Alle examenstof voor je schoolexamens en eindexamen is gebundeld in twee documenten: één met alle tijdvakken en één met de historische contexten die je moet kennen. Beide zijn gekoppeld aan de bijbehorende kenmerkende aspecten, waardoor dit de ideale combinatie vormt om je optimaal voor te bere...
Historische context: HAVO
Het Britse rijk
Brits kolonialisme in Amerika (1585-1833)
Engelse koloniën in Amerika
-Het begin van de Europese overzeese expansie (KA 18, TV 5)
-de protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg
had (KA21, TV 5)
- wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie
(KA25, TV6)
- rationeel optimisme en ‘’verlicht denken’’ dat werd toegepast op alle terreinen van de
samenleving: godsdienst, politiek, economie, en sociale verhoudingen (KA 27, TV 7)
- uitbouw van de Europese overheersing met name in de vorm van plantagekoloniën en de
daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel en de opkomst van het abolitionisme
(KA 29, TV 7)
- de democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over
grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap (KA 30, TV 7)
Engelse koloniën in Amerika
In 1497 kwamen er voor het eerst Britse mensen aan in Amerika (5 jaar na Columbus) ze waren maar
kort aan wal, ze zetten en vlag neer en vertrokken weer
1585: stichtte Engelsen hun eerste kolonie in Amerika op het eiland Roanoke. (North Carolina) Maar
de eerste blijvende kolonie was in 1607 (ka 18)
Ze waren opzoek naar een mogelijke uitvalsbasis om de vijandelijke Spanjaarden te bestrijden. Toen
ze voor de tweede keer kwamen, kwamen ze om een plek te vinden voor een nieuwe samenleving
voor streng protestantse mensen.
De mensen die via Holland naar Amerika vertrokken voor een nieuwe samenleving werden pelgrim
fathers genoemd. Dit omdat ze de basis zouden hebben gelegd voor de democratie in de verenigde
staten. Onderweg hadden ze namelijk en contract afgesproken om te blijven samenwerken voor het
gemeenschappelijke welzijn. Beslissingen voor hun gemeenschap zouden nemen door te stemmen.
Ze vertrokken uit Holland omdat een groep Engelse calvinisten, die vonden dat deze kerkhervorming
niet ver genoeg ging, week uit naar Holland en daarna in 1620 naar Amerika ( ka 21)
In 1620 kwam er een tweede kolonie, Koning Karel II schonk een stuk grond aan hertog van York, dit
werd Nieuw-Amsterdam. Hier wilde ze een geheel nieuwe samenleving stichtte. In 1644 gaven de
Nederlanders nieuw Amsterdam aan de Britten en werd het new York. Uiteindelijk waren er 13
koloniën aan de oostkust van Amerika. Het waren vestigingskolien wat betekend dat ze er bleven
In het noorden: leefde vooral van landbouw, nijverheid en handel (snelgroeiende bevolking)
,In het zuiden: de economie was er meer opgericht op de export van onder meer rijst, katoen,
kleurstof en tabak. (Virginia)
Het lot van de indianen
Voor de komst van de Engelse leefde er inheemse bevolking. Toen de Europeanen
aankwamen ontstond er in het begin handel. Maar al snel braken er oorlogen uit omdat de
indianen het niet oké vonden dat de Europeanen zomaar hun grond innamen. De handel
ging gewoon door maar door uitmoorden en ziektes werden de indianen flink
teruggedrongen. In 3 jaar was 90% van de bevolking dood. (KA 25)
De trans-Atlantische driehoek handel
Vanaf 1627 stichtte de Engelsen ook kolonie in het Caribisch gebied. Ze begonnen op het
eiland Barbados waar ze tabak verbouwde alleen konden ze niet op tegen de tabak van
Virginia. Daarna gingen ze over op suiker hierin werden ze erg succesvol. Om meer suiker te
produceren veroverde ze ook Jamaica. Dit werd later veroverd door Spanje. Op de plantages
werkte slaven die ze uit Afrika haalde. (1670) in het noorden werkte slaven vooral in het
huishouden.
De Engelse regering gaf het monopolie op de slavenhandel in 1672 aan de Royal African
Compony. Later werd de slavenhandel vrijgegeven maar de RAC bleef nog lang belangrijk in
de winstgevende trans-Atlantische driehoek handel. (KA 29)
De Amerikaanse onafhankelijkheid
Terwijl de inheemse bevolking werd gedecimeerd groeide de Engelse bevolking heel snel. De meeste
waren in Amerika geboren en hadden dus niks met Engeland. De Amerikanen namen verlichte
ideeën over vanuit Europa zoals, trias politica, volkssoevereiniteit en de natuurlijke rechten van de
mens. Door John Locke en andere (radicalere) schrijvers kwam het individu meer naar voren. (KA 27)
Door een oorlog met de Franse die door Britten werden uitgevochten moesten Amerikanen nu veel
belasting betalen. Hier waren ze het er niet mee eens. De Amerikanen vonden dat de Britten geen
sancties mochten opleggen als de Amerikanen niet in het parlement zitten. Vanaf 1765 kwamen
mensen in verzet tegen de belastingregels:
- 1770-> boston massacre- vijf mensen werden door soldaten doodgeschoten
- 1773-> boston tea party
Oorlog duurde van 1775 tot 1783
1776 onafhankelijkheid Amerika. Ze konden winnen door de hulp van de fransen want die
haten de Britten al langer (KA 30)
Aan het eind van de 18e eeuw ontstond in christelijke en verlichte kringen in GB het abolitionisme
een beweging voor afschaffing van de slavernij. Onder invloed van deze ideeën sloegen er opstanden
uit op de Caribische eilanden. Hierdoor kwam er in 1807 een verbod op slavenhandel en in 1833
, afgeschaft. (KA 29) Hierdoor moesten ze loon betalen en kregen ze een economische klap. Dit omdat
in andere landen waar suiker werd geproduceerd (Brazilië en Cuba) slavenhandel wel nog mocht
bestaan. In de VS verboden ze slavenhandel tegelijkertijd ( 1807) maar in zuidelijke staten gingen ze
gewoon door. Doordat ze genoeg slavinnen hadden die kinderen kregen kon dit blijven bestaan. Door
de groeiende textiel uit GB groeide de slaven populatie hard. (KA 25)
In 1860 kwam er een burgeroorlog omdat een abolitionist aan de macht kwam en noord en zuid
gescheiden werd. Deze oorlog werd in 1865 gewonnen door het noorden. Er vond een emancipatie
in het zuiden plaats (afschaffing)
Brits kolonialisme in India (1765-1885)
-wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van de wereldeconomie
(KA 25, TV 6)
-uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de
daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel en de opkomst van het abolitionisme
(KA 29, TV 7)
- de industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële
samenleving (KA 31, TV8)
- de opkomst van de emancipatiebeweging (KA 34, TV 8)
- de moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie (KA 33, TV 8)
Het ontstaan van brits-Indië
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurkuipers2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,46. Je zit daarna nergens aan vast.
