College aantekeningen
Aantekeningen Gendergeschiedenis
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Mijn aantekeningen van de cursus Gendergeschiedenis zoals gegeven aan de Radboud Universiteit
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 47 pagina's
Voorbeeld 4 van de 47 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Aantekeningen GendergeschiedenisHoorcollege 3-9: Introductie college
Inhoud:
1. Wat is gender en wat is gendergeschiedenis?
2. De ontwikkeling van vrouwen- naar gendergeschiedenis
3. Waarom is gendergeschiedenis voor historici van belang?
4. Centrale onderwerpen, concepten en begrippen tijdens deze cursus
5. Hoe gaan we aan de slag? Vooruitblik
Wat is gender en wat is gendergeschiedenis?
Sekse = geslacht: Fysiek-biologische verschil tussen M/V/X
Gender= historische/sociale/culturele/politieke/economische betekenis die aan sekse wordt
gekoppeld.
- Hoeft niet bewust of uitgesproken te zijn
- Niet biologisch of ahistorisch: cultureel en evoluerend
- Persoonlijk: zelfbeeld
- Sociaal: sociale organisatie
- Cultureel: normerend effect (waardeoordeel: hoe hoort men zich te gedragen?)
Gender in de actualiteit
1. Waarom is gender zo’n groot gevaar volgens sommigen?
- Who’s afraid of gender? – Judith Butler
- “Bedreiging” traditionele waarden.
2. Anti-genderideologie
Definitie gendergeschiedenis
- Gendergeschiedenis is een discipline binnen de geschiedwetenschap die gaat over de
betekenissen die worden toegekend aan de veronderstelde verschillen tussen, en
ideeën over, mannen en vrouwen en mannelijkheid en vrouwelijkheid in het verleden.
- Joan Scott: “Gender is a constitutive element of social relationships based on
perceived differences between the sexes, and gender is a primary way of signifying
relationships of power.”(1986)
Het constructieve karakter van geschiedenis
Voorbeeld prehistorie:
- Beeld prehistorie genderrollen bedacht in de 19e eeuw.
- Tegenwoordig meer informatie; vrouwen ook jagers.
, - Door gebrek aan informatie meer eigen invulling.
Gendergeschiedenis
- We onderzoeken het verleden, het gaat over Geschiedenis
- Normen, waarden en woorden die in het verleden werden gebruikt, komen niet per se
overeen met huidige normen, waarden en woorden Verandering in betekenis en
lading.
De ontwikkeling van vrouwen- naar gendergeschiedenis
- Vrij recent
- Geschiedenis als wetenschap
o Ontstaan geschiedwetenschap (Von Ranke)
o Methode: Archiefonderzoek (op basis van overlevering)
o Focus op politieke, institutionele, juridische en later economische
Geschiedenis
o Mannelijk monopolie, onderwerpkeuzen androcentrisch
- Historische kennis is afhankelijk van de vragen die historici stellen over het verleden
en de manieren waarop ze deze vragen beantwoorden
Ontstaan vrouwengeschiedenis als wetenschap
Jaren ‘60
- Brede democratisering van onderwijs
- Tegencultuur: studentenbeweging
- Tweede feministische golf
Kenmerken vrouwengeschiedenis
- Angelsaksische oorsprong
- Marginale en subversieve subdisciplines in historiografie
- Zeer interdisciplinair: vrouwenstudies
- Geen specifieke methodologie of thema’s
- Engagement staat centraal
- Het doceren van vrouwengeschiedenis was voor docenten een politieke daad (Merry
Wiesner)
Ontwikkeling, debatten en thema’s
Fasen:
- Invisibility: afwezigheid van de vrouw in trad. Historiografie
- Compensatory history: vrouwelijke heldinnen
, - Contributions history: vrouwelijke bijdragen aan grote verhalen = behoud
androcentrische standaarden en denkkaders
- Opression history: ‘vrouw’ als analysecategorie, patriarchie, analyse mannelijk
perspectief op vrouw
- Women’s culture: ‘vrouwelijke sfeer’: vrouw als hist. actor, analyse vanuit vrouwelijk
perspectief
- Women in history: Gendergeschiedenis
Opbrengsten vrouwengeschiedenis
- Vrouwen zichtbaar in de geschiedenis
- Natuur vs. Cultuur
o Onderwaardering vrouw
o Ook natuur is sociaal geconstrueerd
o Middel om machtsverschil te legitimeren
- Gezin vs. Arbeid
o Productieve en reproductieve arbeid
o Betaald en onderbetaald werk
- Private sfeer vs. Publieke sfeer
- Sociaal-geconstrueerd en historisch karakter van machtsverhoudingen
Kritiek/beperkingen vrouwengeschiedenis
Isolatie
- Vrouwengeschiedenis lijkt niet van invloed op de algemene geschiedwetenschap
- Herbevestiging vrouwelijk particulariteit (ten opzichte van universele mannelijke
Geschiedenis)
Kritiek op ‘de vrouw’ als analysecategorie
- ‘Black feminism’ en etniciteit
- Postmodernisme en deconstructivisme
Turn to gender: Van vrouwen- naar gendergeschiedenis
- Focus op de relatie tussen mannen en vrouwen
- Invloed van taal: Linguistic turn
Taal reconstrueert werkelijkheid.
Manier waarop bepaalt machtsverhoudingen.
Taal en macht/taal = macht
- Postmodernisme en Linguistic turn: taal is geen transparante spiegel van de realiteit
maar construeert onze beleefde realiteit
, - Hoe we dit doen (het construeren van die realiteit) bepaalt machtsverhoudingen.
Nadruk op cultuur en betekenisgeving (cultural turn)
- Geschiedenis wordt geconstrueerd in de vorm van verhalen (narrativisme). Taal kan
in- en uitsluiten
Joan Scott: Gender as useful category of historical analysis
- “Gender is a constitutive element of social relationships based on perceived
differences between the sexes, and gender is a primary way of signifying relationships
of power.”
- Waar zijn de mensen in de geschiedenis? Kritiekpunt: Eigen handelen.
- Scott is sterk beïnvloed door het Franse poststructuralisme.
- Dichotomieën/opposities: ene concept niet zonder het andere te begrijpen man/vrouw
Andere theoretische perspectieven
History of:
- Masculinities
- Sexuality/ Gay and lesbians
- Queer theory
Ook deels ontstaan vanuit kritiek op genderstudies: is het wel zinvol om alles vanuit het
binaire onderscheid man-vrouw te bekijken?
Judith Butler
- Gender Trouble (1990)
- Bodies That Matter (1993)
- Performatieve natuur van gender en seksuele identiteit (gender performativity)
- Genderrelaties = sociale praktijken die voortdurend beoefend worden
- Kritiek op binaire onderscheid man- vrouw en heteroseksualiteit als norm
Intersectionaliteit
- Kimberlé Crenshaw (1989); Critical race theory.
- Kruispuntdenken/intersectionaliteit:
Maatschappelijke ongelijkheid en patronen van macht lopen lang verschillende assen
die elkaar snijden, zoals gender, ras, klasse, religie, seksuele geaardheid,
opleidingsniveau, etniciteit, etc. Discriminatie en onderdrukking vindt plaats langs
verschillende ‘assen’ die elkaar snijden.
- Manier om ongelijkheid te onderzoeken.
“Gender heeft een geschiedenis en gender is historisch van belang” – Sonya O. Rose
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper biglonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen