Dit is een complete 4e-jaars eindscriptie Social Work van de HZ University of Applied Sciences van november 2019. Onderzoeksvraag: Welke ondersteuningsbehoefte hebben psychisch kwetsbare mensen met verward gedrag binnen Zeeuwse Gronden gericht op herstel?’’ Compleet met hoofd-en deelvragen, uit...
Onderzoek naar de ondersteuningsbehoefte bij psychisch
kwetsbare mensen met verward gedrag gericht op herstel binnen
de logeeropvang onderdeel van Zeeuwse Gronden.
Onderzoeksvraag: Welke ondersteuningsbehoefte hebben psychisch kwetsbare mensen met verward
gedrag binnen Zeeuwse Gronden gericht op herstel?’’
Deelvragen:
- Deelvraag 1: Hoe ervaren de cliënten met psychische problematiek en verward gedrag de
herstelgerichte ondersteuning binnen de Bachlaan?
- Deelvraag 2: Welke vormen van ondersteuning worden geboden volgens cliënten en
hulpverleners van de Bachlaan?
- Deelvraag 3: Wat zijn de wensen gericht op de ondersteuning binnen de bachlaan van psychisch
kwetsbare cliënten met verward gedrag?
- Deelvraag 4: Welke mogelijkheden zien de hulpverlening en cliënten vanuit de bachlaan om het
herstel van cliënten te bevorderen?
Course: Praktijkgericht Onderzoek SW
Opleiding: Social Work
Onderwijsinstelling: HZ University of Applied Sciences
1e beoordelaar: A. Pleijte
2e beoordelaar: K. van Gorkom
Praktijkplaats: Maatschappelijk Werk Terneuzen
Datum: november 2019
1
, Inleiding
In Zeeland komt het begrip verwarde personen veel voor. De rijksoverheid definieert mensen met
verward gedrag als een kwetsbare doelgroep, die soms hulp nodig hebben [ CITATION Rij18 \l 1043 ].
Omstanders krijgen regelmatig te maken met verwarde personen. Het kennisinstituut voor een
samenhangende aanpak van sociale vraagstukken geeft aan dat er een mogelijkheid is voor
omstanders om trainingen te volgen. De omstanders leren hoe ze moeten omgaan met mensen die
verward zijn [ CITATION Bla181 \l 1043 ]. De training is gericht op de communicatieve benadering
zoals in het Journal of Health Communication beschreven staat [ CITATION Rey05 \l 1043 ]. Toch
geeft Koekkoek aan dat het aantal meldingen in 2015 van verwarde personen bij de Nederlandse
politie fors is gestegen [ CITATION Koe17 \l 1043 ]. Sindsdien wordt er zowel lokaal, regionaal als
landelijk meer gekeken naar de verschillende samenwerkingen, mogelijkheden en de innovatieve
ontwikkelingen betreft de omgang met mensen die in een verwarde toestand verkeren.
Dit onderzoek zal worden uitgevoerd binnen de organisatie Zeeuwse Gronden. De organisatie biedt
zorg aan mensen met ernstige psychiatrische ziekten[CITATION Bla17 \l 1043 ]. Zeeuwse gronden is
in 2017 een logeerproject gestart in samenwerkingsverband met het CZ, Emergis en de gemeenten
[CITATION Bla17 \t \l 1043 ]. Deze samenwerking is gericht op het voorkomen van opnames. De
locatie Bachlaan beschikt over vierentwintig uurs begeleiding aangeboden met bijpassende
gezinsstructuur en huiselijke warmte. De Bachlaan bestaat uit twee gekoppelde woonhuizen waar elf
bewoners verblijven. Het gekoppelde woonhuis beschikt over een keuken en een gezamenlijke
woonkamer waarvan de bewoners gebruik kunnen maken. Elke bewoner een eigen slaapkamer, vier
kamers van de locatie worden gebruikt als logeerkamers om mensen met psychische problematieken
een time-outfunctie te kunnen bieden. Daarnaast wordt aan cliënten de mogelijkheid geboden om
aan activiteiten deel te kunnen nemen. Naast deze twee gekoppelde woonhuizen bevindt zich een
derde huis met vijf slaapkamers. Deze woning richt zich op het bevorderen van de zelfstandigheid
[CITATION Bla17 \l 1043 ].
Binnen de organisatie komt naar voren dat de professionals van de locatie Bachlaan het ingewikkeld
vinden om de wensen en behoeften bij mensen met verward gedrag te signaleren. Het niet kunnen
signaleren van deze wensen en behoeften vormt een probleem op de werkvloer dat zich uit in het
moeilijk kunnen herkennen van de juiste ondersteuning behoefte bij een cliënt die in een verwarde
toestand verkeerd. De achterliggende denkwijze van het logeerproject bij de Bachlaan is het
bevorderen van de zelfredzaamheid, het stapsgewijs terug geven van de eigen regie en ´nieuwe´
inzichten bieden[CITATION Bla17 \l 1043 ]. In dit onderzoek wordt de ondersteuningsbehoefte
belicht die een cliënt nodig heeft tijdens de beleving van een verwarde toestand. Ook wordt er
gekeken naar de handvaten die de professionals nodig hebben om deze ondersteuning te kunnen
bieden. Er zal worden gekeken naar hoe de verwardheid van de cliënten in kaart kan worden
gebracht [CITATION Kos18 \n \l 1043 ]. Het praktijkgericht onderzoek wordt via de HZ richtlijnen
uitgevoerd.
2
,De volgende hoofdvraag is geformuleerd uit het voorgaande:
´´ Welke ondersteuningsbehoefte hebben psychisch kwetsbare mensen met verward gedrag binnen
Zeeuwse Gronden gericht op herstel?’’
Om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden zijn de volgende deelvragen opgesteld:
- Deelvraag 1: Hoe ervaren de cliënten met psychische problematiek en verward gedrag de
herstelgerichte ondersteuning binnen de Bachlaan?
- Deelvraag 2: Welke vormen van ondersteuning worden geboden volgens cliënten en
hulpverleners van de Bachlaan?
- Deelvraag 3: Wat zijn de wensen gericht op de ondersteuning binnen de bachlaan van psychisch
kwetsbare cliënten met verward gedrag?
- Deelvraag 4: Welke mogelijkheden zien de hulpverlening en cliënten vanuit de bachlaan om het
herstel van cliënten te bevorderen?
Binnen de Bachlaan, wordt het boven genoemde probleem ervaren door professionals en cliënten.
Het is daarom belangrijk om meer inzichten in het probleem te verkrijgen. De uitkomsten van dit
onderzoek dragen bij aan een betere kwaliteit van wonen en begeleiden.
Tevens zal dit onderzoek bijdragen aan het herstel van de cliënt. De Social Workers komen tijdens
de eerstelijns zorg in beeld, de behandeling, begeleiding en het wonen worden via korte lijnen
afgestemd[CITATION Bla17 \l 1043 ]. De Social Worker ondersteunt de cliënt tijdens een verwarde
toestand en signaleert hierbij de ontwikkelingen en omstandigheden en richt zich op het herstel van
de cliënt.
Daarnaast bespreekt de Social Worker de signalen met de behandelaar en houd rekening met de
beroepscode van het sociaal werk [ CITATION Bui18 \l 1043 ] .
Het onderzoeksvoorstel is onderverdeeld in diverse hoofdstukken. In hoofdstuk 2 wordt het
theoretisch kader uitgewerkt. Hierbij komen de zoekstrategie en verklaring van bijbehorende
begrippen aan bod. De aanleiding van de literatuurverkenning wordt in Hoofdstuk 3 besproken. Dit
hoofdstuk geeft ook de probleemstelling, hoofdvraag, deelvragen en de doelstelling weer. Hoofdstuk
4 bestaat uit de opzet van het onderzoek met de onderzoeksmethodiek, gegevensverzameling en de
gegevensanalyse. In hoofdstuk 5 worden de resultaten weergegeven. De discussie, conclusie en
aanbevelingen naar aanleiding van het onderzoek worden in hoofdstuk 6 behandeld. In hoofdstuk 7
wordt de literatuurvermelding volgens de bronvermelding richtlijnen weergegeven [CITATION
Poe13 \n \l 1043 ]. Tijdens dit onderzoek is er gebruik gemaakt van het boek ‘Wat is onderzoek?’
gericht op de onderzoek richtlijnen [ CITATION Ver18 \l 1043 ].
3
, 2. Theoretisch kader
In dit hoofdstuk wordt het theoretisch kader aan de hand van kernbegrippen beschreven. Deze
kernbegrippen zijn: Zeeuwse Gronden, psychisch kwetsbare mensen, wetgeving psychisch kwetsbare
mensen met verward gedrag, ondersteuning vanuit het schakelteam bij psychisch kwetsbare mensen
met verward gedrag, herstel, herstelgericht, zelfredzaamheid en eigenkracht naar herstel werken
worden nader belicht. Hierna worden de uitgangspunten en de topics geformuleerd belicht gericht op
het onderzoek.
2.1 Zeeuwse Gronden
Zeeuwse Gronden is een organisatie in de geestelijke gezondheidszorg. De organisatie biedt zorg aan
mensen met ernstige psychiatrische ziekten[CITATION Bla17 \l 1043 ]. De organisatie is in 2017 een
logeerproject gestart in samenwerkingsverband met het CZ, Emergis en de gemeenten. Deze
samenwerking is gericht op het voorkomen van opnames.
De locatie waar het logeerproject plaats vindt wordt ook wel de Bachlaan genoemd. Deze locatie
biedt mensen met psychische problematiek en verward gedrag een plaats waar zij tot rust kunnen
komen. Mensen wonen in hun eigen appartement en hebben ook de mogelijkheid om elkaar te
ontmoeten in de gemeenschappelijke ruimten. Tevens heeft dit project een ontlastende functie voor
de naaste omgeving van de cliënt[CITATION Bla17 \l 1043 ].
Het team van psychiaters, psychologen en sociaal verpleegkundigen dragen de verantwoordelijkheid
voor de behandeling van de cliënten. De behandeling is gericht op de problematiek van de cliënt
[CITATION Bla17 \l 1043 ]. Hierbij is een goede observatie, inventarisatie, preventie en interventie op
gebied geestelijke gezondheid, suïcide en middelenmisbruik van belang tijdens de behandeling.
De ondersteuning vanuit de begeleiding kan plaats vinden op het gebied van wonen, financiën, werk
en/of dagbesteding [CITATION Bla17 \l 1043 ]. Samen met de cliënt wordt er een begeleidingsplan
opgesteld met daarin de afspraken betreffende de ondersteuning. Deze afspraken worden met
toestemming gezamenlijk met de naasten van de cliënt doorgesproken.
De ondersteuning financieel gerichte ondersteuning vindt plaats bij het maatschappelijk werk van
Zeeuwse Gronden [CITATION Bla17 \l 1043 ].
2.2 Psychisch kwetsbare mensen
De term verward gedrag staat voor mensen die de grip op hun leven dreigen te verliezen, waardoor
het risico aanwezig is dat zij zichzelf of anderen schade toe brengen [ CITATION Rij18 \l 1043 ].
Binnen de psychiatrie komt het begrip verwarde personen regelmatig voor. Deze groep kan
verschillende aandoeningen of beperkingen hebben zoals: psychische problemen, een licht
verstandelijke beperking, dementie en een verslaving. De aandoening of beperking gaat vaak in
combinatie met één of meer levens- problemen denkend aan: schulden, dakloos zijn of verlies van
dierbaren. Mensen die verward gedrag vertonen kunnen in een psychose verkeren. Men raakt het
contact met de werkelijkheid kwijt, wat invloed kan hebben op de persoon zijn dagelijks leven.
Wanneer iemand een psychose heeft, is bijsturing door anderen noodzakelijk om ervoor te zorgen
dat een crisis wordt voorkomen of zich weerhoud. Nabijheid en professionele hulp zijn van groot
belang, de regie wordt dan tijdelijk overgenomen. Bij sommige mensen is dat al na enkele uren, bij
anderen pas na weken of maanden[CITATION Koe17 \t \l 1043 ].
GGZ-Zeeland geeft aan dat de term verwarde personen in zekere zin een hype is geworden. De term
wordt regelmatig in de media gebruikt. Voor deze groep is namelijk geen eenduidige definitie te
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Scriptiebibliotheek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
