrip voor de situatie en heeft gezegd het kan
wachten. De WHOA is een manier om een faillissement te voorkomen. De meeste
insolventierechtjuristen hebben geroepen het wordt een gekkenhuis door corona en er komt
een tsunami van faillissementen op ons af. Het tegendeel was waar en dat was om redenen
zoals genoemd. De steunmaatregelen, De belastingdienst en geduld van andere schuldeisers.
Er werden minder faillissementsverzoeken ingediend vanwege begrip voor de situatie.
Rechters spraken faillissementen minder snel uit als duidelijk was dat de problemen kwamen
door de coronasituatie. Nu zien we het aantal faillissementen enorm toenemen. We gaan
weer terug naar normaal, dus het niet zo dat Nederland in een crisis zit. We zitten niet op het
niveau dat we ooit gekend hebben bij de bankencrisis. We merken in de praktijk dat het
drukker wordt en dat zie je ook terug in de media. Big Bazar is een voorbeeld daarvan die nu
in de problemen zit. Het is onbekend wat er mee gaat gebeuren. Kan er een WHOA-
procedure worden gestart om het faillissement te voorkomen of is het hopeloos en gaat Big
Bazar alsnog failliet. Chasin/Score failliet. Opheffingsuitverkoop was zichtbaar in de stad en
de huurovereenkomst van het pand is opgezegd en binnen die tijd moet het pand leeg zijn.
Slotervaartziekenhuis en IJsselmeer ziekenhuizen. Daar ontstond chaos. Kunnen die
operaties wel doorgaan was een probleem. Zo’n patiënt kan dan overlijden. Dat ging ook om
persoonsgegevens en dat ging om veel medische dossiers. Dat valt binnen de AVG en wat
moet de curator daarmee doen en de curator heeft niet de middelen om dat zelf allemaal in
te richten. Van Moof heeft een doorstart gemaakt. ADO Den Haag is een voorbeeld van een
succesvolle WHOA-procedure. Podcast onder curatoren van bekende faillissementen.
Faillissementsrecht is een vak dat gaat over mensen en emoties, ondanks dat het technisch
is.
Dia 6: Tijdlijn
, We gaan nu het insolventierecht als vakgebied bespreken. Dit is een slide met een tijdlijn
waarvan de docent zegt dat dit het hele faillissementsrecht is. Dit beslaat dus in tijd in
chronologie het hele faillissementsproces. De onderwerpen die je in zo’n tijdsperiode
tegenkomt met de weeknummers voor de stof van het vak. Dat kan je aan de hand van dit
schema terugvinden. Het kan een nuttig instrument zijn om overzicht te houden. Er gaat iets
aan de faillietverklaring vooraf. De WHO gaat daaraan vooraf. De pre-pack is ook iets wat
voorafgaat aan het faillissement. Dat is een voorbereiding op het naderend faillissement. Dat
vindt plaats voordat het faillissement is uitgesproken. Surseance gebeurt ook voorafgaand
aan het faillissement. Dan komt de curator en de rechter-commissaris als het is uitgesproken.
De eerste weken of maanden van het faillissement daar gebeurt alles. Onder die druk vindt
daar alles plaats en gebeuren de meeste dingen. Dan moet de huur worden opgezegd en
moet er gekeken worden naar wederkerige overeenkomsten en moet er gekeken worden
naar de positie van de bank en de fiscus. Eventueel het ontslaan van werknemers. Dan heb je
de eerste fase gehad waarin je maatregelen hebt getroffen, dan heb je allerlei voorwerpen in
je boedel die je moet verkopen of het wordt geëxecuteerd door de pandhouder. Dan ga je
onderzoek doen naar de oorzaken van het faillissement. Dan ga je vervolgens hebben over
verhaalsbenadeling: Pauliana, faillissementsfraude. Dat is pas verder op in de fase van het
faillissement. Dan kom je misschien tot de conclusie dat de bestuurder eventueel
aansprakelijk kan worden gesteld. Dan heb je het faillissement afgewikkeld je hebt alles
verkocht etc. Het doel is immers dat je de crediteuren betaalt met het geld dat je hebt
gegenereerd in het faillissement. Tijdens het hele proces loop je tegen boedelvraagstukken
aan. Het maakt uit waar je het geld inzet, want je stelt andere daarmee dus per definitie
teleur. Er is een botsing. De machine waar een pandrecht op rust en misschien wel onder
eigendomsvoorbehoud is geleverd. Dan zegt de bank ik heb een pandrecht op die machine
en ik wil mijn pandrecht uitoefenen en dan zegt de Belastingdienst het is een bodemzaak. Er
zijn meerdere partijen die lopen te trekken aan die ene machine. Wie heeft gelijk en hoe los
je dat op. Dat soort botsingen heb je continue. Daarom is het heel belangrijk om schematisch
te werken. Is het eigendomsvoorbehoud dan wel rechtsgeldig overeengekomen. Zijn die
algemene voorwaarden op een juridisch juiste wijze tot stand gekomen en onderdeel uit
gaan maken van de overeenkomst. Voor dit vak moet je dat allemaal toepassen. Wat heb je
nodig voor het vestigen van pandrecht. Het is de taak van de curator om tot achter de
komma nauwgezet te controleren of voldaan is aan die juridische vereisten. Internationaal
harmoniseren richt zich meer op het faillissementsrecht als zodanig. De WSNP. We zullen het
vaak hebben over het faillissement van de rechtspersoon. Die discussies heb je minder bij
faillissementen van natuurlijke personen.
Dia 7: Insolventieprocedure in de Faillissementswet
• Fw sinds 1893
• Faillissement (Titel 1 Fw)
• Surseance van betaling (Titel 2 Fw)
• WSNP: schuldsanering natuurlijke personen (Titel 3 Fw)
• WHOA: homologatie van een onderhands akkoord (Tweede afdeling Fw)
De faillissementswet komt uit 1893 en is dus oud en voor het grootste gedeelte hebben we
te maken met een wet uit die tijd. De rode draad van de procedure is eigenlijk niet wezenlijk
veranderd sinds die tijd. Die termen waar we nu mee te maken hebben zoals factoring
(alternatieve financiering voor ondernemers) bestonden toen nog niet.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aa25. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €25,48. Je zit daarna nergens aan vast.