100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting boek PSO: Cognitieve therapie, theorie tot praktijk €6,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting boek PSO: Cognitieve therapie, theorie tot praktijk

 1056 keer bekeken  28 keer verkocht

Samenvatting van 18 pagina's voor het vak Psychische stoornissen en opvoeding aan de UvA

Voorbeeld 2 van de 18  pagina's

  • 27 januari 2014
  • 18
  • 2013/2014
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (3)
avatar-seller
Roos23
Samenvatting Bogels & Van Oppen

Hoofdstuk 10, cognitieve therapie: theorie en praktijk

Inleiding
Een dwangstoornis ook wel Obsessieve compulsieve Stoornis (OCS) , wordt gekenmerkt door dwanggedachten
(obsessies) of dwanghandelingen (compulsies).
- Dwanggedachten: vaak voorkomende zich opdringende gedachten (intrusies), beelden of opwellingen die
ervaren worden als zich opdringend en ongewenst.
- dwanghandelingen: herhaaldelijke gedragingen (zoals controleren, schoonmaken, ordenen) of uit mentale
activiteiten in de vorm van rituelen (zoals bidden, in gedachten woorden herhalen, precies nagaan waar men is
geweest).
 sterke relatie tussen de dwanggedachten en handelingen.
Meer dan driekwart van de mensen me dwangklachten heeft last van dwanghandelingen gevolgd door
herhaaldelijke gedragingen en mentale activiteiten. Het alleen voorkomen van dwanghandelingen komt zelden
voor.
 de life time prevalentie van OCS kan op basis van epidemiologisch onderzoek in een groot aantal landen
worden geschat op 2.5% en de incidentie (prevalentie van het afgelopen jaar) op 1.5%.
 over het algemeen ontstaat OCS eerder bij mannen dan bij vrouwen (onderzoek bij 20 en 25 jarige leeftijd)

Cognitief model van de dwangstoornis
 Carr was de eerste met een model (1974): In dit model werd verondersteld dat dwangpatiënten angstig zijn
omdat zij zowel een overschatting maken van de werkelijkheid van de ongewenste gebeurtenissen als van de
consequenties hiervan.  mensen met dwangklachten schatten de kans op een ongunstige uitkomst bij het
nemen van beslissingen hoog.
 door een interpretatiestijl die onder meer gekenmerkt wordt door de overschatting van gevaar en eigen
verantwoordelijkheid ervaart de patient angst of andere onlustgevoelens zoals schuld,schaamte of walging.
Experimenteel onderzoek toont aan dat mensen met een dwangstoornis meer dan andere sensitief zijn voor
verantwoordelijkheid.
 dwanghandelingen, het dwangmatig vermijden van situaties en andere neutraliserende activiteiten zoals
trachten niet aan het obsessieve onderwerp te denken,zijn erop gericht om onlustgevoelens (meestal angst) te
verminderen en gevreesde rampzalige uitkomsten af te wenden.
Freston, Rheume en ladoceur (1996) onderscheiden 5 dimensies van onjuiste opvattingen die mogelijk
aanwezig kunnen zijn bij dwangpatienten:
- overschatten van het belang van de dwanggedachten (obsessies)
- waarschijnlijkheid van de ernst van gevolgen van de gebeurtenis wordt overschat
- zich overdreven verantwoordelijk voelen voor allerlei gebeurtenissen
- dwangpatienten hebben de behoefte de perfecte situatie te bereiken
- de opvatting dat door gedachten veroorzaakte angst niet hanteerbaar/ gevaarlijk is

Nieuw cognitief model
Een recent cognitief model door O’Conner geschreven is: de ‘inference based approach’ van de dwangstoornis.
Hier wordt gesteld dat de patient een dwanghandeling verricht omdat hij beangstigende doch onjuiste conclusies
trekt over de werkelijkheid van het moment.
volgens dit model bedenkt de pt naar aanleiding van een prikkel hoe een ongewenste toestand (zoals
gas is nog aan) aan de hand kan zijn.
In de behandeling van OCS van IBA leren patiënten herkennen wanneer zij door hun verbeelding worden
opgeslokt. IBA is nog onvoldoende onderzocht.


1

, Behandeling
Rationale
Aan het begin van de behandeling wordt de rationale van het cognitieve model op het bord geschreven. Hierbij is
het van belang om het theoretische model van gebeurtenis of intrusies (dwanggedachten)  automatische
gedachten gevoelens gedragingen uitvoerig te bespreken. Bespreek expliciet hoe in het cognitieve model
de dwanggedachten (obsessies) gezien worden, namelijk als zich opdringende gedachten (intrusies), zie zeer
vaak voorkomen bij ‘normalen’ maar bij hen zelden tot angst leiden. Benadruk dat het gaat om de interpretatie die
aan de obsessie gegeven wordt die ervoor zorgt dat de patiënt angstig wordt.

Registratie
Na uitleg van de rationale wordt het gedachtedagboek ingebracht. Vul de bovenste drie vlakken van het dagboek
(symptomen, gevoel en automatische gedachten) in aan de hand van een klachtenvoorbeeld. Vervolgens een
begin maken van het uitdagen van de gedachten.

Thema’s
Metacognities over de dwanggedachten (obsessies)
Er zal info aan de pt gegeven worden over:
- de relatief hoge prevalentie van de dwangstoornissen
- de zeer hoge prevalentie van deze zich opdringende gedachten (intrusies) bij ‘normalen’
- de negatieve gevolgen voor de betrokkenen zelf van eht proberen te neutraliseren (ongedaan maken
van de negatieve gevolgen van de dwanggedachte) of het onderdrukken van deze intrusies
Voorbeeld dagboek van bijhouden van gedachten blz. 268

Naast het verzamelen van informatie over dwanggedachten kan de therapeut de pt ook vragen
gedragsexperimenten uit voeren. Om bijvoorbeeld te overtuiging ‘ het is belangrijk omdat ik eraan denk’ uit te
dagen kan de therapeut de pt vragen als gedragsexperiment de gedachte te onderdrukken. Experiment zou
kunnen zijn: 10 min niet aan iets speciaals denken om te kijken wat er gebeurt.
 Doel van de oefening is de pt te laten zien dat gedachten vaker voorkomen als er een verbod op rust. Dit is in
strijd met het idee ‘het is belangrijk omdat ik eraan denk’.

 Inventariseren van alle gedachten gedurende een bepaalde tijdsperiode. Hiermee wordt het idee uitgedaagd
‘als ik er aan denk ik is het belangrijk’. Door een registratie van willekeurige gedachten komt de pt erachter dat
veel gedachten vaak onbelangrijk zijn.

Overschatting van rampen
Twee dingen belangrijk om te onderzoeken:
- of de pt een overschatting maakt van de kans op het gevaar (vb: als ik mijn voordeur niet goed dicht doe
wordt mijn hele huis leeg geroofd)
- of dat de pt een overschattig maakt van de consequenties van het gevaar (als de waakvlam uitgaat,
brand mijn huis af en zullen ook mijn buren levend verbranden)
Techniek om dit aan te pakken is de kansschattig van de ramp.
Hierna wordt met de pt de som van de kansberekening gemaakt: dat wil zeggen dat alle kansen met elkaar
vermenigvuldigd worden. De uiteindelijke kans dat de inbreker het huis leeg haalt: 11/100x 5/100x 5/100x
75/100= heel klein.

Overschatting van de verantwoordelijkheid
Een veel gebruikte formule voor de samenstelling van gevaar : gevaar= lams x consequenties. Dus als de
consequenties worden ervaren als niet acceptabel dan blijft ook het gevaar onacceptabel.


2

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Roos23. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,49  28x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd