OWE 2 YT Filmpjes
Decompensatie cordis (hartfalen)
Hartfunctie: De linkerharthelft zuigt bloed aan uit de longen via de venae
pulmonales (longader) en pompt het naar de rest van het lichaam via de aorta.
De rechterharthelft zuigt tegelijkertijd bloed aan via de venae cava (holle ader)
uit het lichaam en pompt het naar de longen via de arteria pulmonalis
(longslagader).
Tijdens elke hartcyclus trekt het hart samen en ontspant het weer. Het
samentrekken wordt de systole genoemd en het ontspannen de diastole. Als het
hart de functie rondpompen niet meer kan uitvoeren decompensatio cordis.
Als de decompensatio wordt veroorzaakt doordat het hart niet meer goed kan
samentrekken (de systole) noemen we dit systolische disfunctie.
Als het wordt veroorzaakt omdat het hart niet meer goed kan ontspannen en zich
vullen met bloed (de diastole), noemen we dit diastolische disfunctie.
Een belangrijk onderscheid binnen de decompensatio cordis is welke kant van
het hart is aangedaan. Dit noemen we dan linksdecompensatie of
rechtsdecompensatie. Dit leidt namelijk door andere symptomen van de patiënt.
Omdat de linker en rechterharthelft natuurlijk erg verbonden zijn met elkaar in
functie, komt het vaak tegelijkertijd voor, wel zie je vaak dat de ene helft erger is
aangedaan dan de andere helft, waardoor bepaalde symptomen duidelijker
aanwezig zijn. Hartfalen begin vaak met linksdecompensatie waarbij daarna
rechts ook mee gaat doen.
Bij linksdecompensatie wordt bloed minder goed aangezogen vanuit de longen,
en wordt er minder bloed uitgepompt naar de rest van het lichaam. De
rechterharthelft pompt gewoon door. Er zal dus bloedophoping zijn in de longen,
oftewel stuwing: dit zorgt voor een hogere druk in de longaders, waardoor er
oedeem in de longen ontstaat. Longoedeem zorgt voor klachten van dyspnoe
(kortademigheid) en orthopnoe (verergering van dyspnoe als je gaat liggen).
Deze klachten kunnen erg lijken op de klachten van astma, zeker als er ook
bronchoconstrictie bij komt kijken, en daarom wordt dit ook wel astma cardiale
genoemd. Door een verminderde pompfunctie van de linkerventrikel ontstaan er
doorbloedingsstoornissen in de rest van het lichaam.
De nieren reageren hierop door het RAAS-systeem aan te zetten waardoor er
extra vocht wordt vastgehouden. Op de korte termijn een prima plan: het
bloedvolume stijgt en hierdoor wordt het hart geholpen om een hogere bloeddruk
te maken. Op langer termijn is het desastreus. Door het grotere bloedvolume
wordt het kwetsbare hart nog verder belast, hierdoor zal het hart verder
beschadigen en de decompensatie toenemen.
Bij rechtsdecompensatie wordt bloed minder goed aangezogen vanuit het
lichaam en wordt er minder bloed uitgepompt naar de longen. Dit zorgt voor
ophoping oftewel stuwing in de aders van het hele lichaam en dus ook in de
organen. Ook hier zal door de hogere druk in de aders oedeem ontstaan. Dit
oedeem zakt met zwaartekracht. In zittende positie zal het bijv. leiden tot
enkeloedeem. ’s Nachts als je dan weer gaat liggen, kan ineens al dat vocht weer
opgenomen worden in de bloedbaan. De nieren merken dit op en gaan water
uitscheiden: dus moet je ’s nachts veel plassen nycturie. Decompensatie
cordis heeft veelvoorkomende oorzaken:
1, 4 & 5 wordt nog uitgebreider besproken.
Door een hartinfarct sterft een deel van de hartspier af, dit wordt dan
littekenweefsel en dat kan niet samentrekken. Dit zorgt voor systolische
disfunctie. Bij chronische hypertensie moet de linkerventrikel hard werken om
tegen die hoge druk op te pompen. Net als in de sportschool zal hierdoor de
spiermassa toenemen. Dit noemen we hypertrofie. Hypertrofie in de hartspier is
niet goed, het zorgt voor minder effectieve samentrekking (systolische disfunctie)
en zal het ventrikel kleiner worden dus past er minder bloed in het ventrikel
(diastolische disfunctie).
Bij COPD ontstaat door de ziekte een hogere druk in de longarteriën. Dit noemen
we pulmonale hypertensie. Het rechterventrikel moet dus hard werken en zal
hypertroefiëren. Hierdoor zal weer diastolische disfunctie optreden. De
veranderingen in het rechterventrikel noemen we een cor pulmonale en dit leidt
tot rechtsdecompensatie.
Behandeling is er vooral op gericht op de onderliggende oorzaak weg te nemen
waar mogelijk en preventie van verdere achteruitgang. Verder worden er
adviezen gegeven aan de patiënt en kunnen er medicijnen gegeven worden om
de symptomen wat te verminderen. Preventie wordt gedaan door risicofactoren
voor hart en vaatziekten te verminderen: dus aanpakken van hypertensie,
hypercholestromie, overgewicht en roken. Adviezen zullen dus op leefstijl-gebied
gegeven worden. Maar ook over het alert zijn op symptomen zoals snelle
gewichtstoename kan een teken zijn van oedeem en dus van hartfalen.
Slaaphouding kan worden aangepast naar een wat meer zittende positie,
elastische kousen kunnen gegeven worden tegen het enkeloedeem en we
benadrukken dat patiënten met hartfalen geen NSAIDs meer moeten innemen
zoals ibuprofen, dicolefenac en naproxen. Er kunnen vaak medicijnen gegeven
worden om symptomen te verlichten, zoals diuretica die overtollig vocht
afdrijven, ACE-remmers die zorgen voor een lagere bloeddruk door vasodilatatie.
Verder kan nog afhankelijk van de patiënt worden gestart met bèta-blokkers,
antistolling etc. Ook wordt er natuurlijk geprobeerd om iets aan de oorzaak te
doen zoals het behandelen van een hartinfarct, ritmestoornissen, hypertensie,
longziekten zoals COPD, etc. Andere behandelingen bij ernstig hartfalen kunnen
zijn: operaties, implanteren van een intracardiale defibrillator (ICD), het plaatsen
van een steunhart (ook wel LVAD genoemd) of het uitvoeren van een
harttransplantatie.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cecilialin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.